بررسی حکم لهو و لعب از منظر مذاهب خمسه

مطالعات فقهی و فلسفی

دوره 11، شماره 44، دی 1399، صفحه 1-20   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

معصومه پورشبانان نجف آبادی¹؛ محمدعلی حیدری^{* 2}؛ مسعود راعی³

¹دانشجوی دکتری، گروه الهیات، فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

²استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

³دانشیار، گروه حقوق بین‌الملل، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی حکم لهو و لعب از منظر مذاهب خمسه شامل شافعی، مالکی، حنبلی و حنفی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد احکام لهو و لعب در میان مذاهب پنج گانه دارای تفاوت‌ها و تشابهاتی به دلیل استدلال‌های مختلف این مذاهب با یکدیگر می‌باشد. در مذهب شیعی دلیل حرمت این مهم رجوع به قرآن، اجماع، احادیث و روایات شیعی از ائمه(ع) است. مطلق لعب و سرگرمی‌ها در اهل سنت حرام نیست، بلکه برخی مصادیق لعب ذاتاً حرام، برخی مکروه و برخی مباح است.

کلیدواژه‌ها

لهو؛ لعب؛ مذاهب خمسه

مراجع

قرآن کریم

ابن فارس (بی‌تا). معجم مقاییس اللغه. قم‏: مکتب الاعلام الاسلامی، ج2.

اسعدی، حسن (۱۳۷۲). دو مشکل مهم جهانی در آستانه قرن بیستم. تهران: سپهر.

انصاری، محمدعلی (بی‌تا). الموسوعه الفقهیه. قم: موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، ج31.

بحرانی، یوسف بن احمد (بی‌تا). حدائق الناضره. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.

بخاری، محمد (1407ق). صحیح البخاری. تحقیق مصطفى دیب البغا. بیروت: دار ابن کثیر الثالثة، ج4.

بهجت، محمدتقی (1386). استفتائات از محضر‌‌ آیت‌الله بهجت. قم: موسسه فرهنگی و هنری البهجه، ج4.

تبریزی، جواد (1385). استفتائات جدید. قم: نشر سرور، ج2.

جزیری، عبدالرحمن (بی‌تا). الفقه علی المذاهب الاربعه. بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج2.

خامنه‌ای، سید علی (1392).اجوبة الاستفتائات. تهران: موسسه ‌انتشارات‌ امیرکبیر، شرکت ‌چاپ ‌و نشر بین‌الملل.

خمینی، سید روح‌الله (۱۴۱۵ق). مکاسب‌ محرمه. تهران: بی‌نا، ج1.

خوانسارى، حاج سید احمد بن یوسف (1355). جامع المدارک فی شرح المختصر النافع. تهران: مکتبة الصدوق، چاپ دوم.

طبرسی، فضل بن حسن (1384). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: ناصر خسرو، چاپ هشتم ، ج7.

عاملی نجفی، سید محمدجواد (1226ق). مفتاح الکرامة. بی‌جا: بی‌نا، ج8.

عبدالعزیز الحمد، حمد بن‌ عبدالله‌ (بی‌تا). شرح زاد المستقنع. بی‌جا: بی‌نا.

غزالی طوسی، ابوحامد محمد (1359). ترجمه احیاء علوم الدین. تهران: بنیاد فرهنگ ایران، ج2.

فاضل لنکرانی، محمد (۱۴۱۶ق). اجوبة السائلین. بی‌جا: بی‌نا.

فیومی،  احمد بن محمد بن علی (1414ق). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی. قم: دار الهجره.

قرشی، سید علی اکبر (1378). قاموس قرآن. تهران: دار الکتب الاسلامیه، ج7.

کشناوی، أبی بکر بن حسن (بی‌تا). أسهل المدارک شرح إرشاد السالک فی مذهب إمام الأئمه مالک لجامعه. بی‌جا: بی‌نا، ج1.

مکارم شیرازی، ناصر ‏(1371). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الإسلامیة، ج11.

موسوی، سیدیحیی (1395). حکم استعمال مواد مخدر در مذاهب خمسه و حقوق موضوعه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز.

موصلی حنفی، عبدالله بن محمود بن مودود (1984م). الاختیار لتعلیل المختار. بی‌جا: دارالدعوه، ج1.

میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن (1385). فی تحقیق الغناء. قم: بوستان کتاب.

نجفی، محمدحسن (1404ق).جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دار إحیاءالتراث العربی، چاپ هفتم، ج22.

نوری، ابوتراب (1331ق). سفرنامه قارونیه. تهران: بی‌نا، ج2.

‌یوسفی مقدم، محمدصادق (۱۳۹۱). پژوهش در غناء. قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.