بررسی تأثیر رفتار شناسی مالی بر ظهور بازارهای سرمایه‌ای (بیمه و سهام)

مطالعات رفتاری در مدیریت

دوره 10، شماره 19، اردیبهشت 1398، صفحه 49-55   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

مصطفی حیدری هراتمه^*

استادیار، گروه مدیریت، واحد نراق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

اگر چه نظریه بازار کارامد که تفسیر رفتار بازار را به شکل مطلوب، ممکن می‌سازد اما برتری خود را از دست داده و فرضیه عقلانیت قادر به توضیح فرار بودن مفرط حجم بازده و مبادلات ثبت شده در بازارهای سرمایه‌ای توسعه یافته و در حال ظهور نیست. از نگاه رفتار شناسی بازار می‌توان به فهم بهتر چگونگی واکنش نشان دادن عوامل بازار کمک‌ نمود. در این تحقیق فاکتورهایی بررسی می‌شود که می‌توانند تحول حجم مبادلات بازار سرمایه‌ای نوظهور سهام و بیمه را توضیح دهند. بنابراین در یک دوره زمانی چهار ساله (91 الی 94) تأثیر سرمایه‌گذارانی بررسی می‌شود که رفتار تجاری خود را بر مبنای انتظارات عقلانی بنا می‌کنند و همچنین سرمایه‌گذارانی که اشتباهات رفتاری که متغیرهای مستقلی در حجم تجاری هستند را به عنوان متغیرهای وابسته نشان می‌دهند. نتایج نشان می‌دهند: الف) انتظارات عقلانی سرمایه‌گذار در بازار سرمایه‌ای نمی‌تواند تغییرپذیری حجم مبادلات را به دنبال داشته باشد اما تحت تأثیر رفتار غیرعقلانی قرار می‌گیرد. بنابراین می‌توان فرضیه عقلانیت را برای هر دو بازار سهام و بیمه رد کرد؛ ب) در بازار سهام سرمایه‌گذاران بدبین بیشترین تأثیر را روی حجم مبادلات دارند در حالیکه در بازار بیمه این سرمایه‌گذاران خوش‌بین هستند که در مقیاس بیشتری روی فعالیت بازار تأثیر می‌گذارند؛ ج) بازار سهام نسبت به آینده، سیاست، رسانه و غیره بدگمان هستند. به این معنی که سرمایه‌گذاران نفرت قابل توجهی نسبت به خطر کردن دارند. آنها بعد از هر بحران یا زیان صرف نظر اینکه چه میزان قابل توجه می‌تواند باشد واکنش منفی دارند.

کلیدواژه‌ها

انتظارات عقلایی؛ خوش بینی؛ بدبینی؛ رفتار مالی؛ بازارهای سرمایه