تهاجمی شدن سیاست خارجی ترکیه در قبال سوریه در فاصله سالهای ( 2015 تا 2020 )

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مقاله 2، دوره 13، شماره 46، فروردین 1400، صفحه 18-37   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/pir.2021.681374

نویسندگان

سیامک کاکایی¹؛ سید جلال دهقانی فیروزآبادی^{* 2}؛ سید اسدالله اطهری³

¹دانشجوی دکترای روابط بین الملل، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استاد، روابط بین الملل، دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

³استادیار، علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران

چکیده

تحولات سوریه پس از 2011 موجب اتخاذ مواضع و سیاست های متعارض از سوی بازیگران منطقه ای و بین المللی درقبال ناآرامی های این کشور شد. ترکیه درهمسایگی سوریه اقدام به سازماندهی و حمایت از مخالفان سوری کرد که نهایتا به مداخله نظامی انجامید . چنین اقدامی نه تنها برپیچیدگی بحران سوریه افزود ، بلکه نتایج داخلی و منطقه ای آن تهاجمی شدن سیاست خارجی ترکیه را درپی داشت.
این پژوهش به دنبال بررسی و پاسخ به این سوال است که عوامل موثر در تهاجمی شدن سیاست خارجی ترکیه درقبال سوریه در فاصله سالهای 2015 تا 2020 کدام است؟ درپاسخ به این پرسش فرضیه های متعددی مطرح می شود. اینکه سیاست ترکیه در این دوره تحت تاثیر افزایش فعالیت گروههای شورشی و جنگهای نیابتی درداخل سوریه و به موازات آن تحرکات سیاسی و نظامی کردها درمناطق شمالی این کشور قرار گرفت. هم زمان آنکارا در صدد افزایش قدرت منطقه ای برآمد که مجموعه این تحولات موجب درگیرانه تر شدن سیاست خارجی ترکیه شده است. روش تحقیق مقاله تحلیلی-تبیینی با استفاده جمع آوری داده ها ازکتاب و اسناد است. درراستای تبین و تحلیل مبنایی موضوع تحقیق از نظریه رئالیسم تهاجمی جان مرشایمر بهره گرفته می شود.

کلیدواژه‌ها

رئالیسم تهاجمی؛ هژمون منطقه ای؛ تنش منطقه ای؛ ترکیه؛ سوریه

مراجع

مرشایمر، جان، (1394)، تراژدی سیاست قدرت‌های بزرگ، ترجمة غلامعلی چگنی زاده، تهران: وزارت امور خارجه.

داود اوغلو، احمد، (1391)، عمق راهبردی، موقعیت ترکیه درصحنة بین‌الملل، ترجمة محمدحسین نوحی نژاد ممقانی، تهران: امیرکبیر.

دهقانی فیروزآبادی، سید جلال، (1390)، « واقع‌گرایی نوکلاسیک و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامة سیاست خارجی، سال بیست و پنجم، شمارة 2، تابستان.

عسگر خانی، ابومحمد، (1395) «بررسی تطبیقی سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه از سال 2010 تا 2015»، فصلنامة تخصصی علوم سیاسی، سال دوازدهم، شماره سی و هفتم، زمستان.

والتز،کنت، (1392)، نظریة سیاست بین‌الملل، ترجمة غلامعلی چگنی زاده و داریوش یوسفی، تهران: مرکز آموزش و پژوهش‌های بین‌الملل.

مشیر زاده، حمیرا، (1386)، تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل، تهران: سمت. خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، (1398)، ۲۴ بهمن ،‏ ۷:۲۴، کد خبر: 83672819

Altundeğer, N., & Yilmaz, M. E. (2016). İÇ SAVAŞTAN BÖLGESEL İSTİKRARSIZLIĞA: SURİYE KRİZİNİN TÜRKİYE’YE FATURASI. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 289-301.

Aslan, M. (2019). Yeniden yapılandırma Türkiye'nin Suriye'deki modeli. İstanbul: SETA.

Ataman, M., & Özdemir, Ç. (2018). Turkey’s Syria Policy: Constant Objectives Shifting Priorities. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 5(2), 13-36.

Benek, S. (2016). Türkiye-Suriye İlişkilerinin Sosyal Coğrafya Açısından Tarihsel Arka Planı Historical Background of Turkey-Syria Relations In The Term Of Social Geograpy. Gaziantep University Journal of Social Sciences (http://jss. gantep. edu. tr), 15(1), 171-192.

Çaglar, M. T. (2017). TOPLUMSAL İNŞACI ULUSLARARASI İLİŞKİLER YAKLAŞIMINA GÖRE 1998-2011 ARASI VE 2011 SONRASI TÜRKİYE-SURİYE İLİŞKİLERİ. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 2(1), 141-170.

Cumhurbaşkanı, E. (2019). "YPG'li teröristler silahlarıyla beraber bölgenin dışınaçıkarılacak" 22.10. Available at: https://www.aa.com.tr/tr/dunya /cumhur baskani-erdogan-ypgli-teroristler-silahlariyla-beraber-bolgenin-disina-cikarilacak /1622638.

Dimitriadi, A., Kaya, A., Kale, B., & Zurabishvili, T. (2018). EU-Turkey relations and irregular migration: Transactional cooperation in the making. FEUTURE Online Paper, 16.

Duran, H. (2011). Adana Protokolü Sonrası Türkiye-Suriye İlişkileri. Middle East Yearbook/Ortadoğu Yıllığı.

İçduygu, A. (2011). The irregular migration corridor between the EU and Turkey: is it possible to block it with a readmission agreement?

Kirshner, J. (2012). The tragedy of offensive realism: Classical realism and the rise of China. European Journal of International Relations, 18(1), 53-75.

Mearsheimer, J. J. (2009). Reckless states and realism. International relations, 23(2), 241-256.

Mearsheimer, J. J. (1990). Back to the future: Instability in Europe after the Cold War. International security, 15(1), 5-56.

Mearsheimer, J. J. (2019). Bound to fail: The rise and fall of the liberal international order. International security, 43(4), 7-50.

Özçelik, N., & Acun, C. (2018). Terörle mücadele de yeni safha: Zeytin Dalı harekatı. Seta.

OVALI, A. Ş., & Özdikmenli, İ. (2019). Ideologies and the Western question in Turkish foreign policy: A neo-classical realist perspective. All Azimuth: A Journal of Foreign Policy and Peace, 9(1), 105-126.

Sary, G. (2016). Kurdish self-governance in Syria: Survival and ambition. Chatham House for the Royal Institute of International Affairs.

SETA’dan A., raporu (2018)." Afrin Operasyonuyla Türkiye’nin 6 Kazanımı", Sabah, 19Nisan. https://www.setav.org/afrin-operasyonuyla-turkiyenin-6-kazanimi.

Sürmen, Y. E. (2019). Si̇yasi̇ Kri̇zleri̇n Türki̇ye'Ni̇n Diş Ti̇careti̇ne Etki̇si̇: Rahi̇p Brunson Davasi. Academic Review of Humanities and Social Sciences, 2(2), 189-207.

Snyder, G. H. (2002). Mearsheimer's world—offensive realism and the struggle for security: a review essay. International Security, 27(1), 149-173.

T. Gullo, M. (2016). "Turkey's power play: The creation of an Indigenous MilitaryIndustry and it's Neo-Ottoman Offensive". THE Turkish forum English. Available at: https://turkishnews.com/en/content/category/news/turkey.

Taşpınar, Ö. (2012). Turkey's strategic vision and Syria. The Washington Quarterly, 35(3), 127-140.

Toft, P. (2005). John J. Mearsheimer: an offensive realist between geopolitics and power. Journal of International Relations and Development, 8(4), 381-408.

White House (2019)." The United States and Turkey Agree to Ceasefire in Northeast Syria”, FOREIGN POLICY. Issued on: October 17, Available at: https:// www. whitehouse.gov/briefings-statements/united-states-turkey-agree-ceasefire-northeast-syria.