تأثیر مدیریت ریسک سازمانیبر رابطه بین تأمین مالی خارجی و مدیریت سود The Effect of Enterprise Risk Management on the Relationship between External Financing and Earnings Management

پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی

دوره 13، شماره 49، اردیبهشت 1400، صفحه 73-96   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

محمد حسین پوراحمدی¹؛ غلامرضا فرساد امان الهی^{* 2}

¹گروه حسابداری،واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران.

²استادیار گروه حسابداری دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

چکیده

مدیریت ریسک سازمانیمی‌تواند سطوح ریسک را شناسایی، اندازه‌گیری، کنترل ونقشی نظارتی را ایفا کند یا از کیفیت مکانیزم کنترل شرکت در تصمیمات دستکاری استراتژیک مدیران در هنگام اجرای سیاست‌های تأمین مالی خارجی تأثیرگذار باشد. در مقالهحاضربهبررسی تأثیرمدیریتریسکسازمانیبررابطهبینتأمینمالیخارجیومدیریتسود 118 شرکتپرداخته شده است. شاخص‌های مدیریت ریسک در چهار بعد مزیترقابتی،بهره‌وریعملیاتی،کیفیتواعتبارگزارش و رقابتصنعت است. همچنین برای اندازه‌گیری مدیریت سود از روش جونز استفادهشد. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که مدیریتریسکسازمانیبرمدیریتسود و همچنین تأمینمالیخارجیبرمدیریتسود تأثیر دارد. سرانجام مدیریتریسکسازمانیبررابطهبینتأمینمالیخارجیومدیریتسود تأثیرگذار بود. به عبارتی مدیریت ریسک سازمانیمی‌تواند عملکرد عملیاتی و افزایش ارزش شرکت را بهبود بخشیده و شرکت‌هایی که به علت عدم اطمینان محیطی در معرض ریسک بالا هستند از تأثیرات نامطلوب ریسک جلوگیری و کنترل کند و پیامدهای سودمندی را با حداقل رسانده و نوسانات سود را کاهش دهد.
The Effect of Enterprise Risk Management on the Relationship between External Financing and Earnings Management
 

Mohamad Hossein  PorAhmadi  
Gholam Reza Farsad Amanollahie  

Enterprise Risk Management can identify, measure, control and play a supervisory role, or influence the quality of the company's control mechanism in strategic managerial decisions when implementing external financing policies. In this paper, the effect of enterprise risk management on the relationship between external financing and earnings management of 118 companies has been discussed. Risk management indicators in four dimensions are competitive advantage, operational efficiency, quality and reliability of the report, and industry competitiveness.The Jones method was also used to measure earnings management. Research findings suggest that enterprise risk management affects earnings management as well as external financing on earnings management. Eventually, enterprise risk management was affected by the relationship between external financing and earnings management. In other words, enterprise risk management can improve operational performance and increase company value, and companies that are exposed to high risk of uncertainty in the environment will prevent and control the adverse effects of risk and minimize the beneficial effects and reduce the fluctuation of profits.

کلیدواژه‌ها

مدیریت ریسک سازمانی؛ تأمین مالی خارجی؛ مدیریت سود؛ مدیریت سود واقعی؛ مدیریت سود اقلام تعهدی

اصل مقاله

http://dorl.net/dor/20.1001.1.23830379.1400.13.49.4.9

 

 

تأثیر مدیریت ریسک سازمانیبر رابطه بین تأمین مالی خارجی

 و مدیریت سود

 

 

تاریخ دریافت: 08/10/1399            تاریخ پذیرش: 11/12/1399

محمد حسین پوراحمدی^[1]

غلامرضافرسادامانالهی^[2]

 

 

چکیده

مدیریت ریسک سازمانیمی‌تواند سطوح ریسک را شناسایی، اندازه‌گیری، کنترل ونقشی نظارتی را ایفا کند یا از کیفیت مکانیزم کنترل شرکت در تصمیمات دستکاری استراتژیک مدیران در هنگام اجرای سیاست‌های تأمین مالی خارجی تأثیرگذار باشد. در مقالهحاضربهبررسی تأثیرمدیریتریسکسازمانیبررابطهبینتأمینمالیخارجیومدیریتسود 118 شرکتپرداخته شده است. شاخص‌های مدیریت ریسک در چهار بعد مزیترقابتی،بهره‌وریعملیاتی،کیفیتواعتبارگزارش و رقابتصنعت است. همچنین برای اندازه‌گیری مدیریت سود از روش جونز استفادهشد. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که مدیریتریسکسازمانیبرمدیریتسود و همچنین تأمینمالیخارجیبرمدیریتسود تأثیر دارد. سرانجام مدیریتریسکسازمانیبررابطهبینتأمینمالیخارجیومدیریتسود تأثیرگذار بود. به عبارتی مدیریت ریسک سازمانیمی‌تواند عملکرد عملیاتی و افزایش ارزش شرکت را بهبود بخشیده و شرکت‌هایی که به علت عدم اطمینان محیطی در معرض ریسک بالا هستند از تأثیرات نامطلوب ریسک جلوگیری و کنترل کند و پیامدهای سودمندی را با حداقل رسانده و نوسانات سود را کاهش دهد.

واژه‌های کلیدی:مدیریت ریسک سازمانی،تأمین مالی خارجی، مدیریت سود، مدیریت سود واقعی،مدیریت سود اقلام تعهدی.

1- مقدمه

بارشدرقابتمیانسازمان‌ها و شرکت‌هایامروزیوتهدیداتوفرصت‌هاییکهگریبان‌گیرتمامی آن‌ها درسطوح مختلفداخلیوبین‌المللیمی‌باشد،مفهومریسکاهمیتبسیارزیادی پیداکردهاست. تهدیداتیادشدهمی‌تواندبهحدیباشدکهشرکت‌هاراباشکستمواجه نماید. ازاینرومدیرانبرایرشدوبقابایدبهفکرراه‌هاییبرایکاهشریسک‌های نامطلوب باشند (واکر¹، 2003).مدیریتریسکبنگاهبادیدگاهیسیستماتیک،ازریسک‌های موجوددریکصنعتوبنگاهتجاریحداکثرفرصتراایجادمی‌نماید (پورتر²، 2008). پس از رسوایی انرون، درک اداره مؤثرتر حاکمیت شرکتی به عنوان یک مکانیزم مهم برای کنترل و نظارت بر رفتار مدیریتی، در ایالات‌متحده و در سطح جهانی به ویژه در رابطه با مدیریت ریسک سازمانی³ در دستیابی به اهداف سازمانی افزایش یافت. این به این علت است که سطح ریسک شرکت بر دقت پیش‌بینی عملکرد آینده و همچنین کیفیت تصمیم‌گیری تأثیر می‌گذارد. در حالی کهمدیریت ریسک سازمانیمی‌تواند چنین سطوح ریسک را شناسایی، اندازه‌گیری و کنترل کند، ولی نتایج اجرای عملیاتی آن در عمل بسیار دشوار است (وانگ و همکاران⁴، 2018). همچنین فرضیه مدیریت سود به طور قابل توجهی به توضیح این ناهنجاری‌ها کمک می‌کند.این گونه استدلال می‌شود که مدیران قبل از اجرای سیاست‌های مالی، درآمد را به سمت بالا سوق می‌دهند و سرمایه‌گذاران خارجی به اشتباه اعتقاد دارند که شرکت عملکرد بهتر داشته است. هنگامی که سیاست‌های تأمین مالی در جایگاه خود قرار دارد، عملکرد شرکت ممکن است به علت مدیریت سود، بدتر شود و سرمایه‌گذاران مجبور شوند ارزش واقعی شرکت را دوباره ارزیابی کنند.این اثر در نهایت منجر به بازده منفی سرمایه‌گذاری می‌شود(پاپاناستاپولس و همکاران⁵، 2011).

باتوجهبهمنابع تأمینمالی،شرکت‌هادارایبازدهوریسکمتفاوتیدرعرصه‌یبازارهایتأمینسرمایه هستند؛ بنابراینتصمیماتمربوطبهآننقشمؤثریدرکاراییواعتبار شرکت‌هاخواهدداشت. دراینمیانمنابعحاصلاز بدهیضمنافزایشهزینهثابتموجبافزایشاهرمودرنتیجهریسکسیستماتیک آنانخواهدبود. ضمناینکهتوجهبههزینه‌یسرمایهروش‌هایمختلفتأمینمالیو توجهبهآنباعثپیدایشفرصت‌هایمناسبسودآوریویاپیشآمدنوضعیتبحران مالیشرکتخواهدگردید. همچنین با وجود رشد و اهمیت فعالیت‌های تأمین مالی خارجی، مدیریت سود (دستکاری) ومدیریت ریسک سازمانی که کدامیک از انواع مدیریت سود را در زمانی که یک شرکت در فعالیت‌های تأمین مالی خارجی فعالیت می‌کند و تأثیری کهمدیریت ریسک سازمانیدرباره رابطه بین فعالیت‌های تأمین مالی خارجی و مدیریت سود را دارد، با بررسی سوابق در این زمینه مطالعه‌ای تا به امروز مشاهده نشده است.

دراینپژوهش مدیریتسودازدوجنبهشامل مدیریتسودتعهدیومدیریتسودواقعیموردتوجهاست. همچنینشاخص‌های مدیریت ریسک در چهار بعد مزیترقابتی،بهره‌وریعملیاتی،کیفیتواعتبارگزارش و رقابتصنعت و متغیرهایکنترلیمورد استفاده نیز شامل اندازه شرکت، اهرم مالی، نقدینگی هستندبهصورتمفصلتبیینمی‌گردد. نتایج حاصل از این پژوهش،می­تواند درحوزه مدیریت ریسک و مدیریت سود شرکت‌ها با توجه به جریان پژوهشاتی ایجاد شده آن می‌تواند مورد علاقه و توجه طیف وسیعی از اقشار از جمله مراجع گوناگون تدوین استانداردهای حسابداری، سایر نهادهای قانون‌گذار مثل بورس‌های اوراق بهادار و نهادهای نظارتی آنها، مدیران شرکت‌ها و سایر استفاده‌کنندگان ازصورت‌هایمالی و اطلاعات حسابداری و به‌طور کلی ذی‌نفعان واحدهای تجاری و شهروندان جامعه مدنی می‌باشد.

 

2- بیانمسئلهپژوهش

مدیراناغلببهمنظورگمراهساختنسهامداران نسبتبهعملکرداقتصادیواقعیشرکت،سودرا مدیریتمی‌کنند.مدیریتسودکهازطریق دستکاریارقامحسابدارییادستکاریفعالیت‌های واقعیانجاممی‌شود،دقتو صحتپیام‌رسانیسود راکاهشمی‌دهد،ریسکوعدماطمینانافرادبرون‌سازمانیراافزایشمی‌دهدوهمچنیناحتمالاًمنجر بهعدمتقارناطلاعاتیوکاهشکاراییسرمایه‌گذاریمی‌گردد.مدیریتسودنهتنهاعملکردواقعی شرکتراپنهانمی‌کندبلکهروندواقعیرشدسودو درآمدشرکتراکهدرپیش‌بینیرشدآتیشرکت مفیداستنیزمخفیمی‌سازد (مکنیکولزو استیون⁶، 2008). مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که مدیران از روش دستکاری سود مبتنی بر اقلام تعهدی استفاده می‌کنند.به عنوان مثال، شو و چیانگ⁷(2014)، استدلال می‌کنند که شرکت‌های بزرگ با استفاده از روش‌های مجاز درآمدهای مالی خارجی خود را افزایش می‌دهند. با این حال، الزامات بخش 404 قانون ساربنز- آکسلی⁸در سال 2002 که حسابرسان مستقل ارزیابی اثربخش کنترل‌های داخلی را ارائه می‌دهند و ضعف‌های کنترل مواد را افشا می‌کنند که این امر ممکن است توانایی مدیران را در استفاده از تعهدات اختیاری برای مدیریت سود را محدود کند. بنابراین، با توجه به تمرکز حسابرسان به مدیریت سود بر مبنای اقلام تعهدی، شرکت‌ها از فعالیت‌های مدیریت سود، به طور همزمان از اقلام تعهدی و فعالیت‌های واقعی استفاده می‌کنند (کوهن و زاروین⁹، 2010؛ زانگ¹⁰، 2012). این پژوهش از پژوهش‌های قبلی به‌عنوانمثال (دوچرم و همکاران¹¹، 2004؛ شیواکومار¹²، 2000؛ شو و چیانگ، 2014؛ تئوهو همکاران¹³، 1998) که به بررسی رابطه بین مدیریت سود و فعالیت‌های تأمین مالی با در نظر گرفتن فعالیت‌های تأمین مالی بدهی و همچنین با پژوهش‌های کرابتری، ماهر و وان¹⁴(2014)که به بررسی رابطه بین هزینه بدهی و مدیریت سود پرداختند و ارتباط مثبتی پیدا کردندمتفاوت است. بر این اساس پس از بررسی پژوهش‌های قبلی، بررسی فاصله بین استراتژی‌های دستکاری سود و فعالیت‌های تأمین مالی خارجی افزایش یافتهبدین ترتیب، در این پژوهش، گزینه‌های بالقوه برای فعالیت‌های واقعی و استراتژی‌های مدیریت سود بر مبنای اقلام تعهدی، همراه با فعالیت‌های مالی خارجی سهام و بدهی مورد بررسی قرار می‌گیرد. دراینپژوهشبابهره‌گیریازرویکردمدیریت سودروشیجهتشناسایی،سنجشریسک‌هایحاکمبرواحدهای تجاری ارائه می‌شود، با توجه به اهداف و مطالب ارائه شده در مقدمه به این سؤال پاسخ داده شد که: چگونه مدیریت ریسک سازمانیبر رابطه بین فعالیت‌های تأمین مالی خارجی ومدیریت سود تأثیر می‌گذارد؟

 

3- پیشینه پژوهش

مدیریت سودهموارهیکی ازموضوعاتبحثبرانگیزدرمتون و نوشتارهای مرتبط باحسابداریبودهاست و دراینبخشبهبرخیتحقیقاتانجامشدهدر این زمینهاشارهمی‌شود:

علوی و همکاران (1398)، نشان دادند بین استقلال، رتبه در جامعه حسابداران رسمی، چرخش و اندازه مؤسسه حسابرسی با مدیریت سود تعهدی رابطه معنادار برقرار است. عمر، توان رقابت و اندازه مؤسسه حسابرسی تأثیر معناداری بر مدیریت سود ناشی از جریان نقد عملیاتی غیرعادی دارند. عمر، استقلال، رتبه در جامعه حسابداران رسمی، اندازه، تخصص و دوره تصدی مؤسسه حسابرسی از تأثیر معناداری بر مدیریت سود ناشی از هزینه‌های تولید غیرعادی برخوردار هستند. به علاوه، عمر، توان رقابت، رتبه در بورس و اوراق بهادار، اندازه، تخصص و دوره تصدی مؤسسه حسابرسی تأثیر معناداری بر مدیریت سود ناشی از هزینه‌های اختیاری غیرعادی دارند؛ اما مدیریت سود تعهدی و فعالیت‌های واقعی تحت تأثیر تعداد شرکای مؤسسه حسابرسی نیست.

اسماعیل زاده و کیوانفر (1397)، ضمن بررسی تأثیرپذیری رفتار مدیریت سود شرکت‌ها از استحکام مدیریت، نقش استحکام مدیریت در تأثیر رویکردهای مدیریت سود بر ارزش بازار شرکت مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که استحکام مدیریت موجب کاهش استفاده از مدیریت سود می‌گردد و استحکام مدیریت موجب کاهش تأثیر منفی مدیریت سود بر ارزش شرکت می‌گردد.

قادری و همکاران (1397)، نشان دادند که شیوه‌های مدیریت ریسک سازمانی متأثر از سوگیری‌های رفتاری و بیش‌اطمینانی مدیران بوده و اثربخشی خود را از دست خواهد داد، لذا اثر اطمینان بیش از حد مدیران بر مدیریت ریسک پذیرفته می‌شود.

قربانی و همکاران (1396)، نشان دادند افشای اطلاعات استراتژیک، غیرمالی و مالی اثر معناداری بر مدیریت سود دارد. بدین ترتیب که افزایش افشای اطلاعات مالی منجر به کاهش مدیریت سود شده در حالیکه با افزایش افشای اطلاعات استراتژیک و غیرمالی مدیریت سود نیز افزایش می‌یابد.

عسگرنژاد نوری و امکانی (1396)، دریافتند که مدیریت اثربخش ریسک بر نرخ بازده دارایی‌ها و رشد ارزش بازار، تأثیر مثبت دارد. اهرم مالی تنها در ارتباط بین مدیریت اثربخش ریسک و نرخ بازده دارایی‌ها نقش واسطه‌ای داشته و همچنین نقش واسطه‌ای سرمایۀ فکری نیز فقط در ارتباط بین مدیریت اثربخش ریسک و رشد ارزش بازار دارد.

ابراهیمی و همکاران (1395)، با استفاده از الگوی رگرسیون چند متغیره و روش داده‌های تابلویی نشان دادند رابطه منفی بین اهرم مالی و مدیریت اقلام تعهدی جونز و کوتاری و سطح کلی مدیریت سود می‌باشد. همچنین بین اهرم مالی و مدیریت سود واقعی رابطه مثبتی وجود دارد.

پور زمانی و هاتفی اردکانی (1394)، نشان دادند که ریسک مالی و مدیریت سود هر یک به تنهایی بر هزینه سرمایه تأثیرگذار هستند.

ویگانو و کاستلانی¹⁵(2020)، نشان دادند تصمیمات مالی و مدیریت ریسک خانوارهای کم درآمد در مناطق مستعد فاجعه زیاد است و آسیب‌پذیری خانواده‌ها در برابر شوک‌های سیستماتیک را تأیید می‌کند.

آدگبویه و همکاران¹⁶(2019)، دریافتند نقشمدیران اجراییدر اجرای استراتژی‌هایمدیریت ریسک سازمانی تأثیرگذار می‌باشد.

 وانگ و همکاران (2018)، نشان دادند که مدیران از فعالیت‌های واقعی و مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی استفاده می‌کنند. علاوه بر این، هنگامی که شرکت‌ها دارای سیستم‌هایمدیریت ریسک سازمانیضعیف هستند، مدیران در سرمایه‌گذاری خود کمتر از مدیریت واقعی سود استفاده می‌کنند. همچنین سیستم‌هایمدیریت ریسک سازمانیمی‌توانندمکانیسم‌های کنترل ضعیف را نشان دهند و با محدود کردن مدیران از دستکاری‌های واقعی فعالیت‌ها برای آسیب رساندن به ارزش شرکت در طولانی‌مدت جلوگیری نماید.

هدینگر و گاتزر¹⁷(2018)، دریافتند که شرکت‌های بزرگ و همچنین شرکت‌هایی که در اروپا واقع شده‌اند و آگاهی بیشتری نسبت به اعتبارشان دارند، به احتمال زیاد به اجرای برنامه مدیریت ریسک اعتقاد دارند و همچنین بین مدیریت ریسک و اعتبار ارتباط وجود دارد.

اتگس و همکاران¹⁸(2018)، نشان دادند که تصویب مدیریت ریسک سازمانی برای سازمان‌های مراقبت بهداشتی موجب تحریک و تبدیل شدن به یک اولویت شده و تقاضای ارزیابی جهت ارزیابی ریسک در میان مدیران ریسک مراقبت‌های بهداشتی رایج است.

یانگو همکاران¹⁹(2016)، نشان دادند که شرکت‌های با انصاف، سودآوری را به‌درستی، در حالی که شرکت‌های دارای بحران بالا آن را دستکاری می‌کنند. همچنین شرکت‌هایی با خصوصیات مختلف اطلاعات متمایز در سود گزارش شده را به صاحبان سهام ارائه می‌دهند.

هویت و لیبنبرگ²⁰(2011)،دریافتند بین ارزش شرکت و استفاده ازمدیریت ریسک رابطه مثبت وجود دارد. همچنین حق بیمهمدیریت ریسکتقریباً 20 درصد از نظر آماری و اقتصادی قابل توجه است.

 

4-مبانی نظری و تدوین فرضیه‌ها

پاپاناستاپولس و همکاران (2011)، دیدگاه‌های مربوط به عدم انطباق فعالیت‌های مالی خارجی را به عنوان فرضیه مدیریت زمان‌بندی بازار، فرضیه مدیریت سود، فرضیه بیش از حد سرمایه‌گذاری و فرضیه مبتنی بر ریسک به‌طور مختصر بیان کردند. فرضیه مدیریت زمان‌بندی بازار نشان می‌دهد که شرکت سهام را بازخرید می‌کند تا از اشتباهات بازار بهره‌برداری کند، در حالی که ارزش درک شده این شرکت نسبت به ارزش واقعی آن بالا (پایین) است و پس از آن، عملکرد سود آتی باعث خواهد شد ارزیابی شرکت توسط سرمایه‌گذاران دوباره صورت گیرد (رایتر²¹، 2003). فرضیه مدیریت سود نشان می‌دهد که مدیران با استفاده از دستکاری حساب‌ها برای افزایش سود و ارزش شرکت در طی روند جمع‌آوری پول، سرمایه‌گذاران را گمراه می‌کنند. پس از آن بازده به دست آمده از دستکاری‌ها منجر خواهد شد که سرمایه‌گذاران ارزیابی غلط درباره ارزش شرکت داشته باشند (هرون و لی²²، 2004؛رانگان²³، 1998؛تئوهو همکاران، 1998).

فرضیه سرمایه‌گذاری بیش از حد استدلال می‌کند که مدیران خودخواه، خالص جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های تأمین مالی خارجی را در طرح‌های سرمایه‌گذاری با ارزش خالص بازیافتنی صفر یا منفی سرمایه‌گذاری می‌کنند. فرضیه مبتنی بر ریسک نشان می‌دهد که شرکت‌ها به طور کلی ریسک ورشکستگی را با جستجوی سرمایه‌گذاری کاهش می‌دهند و معمولاً این شرکت‌ها دارای بازدهی کمتر از انتظار می‌باشند(اکبو، ماسولیس، نورلی ²⁴، 2000). با این حال، روش‌هایی که مدیران برای دستکاری سود استفاده می‌کنند، محدود به مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی نیست. پژوهش‌های پیشین نشان می‌دهد که برخی از روش‌هایی که شامل فعالیت‌های واقعی مانند افزایش فروش و یا تحولات پژوهش و توسعه هستند، می‌توانند مدیران را به اهداف سود برسانند. کوهن و زاروین (2010)، دریافتند که مدیریت سود از طریق فعالیت‌های واقعی، باعث کاهش عملکرد و بازنگری سرمایه‌گذاران می‌شود. به طور خلاصه، این نتایج نشان می‌دهد که فرضیه مدیریت سود توضیح عدم انطباق تأمین مالی خارجی می‌تواند شامل فعالیت‌های واقعی و مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی باشد. هزینه‌های مربوط به استفاده از مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی شامل بررسی دقیق مقامات نظارتی و ریسک‌های قانونی و هزینه‌های اصلی مربوط به مدیریت سود واقعی شامل انحراف فعالیت‌های اقتصادی واقعی از نتایج عملیات مطلوب و از دست دادن مزایای رقابتی شرکت است. با توجه به شواهد موجود در ادبیات، نتیجه گرفته می‌شود که فعالیت‌های تأمین مالی خارجی بر روش مدیریت سود توسط مدیران تأثیر می‌گذارد و بنابراین، فرضیه زیر پیشنهاد می‌گردد:

H₁: فعالیت‌های تأمین مالی خارجی شرکت بر مدیریت سود تأثیر می‌گذارد،

H_1a: فعالیت‌های تأمین مالی خارجی شرکت بر مدیریت سود واقعی تأثیر می‌گذارد،

H_1b: فعالیت‌های تأمین مالی خارجی شرکت بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی تأثیر می‌گذارد.

در محیط پویای جهانی معاصر، به خصوص از اواسط دهه 1990، مدیریت ریسک به تدریج مورد توجه بیشتر شرکت‌ها قرار گرفت.به طور خاص، به دنبال رسوایی انرون، مدیریت ریسک سازمانیبه عنوان مکانیسم برای بهبود قابلیت اطمینان صورت‌های مالی مورد توجه قرار گرفته است. بولینگ و ریگر²⁵(2005)، معتقدند که در دوران پس از انرون با توجه به افشای مالی، برای بهبود حاکمیت شرکتی و افزایش مناسب در هزینه‌های انطباق، مدیران برای در مورد تأثیر مدیریت ریسک در بهبود ارزش شرکت، به توسعه و روند آن پرداختند. گوردون و همکاران²⁶(2009)، نشان می‌دهند که سیستممدیریت ریسک سازمانیدر عمل وجود ندارد و آنیک مفهوم احتمالی است.با توجه به ارزش سازمانی، مدیریت ریسک سازمانی نباید بر ارزش شرکت تأثیر بگذارد.با این حال، به حداکثر رساندن ارزش سهام، اصلی‌ترین هدف مدیریت ریسک سازمانیبرای سهامداران است. هویت و لیبنبرگ (2011)، همچنین نشان می‌دهند کهمدیریت ریسک سازمانیمی‌تواند ارزش شرکت را افزایش دهد.از سوی دیگر، هزینه مستقیم توسعه سیستممدیریت ریسک سازمانیو توجه مدیریت به آن ممکن است منجر به ارزش قابل فروش منفی برای شرکت شود.پیچیدگی در حال رشد عملیات شرکت، مدیریت ریسک را به طور فزاینده‌ای دشوار می‌سازد.محیط کسب‌وکارپیچیده‌تر، توسعهمدیریت ریسک سازمانیرا به عنوان ابزاری برای کمک به مدیران در درک منابع ریسک و انواع استراتژی برای حل آنها ضروری ساخته است. یک سیستممدیریت ریسک سازمانیبا کیفیت بالا می‌تواند به طور بالقوه توانایی مدیریت را برای استفاده از فعالیت‌های واقعی یا تعهدی برای دستکاری سودها محدود کند و باعث کاهش ریسک اطلاعات به استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی می‌شود. فنگ، لی، مک وی و اسکیف²⁷(2015)،نشان می‌دهند شرکت‌هایی که دارای ضعف در کنترل داخلی هستند، با فعال کردن موجودی‌های خود، فعالیت واقعی آنها را کمتر می‌کند. همچنینجاروینن و مایلای مکی²⁸(2016)، دریافتند شرکت‌ها در هنگام افشای ضعف‌های مؤثر در کنترل‌های داخلی، سطوح بالاتری از دستکاری فعالیت‌های واقعی را نشان می‌دهند. به‌طور کل یک سیستممدیریت ریسک سازمانیدر عملکرد ساختار کنترلی کنترل داخلی با توجه به گزارشگری مالی مؤثر است. بنابراین اگر سرمایه‌گذاران خارجی مدیریت سود را به عنوان ابزاری برای مدیریت اطلاعات در گزارش‌های مالی در موارد نامتقارن اطلاعات مورد توجه قرار دهند، مدیریت ریسک سازمانیمی‌تواند به طور بالقوه باعث کاهش استفاده مدیران از مدیریت سود شود.از این رو، فرضیه‌های زیر ارائه می‌گردد:

H₂: مدیریت ریسک سازمان بر مدیریت سود تأثیر می‌گذارد،

H_2a: مدیریت ریسک سازمان بر مدیریت سود واقعی تأثیر می‌گذارد،
H_2b: مدیریت ریسک سازمان بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی تأثیر می‌گذارد.

 تفاسیر متعدد علمی در مورد علل احتمال ناهنجاری‌های ناشی از فعالیت‌های مالی خارجی وجود دارد.از منظر مدیریت سود، مدیران از لحاظ نظری از یک محیط اطلاعات نامتقارن استفاده می‌کنند تا سودها را قبل از تأمین مالی با هدف گمراهکردن سرمایه‌گذاران انجام می‌دهند تا ارزش شرکت را کنترل کنند. هنگامی که فعالیت‌های تأمین مالی کامل می‌شود، تغییر مدیریت سود و یا نمایش عملکرد واقعی شرکت منجر به عدم اعتقاد سرمایه‌گذاران نسبت به عملکرد واقعی شده و این عمل به ارزیابی مجدد ارزش شرکت توسط آنها می‌گردد. هویت و لیبنبرگ (2011)،معتقدند کهمدیریت ریسک سازمانیمی‌تواند به عنوان یک ابزار در نظر گرفته شود که می‌توانند عدم تقارن اطلاعات را کاهش دهد.مدیریت ریسک سازمانیبه طور گسترده شامل یک سیستم کنترل داخلی شرکت می‌شود که با افزایش سطح مدیریت سود ارتباط دارد (چان و همکاران²⁹، 2008)؛ بنابراین اعتقاد بر این است کهمدیریت ریسک سازمانیمی‌تواند به طور بالقوه مدیریت سود را در فعالیت‌های تأمین مالی خارجی کاهش دهد؛ بنابراین فرضیه‌های زیر پیشنهاد می‌گردد:

H₃: مدیریت ریسک سازمان بر رابطه بین تأمین مالی خارجی و مدیریت سود تأثیر می‌گذارد،

H_3a: مدیریت ریسک سازمان بر رابطه بین تأمین مالی خارجی و مدیریت سود واقعی تأثیر می‌گذارد،

H_3b: مدیریت ریسک سازمان بر رابطه بین تأمین مالی خارجی و مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی تأثیر می‌گذارد.

 5- روش پژوهش

این پژوهش از نوع تجربی در حوزه پژوهش‌های اثباتی حسابداری می‌باشد. در این پژوهش اطلاعات مالی از صورت‌های مالی و یادداشت‌های مربوط به شرکت‌های مورد مطالعه و با کمک لوح‌های فشرده سازمان بورس و اوراق بهادار تهران استفاده می‌شود. روش پژوهش فوق استقرائی و کمی است، بدین معنی که مبانی نظری و پیشینه پژوهش از راه مطالعات کتابخانه‌ای، مقالات و مسیر سایت‌ها به صورت قیاسی و گردآوری اطلاعات و داده‌ها برای آزمون فرضیه‌ها در قالب استقرائی انجام گرفته است. از آنجایی که نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند در فرآیند تصمیم‌گیری استفاده شود، این پژوهش از لحاظ هدف پژوهش، کاربردی می‌باشد. داده­های مالی مورد نیاز با مراجعه به سازمان بورس اوراق بهادار تهران، گزارش­های هفتگی و ماهنامه بورس اوراق بهادار و هم­چنین سایت­های رایانه­ای مربوط حاصل شده است.

جامعه آماری پژوهش، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1388 تا 1397 است. در این پژوهش به منظور انتخاب جامعه از روش غربالگری استفاده شده است. بدین ترتیب که ابتدا تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران انتخاب گردید و در نهایت شرکت‌هایی انتخاب شدند که شرایط زیر را دارا باشند:

سال مالی شرکت­ها طی کل دوره قلمرو زمانی پژوهش به پایان اسفند ختم شوند. قبل از سال 1388 یا قبل از آن در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته و در دوره زمانی پژوهش تغییر در سال مالی نداشته باشند. جزء شرکت­های مالی و سرمایه‌گذاری مانند بانک­ها و بیمه نبوده و اطلاعات مالی مورد نیاز در دسترس باشد.

در نهایت با توجه به موارد فوق118 شرکت در دوره تحقیق به عنوان نمونه آماری مورد مطالعه انتخاب گردید.

برای آزمونو محاسبه متغیرها از مدل ارائه شده در پژوهش وانگ و همکاران (2018) استفاده و به شرح زیر می‌باشد:

TEM _{j, i,t} = β₀ + β₁ XFIN _i,t + β₂ Control_it + e_i,t(1)

TEM _{j, i,t} = β₀ + β₁ ERM _i,t + β₂ Control_it + e_i,t (2)

TEM _{j, i,t} = β₀ + β₁ XFIN _i,t + β₂ ERM _i,t + β₃ XFIN _i,t *ERM _i,t + β₄ Control_it + e_i,t(3)

 

1) مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی (متغیر وابسته) به پیروی از کوتاری و همکاران (2005) به شرح رابطه 4 می‌باشد:

𝐓𝐀_𝑖𝑡/𝐀_𝑖𝑡-1 =α₀ (𝟏/𝐀_𝑖𝑡-1)+𝛽₁ ((ΔREV_𝑖𝑡-ΔREC_𝑖𝑡)/𝐀_𝑖𝑡-1))+𝛽₂(𝐏𝐏𝐄_𝑖𝑡/𝐀_𝑖𝑡-1)+𝛽₃ ROA_𝑖𝑡+ℇ_𝒊t (4)

TA_it: دارایی‌های کل شرکت نمونه در دوره مورد بررسی،

A_it-1: دارایی‌های شرکت نمونه در اول دوره،

ΔREV_it: تغییر درآمد فروش شرکت نمونه در دوره مورد بررسی،

ΔREC_it: تغییر در حساب دریافتنی شرکت نمونه در دوره مورد بررسی،

PPE_it: مبلغ ناخالص اموال، ماشین‌آلات و تجهیزات شرکت نمونه در دوره مورد بررسی،

ROA_it: بازده دارایی‌های شرکت نمونه در دوره مورد بررسی.

 

2) مدیریت سود واقعی (متغیر وابسته) به پیروی از روچوادهاری³⁰(2006) به شرح رابطه 5 می‌باشد:

CFO_𝑖𝑡/𝐀_𝑖𝑡-1 = α₀ +α₁ (𝟏/𝐀_𝑖𝑡-1)+𝛽₁ (Sale_𝑖𝑡/𝐀_𝑖𝑡-1) +𝛽₂(ΔSale_𝑖𝑡 /𝐀_𝑖𝑡-1) + ℇ_𝒊t (5)   

 

CFO_it: جریان نقدی عملیاتی شرکت نمونه در دوره مورد بررسی،

Sale_it: درآمد فروش شرکت نمونه در دوره مورد بررسی،

ΔSale_it: تغییر در درآمد فروش شرکت نمونه در دوره مورد بررسی،

A_it-1: مجموع دارایی‌های شرکت نمونه در اول دوره.

به پیروی از برادشاووهمکاران³¹(2006)در محاسبه فعالیت‌های تأمین مالی خارجی که متغیر مستقلبوده به شرح رابطه 6 تعریف می‌گردد:

XFIN = EQUIF + DEBF (6)

 

EQUIF: جریان نقدی خالص دریافت شده از فروش (یا خرید) سهام عادی است.

DEBF: جریان نقدی خالص دریافت شده از صدور (یا بازپرداخت) بدهی است.

در این پژوهش برای اندازه‌گیری مدیریت ریسک(متغیر میانجی) ازفنون Coso که 4شاخص تعریفکرده،تعیینمی‌گردد (موئلر،2007) که به شرح رابطه 7 می‌باشد:

ERM  (7)

(Strat)مزیت رقابتی: در هنگام اجرای استراتژی شرکت‌ها، شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا مزیت رقابتی نسبت به شرکت‌کنندگان در همان صنعت را توسعه دهند. همه شرکت‌های صنعت خاص در بازار برای فرصت‌های فروش رقابت می‌کنند؛بنابراین، فروش بیشتر برای شرکت x نسبت به فروش متوسط این صنعت نشان می‌دهد که شرکت x از رقبا به طور متوسط بالاتر استکه نشان می‌دهد که شرکت x به طور استراتژیک از مزایای رقابتی برخوردار است.

Strat_i= (Sales_i-IndSA_t) ÷ σ_{SALEt (8)}    

 که Sales_iنشان‌دهنده فروش شرکت i است، IndSA_tنشان‌دهنده میانگین فروش در یک صنعت است وσ_SALEt انحراف استاندارد فروش را برای همه شرکت‌های صنعت مشابه نشان می‌دهد.

(Opera)بهره‌وری عملیاتی: راندمان عملیاتی زمانی که نتایج خروجی بیشتر از یک مقدار مشخصی از ورودی و یا زمانی که نتایج یکسان از خروجی با استفاده از ورودی کمتر است بهبود می‌یابد.راندمان عملیاتی بیشتر می‌تواند ریسک کلی شکست شرکت را کاهش و عملکرد عملیاتی را افزایش دهد. برای کارایی عملیات، گردش مالی دارایی است که به عنوان درآمد قبل از سود و مالیات (EBIT_it) تقسیم شده به مجموع دارایی‌های پایان سال (TA_it) تعریف شده است.

Operai= EBITit ÷ TAit (9)

 

(Rport)کیفیت و اعتبار گزارش: برای اندازه‌گیری کیفیت گزارش از قدر مطلق اقلام تعهدی عادی تقسیم بر مجموع ارزش مطلق اقلام تعهدی عادی و غیر عادی است.

Rport = |NormaAccrit| / |NormaAccrit| + |AbnorAccrit| (10)  

 

(Compl)رقابت صنعت: رقابت صنعت با استفاده از سهم بازار اندازه‌گیری می‌شود که عبارت است از سود (زیان) خالص تقسیم بر دارایی‌های کل

متغیرهایکنترلیبه پیروی از پژوهش وانگ و همکاران (2018)، به شرح زیر می‌باشد:

اندازه شرکت: عبارت است از لگاریتمطبیعی مجموع دارایی‌های شرکت.

اهرم مالی: نسبت کل بدهی بهکل دارایی‌ها محاسبه می‌گردد.

نقدینگی: برابر است با نسبت دارایی‌هایجاری به بدهی‌های جاری.

 

6- تجزیه‌وتحلیل و نتایج پژوهش

نخستین مرحله در هر تحلیل آماری و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات، محاسبه‌ی شاخص‌های توصیفی می‌باشد؛ بنابراین برای ورود به مرحله­ی تجزیه‌وتحلیل اطلاعات، آماره­ی توصیفی داده‌ها که شامل شاخص‌های مرکزی، پراکندگی و انحراف از قرینگی بوده و همچنین آزمون جارگ­برا که توزیع نرمال پسماندها را بررسی می‌کند، محاسبه گردیده و نتایج در جدول 1 درج شده است.

جدول1- نتایجآمارتوصیفیمتغیرها(کلنمونه)

اندازهشرکت	نقدینگی	اهرم مالی	تأمین مالی	مدیریتسود	مدیریتریسک	متغیر
485/13	135/1	450/0	-768545	004/0	308/1	میانگین
463/13	125/1	474/0	-74467	051/0	025/1	میانه
900/18	258/2	764/0	2071537	604/13	818/34	بیشینه
816/9	144/0	089/0	-64007392	-389/10	-055/9	کمینه
415/1	397/0	192/0	4183053	812/1	559/1	انحرافمعیار
519/0	125/0	-073/0	-832/9	536/0	057/10	چولگی
968/3	925/2	533/1	075/113	781/13	819/193	کشیدگی
1179	1179	1179	1179	1179	1179	مشاهده‌ها

منبع:یافته‌هایپژوهشگر

 

مهمترین شاخص مرکزی میانگین است که نشان‌دهنده نقطه تعادل و مرکز ثقل توزیع بوده، برای مثال میانگین مدیریت ریسک برابر با 308/1 می‌باشدکه نشان می‌دهد بیشتر داده‌های مربوط به این متغیر حول این نقطه تمرکز یافته‌اند. پارامترهای پراکندگی، به طور کلی معیاری برای تعیین میزان پراکندگی داده‌ها از یکدیگر یا میزان پراکندگی آنها نسبت به میانگین است. از جمله مهم‌ترین پارامترهای پراکندگی انحراف معیار است. مقدار این پارامتر برای متغیر مدیریت ریسک برابر 559/1 است که میزان پراکندگی متغیر مزبور را در اطراف میانگین نشان می‌دهد. میزان عدم تقارن منحنی فراوانی را چولگی می‌نامند. اگر ضریب چولگی صفر باشد، جامعه کاملاً متقارن است و چنانچه ضریب مثبت باشد، چولگی به راست و اگر منفی باشد، چولگی به چپ وجود خواهد داشت. به عنوان مثال ضریب چولگی متغیرمدیریت ریسک 057/10 می‌باشد، یعنی این متغیر چولگی به راست دارد. میزان کشیدگی اگر حدود 3 باشد، منحنی فراوانی از لحاظ کشیدگی وضعیت متعادل و نرمال خواهد داشت، اگر این مقدار بزرگتر از 3 باشد منحنی برجسته و اگر کوچک‌تر از3 باشد منحنی پهن می‌باشد. کشیدگی کلیه متغیرها در این پژوهش‌ بیشتر از 3 است.

بهمنظورارزیابیپایاییمتغیرهاوحصولاطمینانازعدموجودریشهکاذبدرآنهاازآزمون ریشهواحدلوین،لینوچواستفادهشد.شواهدنشاندادنداحتمالآمارهآزموندرتماممتغیرها کمترازسطحخطای5درصد می‌باشند،برایناساسمتغیرهادرسطحموردبررسیپایاهستند. باتوجهبهنتایجارزیابیهمبستگیبینمتغیرهابراساسضرایبهمبستگی،شواهدنشان دادند بیشترینمیزانهمبستگی بینمدیریتسودبا متغیر اندازه شرکتمیزانآن21 درصدوکمترینمیزانهمبستگیبینمدیریتسودبا متغیر کنترلی اهرم مالی به میزان 6/0 درصد قابلمشاهده است. طبقنتایجحاصلشدهدرآزمونهمبستگی،دراینپژوهشهم خطیبهمعنی همبستگیقویبینمتغیرهاوجودنداردوبهنظرمی‌رسدمشکلخاصیازاینبابتدرتحلیل مدل‌هایرگرسیونوجودنداشتهباشد.

نتایجآزمونو پیش‌فرض‌های مدل‌هایرگرسیونیدرجدول2ارائهشده اند. با توجهبهجدول2طبقآمارهافآزمونآرچومعناداریآنکهبیشترازسطحخطای5درصد است،ناهمسانیواریانسخطاهاوجودنداردوازروشحداقلمربعاتمعمولیجهتآزمونمدل‌هااستفادهمی‌شود.ازآنجاییکهسطح معناداریآزمون بریوش–گادفری بیشتر ازسطحخطای5 درصداست،مشکل خودهمبستگیبینخطاهاوجودندارد. همچنینطبقآمارهافلیمرآزمونچاوومعناداریآمارهآنکهکمترازسطح خطای5درصداست،آزمونمدل‌هابایدبهروشترکیبیانجامشود.طبقآمارهکایدوآزمون هاسمنومعناداریآمارهآنکهبیشترازسطحخطای5درصداست،آزمونمدل‌هابایدبهروش اثراتتصادفیانجامشود.

 

جدول2- نتایجآزمونانتخابالگوی مدل‌هایرگرسیونیجهتآزمون فرضیه‌هایپژوهش

مدل‌های پژوهش	آزمون	آماره	مقدار	معناداری	نتیجه آزمون
مدل اول	چاو	اف لیمر	507/6	000/0	داده‌های ترکیبی
	هاسمن	کای دو	717/2	606/0	اثراتتصادفی
	بریوش - گادفری	اف	397/1	083/0	عدم خودهمبستگی
	آرچ	اف	593/1	062/0	ناهمسانیواریانسخطاها(حداقلمربعاتتعمیم‌یافته)
مدلدوم	چاو	اف لیمر	127/6	000/0	داده‌های ترکیبی
	هاسمن	کای دو	284/9	054/0	اثراتتصادفی
	بریوش - گادفری	اف	094/1	126/0	عدم خودهمبستگی
	آرچ	اف	438/1	074/0	ناهمسانیواریانسخطاها(حداقلمربعاتتعمیم یافته)
مدل سوم	چاو	اف لیمر	655/6	000/0	داده‌های ترکیبی
	هاسمن	کای دو	638/7	105/0	اثراتتصادفی
	بریوش - گادفری	اف	560/0	067/07	عدم خودهمبستگی
	آرچ	اف	202/1	096/0	ناهمسانیواریانسخطاها(حداقلمربعاتتعمیم یافته)

منبع:یافته‌هایپژوهشگر

 

هدف در مدل اول، تبیین تأثیر فعالیت‌های تأمین مالی خارجی شرکت بر مدیریت سود درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران است. لذا می‌توان مدل را به شکل زیر تصریح نمود:

TEM _{j, i,t} = β₀ + β₁ XFIN _i,t + β₂ Control_it + e_i,t (11)

 

پس از تبیین مدل و انتخاب بهترین روش، نتایج تخمین برای شرکت‌های منتخب به شرح جدول 3 است:

 

جدول3- نتایج آزمون مدل اول

متغیروابسته
متغیرتوضیحی	ضرایب	آماره­یتی	معنی­داری	ضرایب	آماره­یتی	معنی­داری	ضرایب	آماره­یتی	معنی­داری
مقدارثابت	800/0	302/2	021/0	-900/1	-189/5	000/0	-982/1	-480/3	007/0
تأمینمالی	-724/0	-253/2	028/0	-001/1	-524/4	0001/0	-925/1	-609/3	007/0
اهرممالی	503/0	877/3	0001/0	-440/0	-361/3	0008/0	063/1	195/5	006/0
نقدینگی	363/0	538/3	0004/0	-469/0	-258/4	000/0	-105/1	-824/6	000/0
اندازهشرکت	034/0	112/1	266/0	068/0	166/2	030/0	103/0	097/2	036/0
ضریبتعیین
ضریبتعیین تعدیلشده
دوربینواتسون
F آماره (F سطح معنی‌داری)

منبع:یافته‌هایپژوهشگر

 

نتایج جدول 3 نشان می‌دهد مقدار عددی ضریب تعیین تعدیل شده مدیریت سود با متغیرهای مستقل و توضیحی 252/0 می­باشد؛ یعنی 2/25 درصد تغییرات متغیر وابسته مدیریت سود توسط متغیرهای تأمین مالی، اهرم مالی، نقدینگی و اندازه­ی شرکت قابل توضیح است. مقدار آماره­ی دوربین واتسون362/2 می‌باشد و فاصله­ی فاحشی با عدد 2 نداشته و بر عدم وجود خودهمبستگی دلالت دارد و می‌توان سلامت مدل را ادعا کرد.از سوی دیگر مقدار احتمال برآورد شده برای آماره­ی F برابر با 008/0 بوده لذا معنی­داری کل رگرسیون قابل تأیید است.

همچنین ضریب تعیین تعدیل شده مدیریتسود واقعیو اقلام تعهدی با متغیرهای مستقل و توضیحی به ترتیب 225/0 و 211/0 می­باشد؛ یعنی 5/22 و 1/21 درصد تغییرات متغیر وابسته مدیریتسود واقعیو اقلام تعهدی توسط متغیرهای تأمین مالی، اهرم مالی، نقدینگی و اندازه­ی شرکت قابل توضیح است. مقدار آماره­ی دوربین واتسون 156/2 و 313/2 می‌باشد که بر عدم وجود خودهمبستگی دلالت داشته و همچنین مقدار احتمال برآورد شده برای آماره­ی F برابر با 000/0 و 001/0 بوده لذا معنی­داری کل رگرسیون قابل تأیید است.

نتایجآزمونفرضیه‌های مدل‌های اولنشاندادند تأثیرتأمین مالی بر مدیریتسودبا توجه به آماره تی (609/3) و معناداری 0075/0 کهکمترازسطحخطای5درصداست، معنادارومنفیمی‌باشد. تأثیرتأمین مالی بر مدیریتسود واقعیو مدیریت سود اقلام تعهدی به ترتیب با آماره تی 524/4-، 523/2- و معناداری0001/0، 0282/0 کهکمترازسطحخطای5درصداست، معنادارومنفیمی‌باشد. همچنین از نظر تأثیر متغیرهای کنترلی بر مدیریت سود و مدیریتسود واقعیو اقلام تعهدی اندازه شرکت بدون تأثیر و اهرم مالی و نقدینگی تأثیرگذار می‌باشند. به عبارتی در سـطح اطـمینان 95% می­تـوان گفت فعالیت‌های تأمین مالی خارجی شرکت بر مدیریت سود و مدیریت سود واقعی و اقلام تعهدی درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران تأثیر دارد.

در مدل دوم هدف، تبیین تأثیر مدیریت ریسک بر مدیریت سود درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران است. لذا می‌توان مدل را به شکل رابطه 12 تصریح نمود:

TEM _{j, i,t} = β₀ + β₁ ERM _i,t + β₂ Control_it + e_i,t(12)

پس از تبیین مدل و انتخاب بهترین روش، نتایج تخمین برای شرکت‌های منتخب به شرح جدول 4 است:

جدول4- نتایج آزمون مدل دوم

متغیروابسته
متغیرتوضیحی	ضرایب	آماره­یتی	معنی­داری	ضرایب	آماره­یتی	معنی­داری	ضرایب	آماره­یتی	معنی­داری
مقدار ثابت	065/0	274/2	009/0	-790/1	-401/5	000/0	-335/1	-537/2	011/0
مدیریت ریسک	-067/0	-065/3	002/0	703/1	290/5	000/0	-364/1	-551/2	013/0
اهرم مالی	432/0	537/3	0004/0	-440/0	-627/3	0003/0	-309/1	-557/2	011/0
نقدینگی	438/0	389/4	000/0	-479/0	-817/4	000/0	-339/1	-281/8	0005/0
اندازه شرکت	046/0	834/1	066/0	060/0	405/2	016/0	105/0	674/2	007/0
ضریب تعیین
ضریب تعیین تعدیل شده
دوربین واتسون
F آماره (Fسطح معنی‌داری)

منبع:یافته‌هایپژوهشگر

نتایج جدول 4 نشان می‌دهد مقدار عددی ضریب تعیین تعدیل شده مدیریت سود با متغیرهای مستقل و توضیحی 224/0 می­باشد؛ یعنی 4/22درصد تغییرات متغیر وابسته مدیریت سود توسط متغیرهای مدیریت ریسک، اهرم مالی، نقدینگی و اندازه­ی شرکت قابل توضیح است. مقدار آماره­ی دوربین واتسون272/2 می‌باشد و فاصله­ی فاحشی با عدد 2 نداشته و بر عدم وجود خودهمبستگی دلالت دارد و می‌توان سلامت مدل را ادعا کرد.از سوی دیگر مقدار احتمال برآورد شده برای آماره­ی F برابر با 002/0 بوده لذا معنی­داری کل رگرسیون قابل تأیید است.

همچنین ضریب تعیین تعدیل شده مدیریتسود واقعیو اقلام تعهدی با متغیرهای مستقل و توضیحی به ترتیب 225/0 و 219/0 می­باشد؛ یعنی 5/22 و 9/21 درصد تغییرات متغیر وابسته مدیریتسود واقعیو اقلام تعهدی توسط متغیرهای مدیریت ریسک، اهرم مالی، نقدینگی و اندازه­ی شرکت قابل توضیح است. مقدار آماره­ی دوربین واتسون 127/2 و 183/2 می‌باشد که بر عدم وجود خودهمبستگی دلالت داشته و همچنین مقدار احتمال برآورد شده برای آماره­ی F برابر با 000/0 و 000/0 بوده لذا معنی­داری کل رگرسیون قابل تأیید است.

نتایجآزمونمدل‌های دومنشاندادند تأثیرمدیریت ریسک بر مدیریتسودبا توجه به آماره تی 551/2- و معناداری 013/0 کهکمترازسطحخطای5درصداست، معنادارومنفیمی‌باشد. تأثیرمدیریت ریسک بر مدیریتسود واقعیو مدیریت سود اقلام تعهدی به ترتیب با آماره تی 290/5، 065/3- و معناداری 000/0، 002/0 کهکم‌ترازسطحخطای5درصداست، معنادارمی‌باشد. همچنین از نظر تأثیر متغیرهای کنترلی بر مدیریت سود و مدیریتسود واقعیو اقلام تعهدی اندازه شرکت بدون تأثیر و اهرم مالی و نقدینگی تأثیرگذار می‌باشند. به عبارتی در سـطح اطـمینان 95% می­تـوان گفت مدریت ریسک بر مدیریت سود و مدیریت سود واقعی و اقلام تعهدی درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران تأثیر دارد.

در مدل سوم هدف، تبیین تأثیر مدیریت ریسک بر رابطه بین تأمین مالی خارجی و مدیریت سود درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران است. لذا می‌توان مدل را به شکل رابطه 13 تصریح نمود:

 

TEM _{j, i,t} = β₀ + β₁ XFIN _i,t + β₂ ERM _i,t + β₃ XFIN _i,t *ERM _i,t + β₄ Control_it + e_i,t (13)

 

پس از تبیین مدل و انتخاب بهترین روش، نتایج تخمین برای شرکت‌های منتخب به شرح جدول 5 است:

 

جدول5- نتایج آزمون مدل سوم

متغیروابسته
متغیرتوضیحی	ضرایب	آماره­یتی	معنی­داری	ضرایب	آماره­یتی	معنی­داری	ضرایب	آماره­یتی	معنی­داری
مقدار ثابت	381/1	151/3	001/0	-041/2	-526/4	000/0	-659/0	-957/6	0008/0
تأمین مالی	-067/0	-615/2	005/0	606/0	997/6	003/0	-641/0	-037/7	0002/0
مدیریت ریسک	-266/0	-503/2	012/0	689/0	920/9	000/0	-176/0	-573/2	004/0
تأمین مالی* مدیریت ریسک	018/0	010/2	004/0	-608/0	-728/7	000/0	110/0	412/7	000/0
اهرم مالی	-081/0	-577/2	003/0	-610/0	-028/7	0003/0	-391/0	-459/4	0009/0
نقدینگی	-082/0	-226/2	008/0	682/0	630/7	0006/0	180/0	764/4	0009/0
اندازه شرکت	006/0	213/0	831/0	086/0	395/1	067/0	093/0	885/1	059/0
ضریب تعیین
ضریب تعیین تعدیل شده
دوربین واتسون
Fآماره  (Fسطح معنی‌داری)

منبع:یافته‌هایپژوهشگر

 

نتایج جدول 6 نشان می‌دهد مقدار عددی ضریب تعیین تعدیل شده مدیریت سود با متغیرهای مستقل و توضیحی 222/0 می­باشد؛ یعنی 2/22درصد تغییرات متغیر وابسته مدیریت سود توسط متغیرهای تأمین مالی، مدیریت ریسک، اهرم مالی، نقدینگی و اندازه­ی شرکت قابل توضیح است. مقدار آماره­ی دوربین واتسون341/2 می‌باشد و فاصله­ی فاحشی با عدد 2 نداشته و بر عدم وجود خودهمبستگی دلالت دارد و می‌توان سلامت مدل را ادعا کرد.از سوی دیگر مقدار احتمال برآورد شده برای آماره­ی F برابر با 009/0 بوده لذا معنی­داری کل رگرسیون قابل تأیید است.

همچنین ضریب تعیین تعدیل شده مدیریتسود واقعیو اقلام تعهدی با متغیرهای مستقل و توضیحی به ترتیب 206/0 و 205/0 می­باشد؛ یعنی 6/20 و 5/20 درصد تغییرات متغیر وابسته مدیریتسود واقعیو اقلام تعهدی توسط متغیرهای تأمین مالی، مدیریت ریسک، اهرم مالی، نقدینگی و اندازه­ی شرکت قابل توضیح است. مقدار آماره­ی دوربین واتسون 138/2 و 156/2 می‌باشد که بر عدم وجود خودهمبستگی دلالت داشته و همچنین مقدار احتمال برآورد شده برای آماره­ی F برابر با 043/0 و 008/0 بوده لذا معنی­داری کل رگرسیون قابل تأیید است.

نتایجآزمونمدل‌های سومنشاندادند تأثیرمدیریت ریسک بر رابطه تأمین مالی خارجی و مدیریتسودبا توجه به آماره تی412/7  و معناداری 000/0 کهکمترازسطحخطای5درصداست، معنادارومثبتمی‌باشد. تأثیرمدیریت ریسک بر رابطه تأمین مالی خارجی و مدیریتسود واقعیو مدیریت سود اقلام تعهدی به ترتیب با آماره تی 728/8 -، 010/2 و معناداری 000/0، 0046/0 کهکمترازسطحخطای5درصداست، معنادارمی‌باشد. همچنین از نظر تأثیر متغیرهای کنترلی بر مدیریت سود و مدیریتسود واقعیو اقلام تعهدی اندازه شرکت بدون تأثیر و اهرم مالی و نقدینگی تأثیرگذار می‌باشند. به عبارتی در سـطح اطـمینان 95% می­تـوان گفت مدیریت ریسک بر رابطه بین تأمین مالی خارجی و مدیریت سود، مدیریت سود واقعی، اقلام تعهدی درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران تأثیر دارد.

 

6- بحث و نتیجه‌گیری

دراینپژوهش بهتأثیر مدیریت ریسک بر رابطه بین تأمین مالی خارجی و مدیریت سود شرکت‌هادر قلمرو زمانی 1388 تا 1397 موردآزمونوتجزیه‌وتحلیلقرارگرفت، نتایجویافته‌هانشان دادکلمدل‌های رگرسیونی معنی‌داری بود. همچنین نتایج مدل اول نشان داد فعالیت‌های تأمین مالی خارجی شرکت بر مدیریت سود و مدیریت سود واقعی و اقلام تعهدی درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران تأثیر دارد.یافته‌ها نشان می‌دهد که شرکت‌ها هنگام اجرای تأمین مالی خارجی، سود را با استفاده از فعالیت‌های واقعی و تعهدی مدیریت می‌کنند. علاوه بر این، نتایج همچنین نشان می‌دهد که مدیران وقتی شرکت‌ها در فعالیت‌های تأمین بدهی خارجی فعالیت می‌کنند، از مدیریت فعالیت‌های واقعی و مبتنی بر اقلام تعهدی کمتر استفاده می‌کنند.یک توضیح احتمالی برای این یافته‌ها این است که ویژگی‌های شرکت‌ها بر تصمیمات تأمین مالی خارجی و مدیریت سود نیز تأثیر می‌گذارد.به عنوان مثال، شرکت‌های دارای فعالیت‌های ریسک‌پذیر که هزینه‌های سرمایه بالاتری دارند، ممکن است سهام را نسبت به تأمین اعتبار بدهی ترجیح دهند و بنابراین سود را با هر وسیله ضروری مدیریت کنند.این شواهد حاکی از آن است که فعالیت‌های تأمین مالی خارجی به شدت با تصمیمات مدیریت سود همراه استکه این فرضیه اول را پشتیبانی می‌کند. نتایج این فرضیه با پژوهش یانگ و همکاران (2016)، سازگاری دارد.

نتایج مدل دوم نشان داد مدریت ریسک بر مدیریت سود و مدیریت سود واقعی و اقلام تعهدی درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران تأثیر دارد.مدیران هنگامی که سیستممدیریت ریسک نسبتاً ضعیف است، استفاده خود را از مدیریت سود واقعی فعالیت‌ها افزایش می‌دهند. روچوادهاری (2006)، نشان داد که دستکاری‌های سود در فعالیت‌های واقعی از رویه‌های عملیاتی عادی فاصله می‌گیرد و این عزیمت‌ها لزوماً به ارزش شرکت کمک نمی‌کنند. بر این اساس، شواهد ما مطابق با این تصور است که یک محیطمدیریت ریسک سازمانیضعیف‌ترکه حاکی از یک سیستم کنترل ضعیف است، به مدیران این امکان را می‌دهد تا انعطاف‌پذیری را برای اتخاذ نقشه‌های مدیریت سود از فعالیت‌های واقعی را داشته باشند. مطالعات قبلی نشان می‌دهد که تصویب مفاهیممدیریت ریسک سازمانیمی‌تواند عملکرد عملیاتی و افزایش ارزش شرکت را بهبود بخشد.شرکت‌هایی که به علت عدم اطمینان محیطی در معرض ریسک بالا هستند، باید از تأثیرات نامطلوب ریسک جلوگیری و کنترل کنند و پیامدهای سودمندی را با حداقل رساندن ریسک افزایش دهند. نتایج این فرضیه با پژوهش هویت و لیبنبرگ (2011)، سازگاری دارد.

نتایج مدل سوم نشان داد مدریت ریسک بر رابطه تأمین مالی با مدیریت سود و مدیریت سود واقعی و اقلام تعهدی درشرکت‌هایپذیرفته­شدهدربورساوراقبهادارتهران تأثیر دارد. یک محیط کنترل مدیریت ریسک سازمانیضعیف احتمالاً مدیران را به استفاده از فعالیت‌های واقعی برای مدیریت سود وادار می‌کند. این شواهد نشان می‌دهد که شرکت‌های دارای سیستممدیریت ریسک سازمانی ضعیف‌تر، هنگامی که مشغول فعالیت‌های تأمین مالی خارجی هستند، مدیریت سود واقعی فعالیت‌ها را کاهش می‌دهند. از منظر مدیریت سود، مدیران از لحاظ نظری از یک محیط اطلاعات نامتقارن استفاده می‌کنند تا سودها را قبل از تأمین مالی با هدف گمراه  کردن سرمایه‌گذاران انجام می‌دهند تا ارزش شرکت را کنترل کنند. هنگامی که فعالیت‌های تأمین مالی کامل می‌شود، تغییر مدیریت سود و یا نمایش عملکرد واقعی شرکت منجر به عدم اعتقاد سرمایه‌گذاران نسبت به عملکرد واقعی شده و این عمل به ارزیابی مجدد ارزش شرکت توسط آنها می‌گردد. نتایج این فرضیه با پژوهش وانگ و همکاران (2018)که به بررسی تأثیر فعالیت‌های تأمین مالی خارجی بر تصمیمات مدیریت سود و بررسی نقش مدیریت ریسک سازمانی به عنوان عامل مهارکننده پرداختند، سازگاری دارد.

یافته‌های پژوهش پیامدهای مهمی را برای تدوین‌کنندگان استانداردها ارائه می‌دهد و برای محققان، مدیران و دیگر کاربران صورت‌های مالی نیز ارزشمند است. نتایج نشان می‌دهد با توجه به فعالیت‌های تأمین مالی خارجی، مدیران ترجیح می‌دهند همزمان از تکنیک‌های مدیریت سود واقعی و مبتنی بر اقلام تعهدی استفاده کنند.

اثبات وجوداینروابطمی‌تواندبه­عنوان سازوکارهای کنترلی در تضاد­منافع بین سهامداران عمده و اقلیت تأثیر بگذارد. همچنین گامیهر چندکوچکدرراستایتبیینیافته‌هایپژوهش گرانقبلیوغنیساختنادبیات مربوطبهشمارآید. نتایج نشان می‌دهد که با توجه به فعالیت‌های تأمین مالی خارجی، مدیران ترجیح می‌دهند همزمان از تکنیک‌های مدیریت واقعی و درآمد مبتنی بر تعهدی استفاده کنند.با این حال، مدیران شرکت در فعالیت‌های تأمین مالی خارجی، استفاده از دستکاری درآمد را با استفاده از فعالیت‌های واقعی یا تعهدی کاهش می‌دهند. از این رو پیشنهاد می‌گردد که قوانین و استانداردهایی در رابطه با نظارت بیشتر مدیران تدوین گردد. همچنین شرکت‌هایی که دارای محیطمدیریت ریسکضعیف‌تر هستند، ترجیح می‌دهند از مدیریت درآمد واقعی فعالیت‌ها استفاده کنند؛ یعنیمدیریت ریسکبا کارایی کمتر می‌تواند مدیران را به سمت مدیریت سود سوداگرانه مستقر در فعالیت‌های واقعی سوق دهد از این رو به مالکان پیشنهاد می‌گردد جهت نظارت بهتر و بیشتر هزینه‌های نظارتی را افزایش داده و یا با استفاده از دستورالعمل فعالیت‌های مدیران را محدود نمایند. انجام پژوهش‌های تکمیلی در راستای صنایعپرریسکیمانندبانک‌ها،شرکت‌هایبیمهدرکشور،می‌تواندمفیدواقعگردد. همچنین درسال‌هایاخیرموسسهکوزو،مفاهیممدیریت ریسک راتوسعهدادهاست،بهره‌گیریاز ایناصولورویه‌هایجدیدبسیارمفیدوراه گشامی‌باشد.

---

[1]. گروهحسابداری،واحد تهران مرکزی، دانشگاهآزاداسلامی، تهران، ایران.

[2]. گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی،  دانشگاهآزاداسلامی، تهران ، ایران. نویسنده مسئول. [e-mail]

مراجع

1)     ابراهیمی،سیدکاظم،علی بهرامینسبومنصور احمدیمقدم، (1395)،"رابطهبینتصمیماتتأمینمالیباانواعمدیریتسود"، پژوهش‌هایحسابداریمالیوحسابرسی،شماره 30، صص 83-102.

2)     اسماعیلزاده،علی و مختارکیوانفر، (1397)،"رابطهبیناستحکاممدیریت،مدیریتسودوارزششرکت‌ها"،فصلنامهپژوهش‌هایحسابداریمالیوحسابرسی،دوره 10،شماره 39،صص 81-106.

3)     پورزمانی،زهرا و حمیدههاتفیاردکانی، (1394)،"تأثیرریسکمالیومدیریتسودبرهزینهسرمایهشرکت"، کنفرانسبین‌المللیاقتصادمدیریتوعلوماجتماعی،اسپانیا.

4)     عسگرنژادنوری،باقر و پریساامکانی، (1396)،"تأثیرمدیریتاثربخشریسکدرعملکردمالیشرکت‌هایپذیرفته‌شدهدربورساوراقبهادارتهران: نقشواسطه‌ایسرمایۀفکریواهرممالی"،مدیریتداراییوتأمینمالی،شماره 2، صص 93-112.

5)     علوی، معصومه، احمدیعقوب نژاد و فاضل محمدی نوده، (1398)، "ویژگی‌های مؤسسه حسابرسی و مدیریت سود تعهدی و واقعی"، فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 11، شماره 44، صص 23-58

6)      قادری، کاوه،صلاح الدینقادریوسامان قادری، (1397)،"بررسیارتباطبیناطمینانبیشازحدمدیرانو اثربخشیمدیریتریسک"، پژوهش‌هایحسابداریمالیوحسابرسی،شماره 37، صص 243-272.

7)     قربانی،بهزاد، سیدجلال الدین حسینیغنچه و زهرا محمدیلر، (1396)،"تأثیرافشایاطلاعاتاستراتژیک،غیرمالیومالیبرمدیریتسود"،فصلنامهپژوهش‌هایحسابداریمالیوحسابرسی، دوره 9،شماره 35،صص23-40.

8)      Alex Adegboye, Stephen A. Ojeka, Kofo Adegboye, Oluwaseyi Alabi, Francis Iyoha, (2019), “Data on Chief Financial Officer Attributes and Risk Management Strategies for Nigerian Listed Financial Institutions”, Data in Brief, Vol. 27, Article 104609

9)      Bowling, D. M., & Rieger, L. A. (2005), “Making Sense of COSO's New Framework for Enterprise Risk Management”, Bank Accounting & Finance, 18(2), PP. 29–34.

10)  Bradshaw, M. T., Richardson, S. A., & Sloan, R. G. (2006), “The Relation between Corporate Financing Activities, Analysts' Forecasts and Stock Returns”, Journal of Accountingand Economics, 42(1–2), PP. 53–85.

11)  Chan, K. C., Farrell, B., & Lee, P. (2008), “Earnings Management of Firms Reporting Material Internal Control Weaknesses under Section 404 of the Sarbanes-Oxley Act.Auditing”, A Journal  of  Practice & Theory, 27(2), PP. 161–179.

12)  Cohen, D. A., & Zarowin, P. (2010), “Accrual-based and Real Earnings Management Activities around Seasoned Equity Offerings”, Journal of Accounting and Economics,50(1), PP. 2–19.

13)  Crabtree, A., Maher, J., & Wan, H. (2014), “New Debt Issues and Earnings Management”, Advances in Accounting, 30(1), PP. 116–127.

14)  Dinah. Heidinger, Nadine. Gatzert .(2018), “Awareness, Determinants and Value of Reputation Risk Management: Empirical Evidence from the Banking and Insurance Industry”, Journal of Banking & Finance, 91, PP. 106-118.

15)  DuCharme, L. L., Malatesta, P. H., & Sefcik, S. E. (2004), “Earnings Management, Stock Issues, and Shareholder Lawsuits”, Journal of Financial Economics, 71(1), PP. 27–49.

16)  Feng, M., Li, C., McVay, S., & Skaife, H. (2015), “Does Ineffective Internal Control over Financial Reporting Affect a Firm's Operations? Evidence from Firms' InventoryManagement”, The Accounting Review, 90(2), PP. 529–557.

17)  Eckbo, B. E., Masulis, R. W., & Norli, O. (2000), “Seasoned Public Offerings: Resolution of the ‘New Issues Puzzle”. Journal of Financial Economics, 56(2), PP. 251–292.

18)  Etges,, A. , Grenon,,V,  , Siqueirade ,J.,  ,Francisco ,S, ,AparecidaFelix,E.(2018), “ERM for Health Care Organizations: An Economic Enterprise Risk Management Innovation Program (E2RMhealth care)”, Value in Health Regional , 17, PP. 102-108.

19)  Gordon, L. A., Loeb, M. P., & Tseng, C. Y. (2009), “Enterprise Risk Management and Firm Performance: A Contingency Perspective”, Journal of Accounting and Public Policy,(4)28, PP. 301-327.

20)  Heron, R. A., & Lie, E. (2004), “A Comparison of the Motivations for and the Information Content of Different Types of Equity Offerings”, Journal of Business, 77(3), PP. 605–632.

21)  Hoyt, R. E., & Liebenberg, A. P. (2011), “The Value of Enterprise Risk Management”, Journal of Risk & Insurance, 78(4), PP. 795–822.

22)  Jarvinen, T., & Myllymaki, E. R. (2016), “Real Earnings Management before and after Reporting SOX 404 Material Weaknesses”, Accounting Horizons, 30(1), PP. 119–141.

23)  Laura Viganò, Davide Castellani, (2020), “Financial Decisions and Risk Management of Low-income Households in Disaster-prone Areas: Evidence from the Portfolios of Ethiopian Farmers”, International Journal of Disaster Risk Reduction, In press, journal pre-proof, Available online 7 January 2020, Article 101475

24)  McNichols, M.F. and S. R. Stubben. (2008),“Does Earnings Management Affect Firms’Investment Decisions?”, The AccountingReview.83(6), PP. 1571-1603.

25)  Papanastasopoulos, G., Thomakos, D., & Wang, T. (2011), “Accruals and the Performance of Stock Returns Following External Financing Activities”, The British Accounting Review, 43(3), PP. 214–229.

26)  Porter, M. (2008), “The Five Competitive Forces that Shape Strategy”, Harvard Business Review, PP. 78-93.

27)  Rangan, S. (1998), “Earnings Management and the Performance of Seasoned Equity Offerings”, Journal of Financial Economics, 50(1), PP. 101–122.

28)  Ritter, J. R. (2003), “Investment Banking and Securities Issuance”, Handbook of the Economics of Finance, 1(Part 1), PP. 255–306.

29)  Roychowdhury, S. (2006), “Earnings Management through Real Activities Manipulation”, Journal of Accounting and Economics, 42(3), PP. 335–370.

30)  Shivakumar, L. (2000), “Do Firms Mislead Investors by overstating Earnings before Seasoned Equity Offerings?”, Journal of Accounting and Economics, 29(3), PP. 339–371.

31)  Shu, P. G., & Chiang, S. J. (2014), “Firm Size, Timing, and Earnings Management of Seasoned Equity Offerings”, International Review of Economics & Finance, 29, PP. 177–194.

32)  The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission. (2004), “Enterprise Risk Management-integrated Framework Executive Summary”, http://www.coso.org/Publications/ERM/COSO_ERM_ExecutiveSummary.pdf

33)  Teoh, S. H., Welch, I., & Wong, T. J. (1998), “Earnings Management and the underperformance of Seasoned Equity Offerings”, Journal of Financial Economics, 50(1), PP. 63–99.

34)  Teng-Shih Wang, Yi-Mien Lin, Edward M. Werner, Hsihui Chang .(2018), “The Relationship between External Financing Activities and Earnings Management: Evidence from Enterprise Risk Management”, International Review of Economics and Finance, http://dx.doi.org/10.1016/j.iref.2018.04.003

35)  Walker P, S. W. (2003), “Enterprise Risk Management”, pilling it all together

36)  Yang, T. H., Hsu, J., & Yang, W. B. (2016), “Firm's motives behind SEOs, Earnings Management, and Performance”, International Review of Economics & Finance, 43,PP. 160–169.

37)  Zang, A. Y. (2012), “Evidence on the Trade-off between Real Activities Manipulation and Accrual-based Earnings Management”, The Accounting Review, 87(2), PP. 675–703.