اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات418
تعداد شماره‌ها10,006
تعداد مقالات83,645
تعداد مشاهده مقاله78,627,311
تعداد دریافت فایل اصل مقاله55,777,921
صید خانی, رضا, محمدی ملقرنی, عطاالله, امینی, پیمان. (1400). بررسی توانمندی جریان‌های نقدی عملیاتی درارزیابی عملکردشرکت‌ها باتأکید بر کیفیت افشادردوره‌های بحران مالی The Survey of Operating Cash Flows’ Ability to Meature ‎Firm Performance during ‎Periods of Financial Crises with ‎Emphasis on Disclosure Qualification. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی, 13(49), 147-176.
رضا صید خانی; عطاالله محمدی ملقرنی; پیمان امینی. "بررسی توانمندی جریان‌های نقدی عملیاتی درارزیابی عملکردشرکت‌ها باتأکید بر کیفیت افشادردوره‌های بحران مالی The Survey of Operating Cash Flows’ Ability to Meature ‎Firm Performance during ‎Periods of Financial Crises with ‎Emphasis on Disclosure Qualification". نشریه علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی, 13, 49, 1400, 147-176.
صید خانی, رضا, محمدی ملقرنی, عطاالله, امینی, پیمان. (1400). 'بررسی توانمندی جریان‌های نقدی عملیاتی درارزیابی عملکردشرکت‌ها باتأکید بر کیفیت افشادردوره‌های بحران مالی The Survey of Operating Cash Flows’ Ability to Meature ‎Firm Performance during ‎Periods of Financial Crises with ‎Emphasis on Disclosure Qualification', نشریه علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی, 13(49), pp. 147-176.
صید خانی, رضا, محمدی ملقرنی, عطاالله, امینی, پیمان. بررسی توانمندی جریان‌های نقدی عملیاتی درارزیابی عملکردشرکت‌ها باتأکید بر کیفیت افشادردوره‌های بحران مالی The Survey of Operating Cash Flows’ Ability to Meature ‎Firm Performance during ‎Periods of Financial Crises with ‎Emphasis on Disclosure Qualification. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی, 1400; 13(49): 147-176.

بررسی توانمندی جریان‌های نقدی عملیاتی درارزیابی عملکردشرکت‌ها باتأکید بر کیفیت افشادردوره‌های بحران مالی The Survey of Operating Cash Flows’ Ability to Meature ‎Firm Performance during ‎Periods of Financial Crises with ‎Emphasis on Disclosure Qualification

پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی
دوره 13، شماره 49، اردیبهشت 1400، صفحه 147-176    اصل مقاله (886.91 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
رضا صید خانی1؛ عطاالله محمدی ملقرنی* 2؛ پیمان امینی3
1گروه حسابداری، واحد سنندج، دانشگاه آزاداسلامی، سنندج، ایران.
2گروه حسابداری، واحد سنندج، دانشگاه آزاداسلامی، سنندج، ایران
3گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.
چکیده
انتخاب شاخص مناسب جهت ارزیابی عملکرد همواره یکی از مباحث چالش برانگیز در حوزه مطالعات بازار سرمایه بوده است. اثبات توانایی سود حسابداری یا مشتقات آن در ارزیابی عملکرد شرکت‌ها و برتری آن در رقابت با سایر معیارها یکی از دغدغه‌های اساسی پژوهشگران حسابداری و سرمایه‌گذاران می‌باشد. باآن‌کهسودمنبعاصلیتأمینجریان وجه نقد و ‏زایشثروتاست،امانتایجبسیاری از تحقیقاتنشان داده است کهظاهراً‌جریان‌های ‌نقدی‌ عملیاتی درارزیابی‌ها ‏اهمیتبیشتریدارد. بر این ‌اساس، هدفاصلیاین ‏پژوهشبررسیتوانمندی و برتریجریان‌های ‌نقدی ‌عملیاتی در ارزیابی عملکرد نسبت به سودهرسهممی‌باشد.
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه شرکت‌های غیرمالی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد که با توجه به مدل تشخیص ورشکستگی زمیجوسکی به دو گروه سالم و درمانده مالی تفکیک گردیده و دوره زمانی نیز به دو دوره نرمال و بحرانی تقسیم شده است. بر مبنای نمونه انتخابی و استفاده از آزمون‌های رگرسیونی چندگانه، یافته‌هایپژوهشنشان ‌می‌دهدکه در حضور شاخصکیفیتافشا،معیارسودهرسهمبرمعیار ‏جریان‌نقدی‌ عملیاتیبرتریمطلقدارد؛ اما درصورتعدم‌ حضور کیفیتافشا، طبیعتاًبه‌دلیل عدم‌اطمینان به‌وجود آمده، سنجشعملکردمبتنی ‌برجریان‌هاینقدی ‏عملیاتینسبت به سود هر سهم اهمیت بیشتری می‌یابد
The Survey of Operating Cash Flows’ Ability to Meature ‎Firm Performance during ‎Periods of Financial Crises with ‎Emphasis on Disclosure Qualification

Reza Seidkhani
Ataallah Mohammadi Malgharani
Peyman Amini

Choosing the right index to evaluate performance has always been one of the ‎most challenging topics in the field of capital market studies. Proving the ‎ability of accounting profits or its derivatives to evaluate corporate ‎performance and excellence in competing with other criteria is one of the ‎major concerns of accounting researchers and investors. While profits are a ‎major source of cash flow and wealth generation, the results of many studies ‎have shown that operating cash flows seem to be more important in valuations ‎apparently. Therefore, the main purpose of this study is to investigate the ‎capability and superiority of operating cash flow (OCF) in performance ‎appraisal on earning per share (EPS). The statistical population of the present ‎study includes all non-financial corporations listed in Tehran Stock Exchange ‎. According to ‎Zmijewski’s bankruptcy model, the firms of ‎the sample are divided into two groups: safety (healthy) and financial ‎distressed companies and research’s time period is divided into two parts as ‎normal and crises period. Based on the selected sample and the use of multiple ‎regression tests, the research findings show that before disclosure quality ‎index, the EPS criterion outperforms the OCF criterion. However, in the ‎absence of disclosure quality, naturally due to uncertainty, performance ‎measurement based on operating cash flows becomes more important than the ‎EPS.‎
کلیدواژه‌ها
بازدهسهام؛ سودهرسهم؛ جریان‌هاینقدیعملیاتی؛ درماندگیمالی؛ بحرانمالیفراشرکتی
اصل مقاله

 

http;//dorl.net/do/20.1001.1.23830379.1400.13.49.7.2

 

 

بررسی توانمندی جریان‌های نقدی عملیاتی درارزیابی عملکردشرکت‌ها

باتأکید بر کیفیت افشادردوره‌های بحران مالی

 

رضا صیدخانی[1]

 

تاریخ دریافت: 17/10/1399            تاریخ پذیرش: 21/12/1399

عطاالله محمدی ملقرنی[2]

پیمان امینی[3]

 

چکیده

انتخاب شاخص مناسب جهت ارزیابی عملکرد همواره یکی از مباحث چالش برانگیز در حوزه مطالعات بازار سرمایه بوده است. اثبات توانایی سود حسابداری یا مشتقات آن در ارزیابی عملکرد شرکت‌ها و برتری آن در رقابت با سایر معیارها یکی از دغدغه‌های اساسی پژوهشگران حسابداری و سرمایه‌گذاران می‌باشد. باآن‌کهسودمنبعاصلیتأمینجریان وجه نقد و ‏زایشثروتاست،امانتایجبسیاری از تحقیقاتنشان داده است کهظاهراً‌جریان‌های ‌نقدی‌ عملیاتی درارزیابی‌ها ‏اهمیتبیشتریدارد. بر این ‌اساس، هدفاصلیاین ‏پژوهشبررسیتوانمندی و برتریجریان‌های ‌نقدی ‌عملیاتی در ارزیابی عملکرد نسبت به سودهرسهممی‌باشد.

جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه شرکت‌های غیرمالی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد که با توجه به مدل تشخیص ورشکستگی زمیجوسکی به دو گروه سالم و درمانده مالی تفکیک گردیده و دوره زمانی نیز به دو دوره نرمال و بحرانی تقسیم شده است. بر مبنای نمونه انتخابی و استفاده از آزمون‌های رگرسیونی چندگانه، یافته‌هایپژوهشنشان ‌می‌دهدکه در حضور شاخصکیفیتافشا،معیارسودهرسهمبرمعیار ‏جریان‌نقدی‌ عملیاتیبرتریمطلقدارد؛ اما درصورتعدم‌ حضور کیفیتافشا، طبیعتاًبه‌دلیل عدم‌اطمینان به‌وجود آمده، سنجشعملکردمبتنی ‌برجریان‌هاینقدی ‏عملیاتینسبت به سود هر سهم اهمیت بیشتری می‌یابد.

واژه‌های کلیدی:بازدهسهام،سودهرسهم، جریان‌هاینقدیعملیاتی،درماندگیمالی،بحرانمالیفراشرکتی.

1- مقدمه

بقاییکشرکتباتواناییعملکردسودآورانهومدیریتزماندریافتوپرداختوجوهنقدی ‏بستگیدارد. اختلالدرهرکدامازاینمواردمی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏تواندمنجربهیکبحرانمالیبرایشرکتگرددکه ‏متعاقباًشرکتراازسرمایه‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏گذاریدرپروژه‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏هایجدیدسودآوربازمی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏داردوزمینه‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏هایرکودبیشترراپیشمی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏آورد. دریکطبقه‌بندی،بحران‌هاازمنظر منشأ ایجادآنبهدوبخشتقسیم ‏می‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏شود: الف) بحران‌هایمالیدرونشرکتی(درماندگی مالی) کهعمدتاًریشه‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏یایجادآندرسوءمدیریتمنابعشرکت ‏می‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏باشدودراین پژوهش ازآنبهعنواندرماندگیمالییادخواهیمکرد؛وب) بحران‌هایمالیفراشرکتی(سطح بازار) کهمنشأآندربیرونازشرکتوریشه‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏یآندرعواملمتعددخارجازکنترلشرکتبودهکه ‏امواجمنفیآنبهتمامشرکت‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏هاوبنگاه‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏هایاقتصادیسرایتمی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏کند.‏

بهمنظورسنجشعملکردیکشرکت،اصلی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏ترینشاخصدرمتنصورت‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏هایمالیشرکتانتشار ‏یافتهودرقالبیکرقمسود[i]یامشتقیازآنهمچونسودِهر سهم[ii]خلاصهمی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏گردد ‏ودرنگاهاولوعامیانههمیشهگفتهمی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏شودکه: سودبیشتریعنیعملکردمطلوب‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏تر؛ اماسرمایه‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏گذاران ‏دربازاربهاینرقماکتفانکردهواطلاعاتیبیشتروفراترازاطلاعاتمندرجدرمتنصورت‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏هایمالی ‏برایسنجشعملکردوارزش‌گذاریشرکتمورداستفادهقرارمی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏دهندوعملاًباتعیینقیمتسهامبهآن ‏رسمیتمی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏دهند. شاخصبازدهسهامشرکت[iii]کهبرآیندقیمت‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏هابوده،مصداقبارزارزیابی ‏سالانهعمومسرمایه‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏گذارانوبازارازعملکردهرشرکتیمی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏باشدکهتحقیقاتزیادیبا نتایجمتضادیرامتوجهخود ‏نمودهاست. ازجملهاینکه،تحقیقاتوپژوهش‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏هایاولیهادعا ‏می‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏کنندکهسودهایجاری،پیش‌بینِجریان‌هاینقدیآتیبودهواینسودهانسبتبهجریان‌هاینقدی ‏عملیاتی[iv]‏‎‎کنونیازنظرارزشیمرتبط‌ترمی‌باشند (بیور[v]،‏1989؛دشو[vi]، ‏1994). ‏براینمونه،دشوبهایننتیجهدستیافتکهارتباطهمزمانبینبازدهسهاموسودازارتباط ‏بینبازدهسهاموجریان‌هاینقدیقوی‌تراست. ‏

در مقابل،بسیاریازمحققیندرتحقیقاتخودبهنتایجیمتفاوتدستیافته‌اند. بهعنوانمثال،برنارد ‏واستابر[vii] (1989) براینباورندکهمرتبطبودنارزشجریان‌هاینقدیعملیاتیوسودها ‏ممکناستبراساسشرایطاقتصادیمختلف،متفاوتباشد؛در تأیید این موضوع، پورزمانی و همکاران (1390)نشان دادند که سرمایه‌گذاران به‌منظور کاهش ریسک و کسب بازده مورد انتظار از سرمایه‌گذاری‌هایشان به عوامل کلان اقتصادی توجه می‌کنند. بر این اساس چون بحراندرسطحبازارممکناست ‏وخامتمالیشرکت‌هایی کهدربحرانمالیداخلیبهسرمی‌برندراشدتبخشد؛بنابراین،بررسیاین ‏کهچگونهبحران‌هایمالیبرارتباطجریان‌هاینقدیعملیاتیوسودهابابازدهسهام ‏درارزش‌گذاریشرکت‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏هایدارایمشکلاتمالیاثر خواهد گذاشت یکیاز سؤالات باز پژوهش است‏.

ساختار پژوهش حاضر به این صورت است که در ابتدا با استفاده از مدل تشخیص ورشکستگی زمیجوسکی، شرکت‌های عضو نمونه آماری به دو گروه سالم و درمانده مالی تفکیک می‌گردند و در ادامه دوره زمانی پژوهش نیز به دو دوره‌ی نرمال و بحرانی تقسیم شده و سپس توانمندی هریک از معیارهای ارزیابی عملکردی مطروحه در طی این دوره‌ها بررسی می‌گردد. همچنین در گام بعدی شرکت‌ها بر اساس کیفیت افشا و اطلاع‌رسانی [رتبه‌بندی ارائه شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تهران] گروه‌بندی شده و مجدداً توانمندی معیارهای ارزیابی عملکردی مطروحه مورد مطالعه قرار گرفته و در پایان نتایج این دو روش مقایسه شده و یافته‌ها مورد تفسیر قرار می‌گیرد.

پژوهش‌های معدودی به توان آزمایی بین سود و جریان‌های نقدی عملیاتی در ارزیابی عملکرد پرداخته‌اند که متأسفانه به نتایج ضدونقیضی نیز دست یافته‌اند. پژوهش حاضر به شکل خلاقانه در راستای رفع این تناقض‌ها تدوین گردیده است. به عبارتی دیگر، نوآوری پژوهش حاضر این است که با طراحی و ایجاد شرایط مختلف در فضای اقتصادی ایران، زمینه‌های بروز اختلافات و تناقض نتایج را روشن نموده و بر این اساس، بر اهمیت و کارآمدی معیارهای حسابداری و دفاع از جایگاه ارزشمند آن‌ها در ارزیابی عملکرد شرکت‌ها تأکید دارد. همچنین این پژوهش، اولین مطالعه‌ای است که به‌طور ویژه، به مقایسه میزان اهمیت بحران‌های درون شرکتی، فراشرکتی با توجه به سطوح مختلف کیفیت افشا می‌پردازدکه فهم و درک بهتر این مقوله می‌تواند به تحلیل و تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاران و سایر استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی کمک نماید.

 

2- مبانی نظری پژوهش

رابطه‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏یبینبحرانمالیوبازدهدرتحقیقاتتجربیمربوطبهتأمینبودجهواقتصادمالیمورد ‏مناقشاتبسیاربودهاست. اصولتأمینمالیمدرنبیانمی‌کندکهسرمایه‌گذارانبایدباکسببازدهبیشتر ‏ریسکراجبرانکنند. درغیر این صورت،هیچسرمایه‌گذارعاقلیدرسرمایه‌گذارینسبتاًریسکی ‏سرمایه‌گذارینخواهدکرد. درتحقیقاتاولیه (مثل لامونت و همکاران[viii]، 2001؛گریفینولمون[ix]، ‏‏2002؛کمپل و همکاران[x]، 2008؛چاواوپورتاتدام[xi]، 2010؛جورجوهوانگ[xii]، 2010‏‏) بیانشدهکه ‏بازدهسهامشرکت،میزانمحدودیتوبحرانآنرامنعکسمی‌کند. پژوهش‌هایبسیاریسازگاربااصول ‏تأمینمالیمدرنبهشرح فوق (مثلچانوچن[xiii]، 1991؛واسالووزینگ[xiv]، 2004؛وایتدووو[xv]، 2006؛لیودان و همکاران[xvi]، 2009‏‏) اظهارداشتندکهشرکت‌هایبحران‌زدهمالی،میانگین ‏بازدهبالاتریکسبمی‌کنند. برایمثال،لیودانوهمکاران (2009) نشاندادندکهشرکت‌هاییکهازنظر ‏مالیمحدودترودرمعرضبحران‌هایمالیهستندبیشترریسکمی‌کنندوبازدهسهامموردانتظاربالاتری ‏ازشرکت‌هایبامحدودیتمالیکمترکسبمی‌کنند. ‏

حیدرپور و خواجه محمود (1393) نشان دادند که سود هر سهم و پیش‌بینی آن به طور بالقوه مورد توجه بازار سرمایه می‌باشد و آن را در مدل‌های تصمیم‌گیری خود لحاظ می‌کنند. دشو (1994) نیز دررابطهباعملکردوبازدهشرکت‌هابهایننتیجهرسیدکهسودهاازنظرویژگی‌های ‏زمان‌بندیوتناسبنسبتبهجریان‌هاینقدیعملیاتیبرایسنجشعملکردشرکت‌هاارجحیت ‏دارند. ولیدرجایدیگرشواهدیارائهنمود مبنی بر این‌کهجریان‌هاینقدینسبتبهسنجش ‏عملکردمبتنی براقلامتعهدیبهترهستند؛زیراجریاننقدیکمترتحتتأثیر‏سلیقهمدیریتیاست. ‏قطعاً دلیل این تناقض به فقدان عوامل دیگری مربوط است که در پژوهش وی مورد بررسی قرار نگرفته است و آن چیزی نیست جز توجه به شرایط متفاوت محیطی به‌ویژه قرار گرفتن در دوره‌های بحرانی شرکتی و فراشرکتی. رخدادبحرانمالیدرونشرکتی (درماندگیمالی) زمانیمحتملاستکهجریان‌هاینقدی ‏عملیاتیشرکتبرایانجامتعهداتکنونیکافیوبسندهنمی‌باشد. درواقع،پژوهش‌هایتجربی ‏پیشیننشان دادهکهجریان‌هاینقدیعملیاتیبادرماندگیمالیارتباطقابلتوجهیدارند ‏‏(مثل کاسیوبارتزاک[xvii]، 1985؛جنتری و همکاران[xviii]، 1985‏‏). برایمثال،کاسیوباتزاک (1985) ‏گزارشکردکهجریان‌هاینقدیعملیاتیدرپیش‌بینیبحرانمالیدرونشرکتی (درماندگی ‏مالی) مفیداست. چانوچن (1991) نیزشواهدیارائهنموندمبنی براینکهشرکت‌هایبحرانزدهمالی ‏مشکلاتجریاننقدیدارند. بههمینترتیب،لارگایواستیکنی[xix] (1980) نرخسود‌دهی،گردشمالیو ‏نقدینگیشرکتگرانت[xx]راپیشازورشکستگیتحلیلنمودوبهایننتیجهرسیدکهدردهه ‏پیشازورشکستگیاینشرکتدرنتیجهناکامیدرتولیدنقدینگیدرداخلشرکتتواناییکسب ‏جریان‌هاینقدیعملیاتیخودراازدستداد. شرکت‌هاییکهفرصت‌هایسرمایه‌گذاریبهتری ‏دارندبهخاطرهزینهبالایمواجهشدنبادرماندگیمالی،انگیزهبهتریبرایتولیدجریاننقدیبیشتردارند ‏‏(مثل آلمدیاوهمکاران[xxi]، 2004؛هانوکیو[xxii]، 2007؛بیتس و همکاران[xxiii]، 2009‏‏). بدینترتیب،میزان ‏ارتباطبینبازدهسهاموجریان‌هاینقدیعملیاتی‏‎‎ممکناستباتوجهبهحضوریاغیاببحران ‏مالیخاصشرکتمتغیرباشد؛چونکمبودجریاننقدیمهمترینعاملیاستکهموجببحرانمالی ‏می‌گردد (آسکویثوهمکاران[xxiv]، 1994). باعطفبهتوضیحاتمذکوربدیهیاستتمرکزاصلیاین ‏تحقیقبرپاسخبهاینسؤالاستکهارتباطبینبازدهسهاموسودنسبتبهارتباطبینبازده ‏سهاموجریان‌هاینقدیعملیاتیتحتشرایطورویدادهایخاصازجمله‏‌درماندگیمالی ‏شرکتووجودبحراندرسطحبازارچگونهاست؟وهمچنینشاخصکیفیتافشاتاچهاندازهبراین ‏روابطتأثیر‏گذاراست؟

هم عوامل در سطح بازار و هم عوامل خاص شرکت هر دو موجب بحران‌های مالی می‌شوند. هرچند این امر غیرمحتمل است که تمام شرکت‌ها به طور مساوی تحت تأثیر‏ بحران در سطح بازار قرار بگیرند اما به هر حال بحران موجب محدودیت مالی گسترده و ریسک بحران مالی می‌شود؛ یعنی بحران مالی خارجی (فراشرکتی) ممکن است وخامت مالی شرکت‌هایی که در حال حاضر دارای بحران مالی داخلی (درماندگی مالی) هستند را تشدید کند (جانگ و همکاران[xxv]، 2017).

برای کاهش و تقلیل ضربه‌های منفی ناشی از کمبود جریان نقدی، شرکت‌ها معمولاً دارای انگیزه ایجاد دسترس‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏پذیری نقدی کافی هستند. این انگیزه‌ها برای شرکت‌های بحران‌زده مالی به خاطر جریان نقدی ناکافی برجسته‌تر است؛ بنابراین انتظار می‌رود از یک طرف سرمایه‌گذاران در شرکتی که قصد سرمایه‌گذاری در آن را دارند ولی از بحران مالی رنج می‌برد، بیشتر از سود به جریان‌های نقدی عملیاتی توجه کنند و از طرفی دیگر مطابق با پژوهش کیقبادی و همکاران (1397) چون کیفیت بالای افشای اطلاعات با تقلیل تقارن اطلاعاتی منجر به کاهش ریسک بازده سهام شده و به نوبه خود می‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‌‏تواندبرتصمیمات سرمایه‌گذاران تأثیر‏ مثبت و معنادار داشته باشد؛ بنابراین، فرضیه‏‌‏هایی پژوهش بهشرح آتی ‏مطرح می‌گردد.

 

3- پیشینه پژوهش

جهت دستیابی به بهترین معیارهای ارزیابی عملکرد طی سال‌های گذشته مطالعات زیادی صورت گرفته است؛ اما ‏تاکنون با توجه به شرایط خاص و ملاحظات فعلی ایران کار تحقیقی مدونیمنطبق با موضوع تحقیق حاضر صورت نگرفته است؛ اما با این حال، تحقیقاتی نیز وجود ‏دارد که بهدلیلمشابهت محتوایی و به‌کارگیری بخشی از متغیرهای پژوهش حاضر و کاوش در جهت یافتن ارتباطات احتمالی با ‏سایر متغیرهای مربوطه، با موضوع پژوهش حاضر مرتبط شناخته شده است که در زیربه نتایجبرخی از آن‌ها اشاره می‏شود.

 

3-1- پژوهش‌های خارجی

جانگ و همکاران (2017) در پژوهش خود به بررسی توانمندی جریان‌های نقدی عملیاتی در ارزیابی عملکرد شرکت‌ها در طی بحران‌های مالی پرداختند. نتایج پژوهش نشان داد هنگامی که شرکت‌ها در دوره بحران مالی سطح شرکت (درماندگی مالی) به سر می‌برند، ارتباط بازده سهام با جریان‌های نقدی نسبت به ارتباط بازده سهام با سود هر سهم قوی‌تر است. همچنین قدرت این ارتباط در دوره‌های بحران در سطح بازار (فراشرکتی) شدت بیشتری می‌یابد. نتایج پژوهش ایشان از این دیدگاه حمایت می‌کند که سرمایه‌گذاران در طول دوره‌های بحران‌های مالی اهمیت بیشتری به سنجش عملکرد مبتنی بر جریان‌های نقدی عملیاتی می‌دهند.

شینشیانگوهمکاران (2017) کهدرپژوهشخودبهدنبالفاکتورهایعملکردبهتر ‏بعضیازشرکت‌هادرطولبحرانمالیجهانیبودندبهایننتایجرسیدندکهعواملتعیین‌کننده‌یعملکرددردوره‌هایغیربحرانوبحرانمتفاوتاستوبازارسهامدردوره ‏بحراندرترکیبوتحلیلاطلاعاتخاصشرکتوسپسنمایشآندرقیمتسهام ‏کاراییضعیفیدارد. نتایجهمچنیننشاندادکهشرکت‌هایقدیمی‌تروشرکت‌هاییکه ‏داراینسبت‌هایبرترمالکیتیهستنددردورهبحرانعملکردبهترودردورهغیربحران ‏عملکردضعیف‌تریدارند.‏

شوبیتا[xxvi] (2013) به بررسی قدرت ‏پیش‌بینی‏ اقلام تعهدی و سود در ارتباط با جریان‏های ‏نقد آتی در کشور اردن پرداخت. یافته‌ها حاکی از آن است که اقلام تعهدی و سود، قدرت ‏پیش‌بینی‏ جریان‏های ‏نقد آتی را دارند و همچنین سود قدرت ‏پیش‌بینی‏ بیشتری نسبت به اقلام تعهدی دارد.

کانسلر و همکاران[xxvii] (2011) شرکت‌های آمریکایی که طی سال‏های ‏‏2000 تا 2006 اقدام به تقسیم سود نموده بودند را مورد بررسی قرار دادند. ایشان یافته‏های ‏‏خود را به این صورت تفسیر نمودند که هم سود هر سهمو هم جریان‏های ‏‏نقدی هر سهم، شاخص‏های ‏‏مناسبی برای پیش‌بینی‏ میزان سود تقسیمی شرکت‏ها ‏‏به شمار می‌‏‏روند. در مقابل، کامیابی و همکاران (1393) در پژوهش خود با عنوان بررسی تأثیر جریان‏های ‏‏نقدی و سود هرسهم‌‏‌‏ در پیش‌بینی‏ سودهای تقسیمی نشان دادند که بین سود هرسهم‌‏‌‏ و سطح سود تقسیمی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد اما بین جریان‏های ‏‏نقدی عملیاتی و سطح سود تقسیمی هیچ رابطه‌ای وجود ندارد.

چان و همکاران[xxviii] (2011) رابطه اقلام تعهدی را با بازده سهام بررسی نمودند و نشان دادند که شرکت‏های با اقلام تعهدی زیاد در دوره‏های بعدی گزارشگری اطلاعات مالی، بازده سهام آن‌ها کاهش ‏می‌یابد. این نتایج نشان ‏می‌دهد سرمایه‌گذاران‏‏ زمانی که به پائین بودن کیفیت سود شرکت پی ‏می‌برند؛ قیمت سهام را متناسب با این موضوع با تأخیر تعدیل ‏می‌نمایند.

هیرشلی‌فر و همکاران[xxix] (2010) تأثیر اقلام تعهدی و جریان‏های نقدی شرکت را بر بازده سهام بررسی نمودند. نتیجه پژوهش آن‌ها نشان داد که اقلام تعهدی نسبت به جریان‏های نقدی دارای رابطه مثبت و قوی‌تری با بازده سهام می‌باشد.

 

 

 

3-2- پژوهش‌های داخلی

کیقبادی و همکاران (1397) با استفاده از سیستم معادلات همزمان به بررسی تأثیر کیفیت افشای اطلاعات و عدم تقارن اطلاعاتی بر نوسان‌پذیری بازده سهام پرداختند. یافته‌ها نشان داد که کیفیت بالای افشای اطلاعات، عدم تقارن اطلاعاتی را کاهش داده و بدین ترتیب منجر به کاهش نوسان‌پذیری بازده سهام می‌شود.

واعظودرسه (1397) دربخشیازپژوهشخودبررابطه‌یبینعدمشفافیتاطلاعات ‏مالیوخطرسقوطآتیقیمتسهامتمرکزنمودند. ‏یافته‌هایپژوهشنشاندادکهعدم ‏شفافیتاطلاعاتمالیتأثیرمثبتومعناداریبرخطرسقوطآتیقیمتسهامدارد.

جهان‌گیرنیاوهمکاران (1396) درپژوهشخودبهبررسیمقایسه‌یمیزاناثرگذاری ‏وجوهنقدعملیاتیبربازدهسهامنسبتبهسوددردوشرایطدرماندگیمالیبالاوپایین ‏پرداختند. جهتآزمونفرضیه‌یپژوهش،تعداد 810 شرکتبورساوراقبهادارتهرانبا ‏استفادهازالگویپیش‌بینیدرماندگیمالیآلتمنبهدوگروه (بالاوپایین) طبقه‌بندی ‏شدند؛نتایجآزمونفرضیه‌یپژوهشنشانداددرشرایطدرماندگیمالیبالا،جریان ‏وجهنقدعملیاتی [نسبتبهسود] ارتباطضعیف‌تریبابازدهسهامداردودرشرایط ‏درماندگیمالیپایینجریانوجهنقدعملیاتی [نسبتبهسود] ارتباطقوی‌تری ‏بابازده ‏سهامدارد. همچنین،درشرایطدرماندگیبالا،سودبابازدهسهامرابطه‌یمثبتداردو ‏جریانوجهنقدعملیاتیبابازدهسهامرابطه‌یمعکوسداردودرشرایطدرماندگیپایین، ‏سودوجریانوجهنقدعملیاتیبابازدهسهامارتباطمعکوسدارد.

بنی مهد و رحمن نژاد (1396) نیز در پژوهش خود با عنوان محتوای ارزشی سود تقسیم شده در شرکت‏ها ‏‏نشان دادند که سود تقسیمی در ایران دارای محتوای ارزشی است و برای سهامداران محتوای اطلاعاتی ایجاد می‌‏‏کند. محتوای ارزشی به معنای توانایی ارقام حسابداری در پیش‌بینی‏ بازده و قیمت سهام شرکت‏ها می‌باشد.

میزری هرمزآبادی و نادری بنی (1396) در پژوهش خود به مقایسه مدل‏های ‏‏ارزش‌گذاری‏‌‏ ‏‌‏حسابداری از نگاه معاملات بازار و قیمت‌گذاری ‏‌‏پرداختند. نتایج پژوهش نشان می‌‏‏دهد بین قدرت توضیح دهندگی مدل‏های ‏‏ارزش‌گذاری‏‌‏ ‏‌‏اولسون[xxx] (1995)، ژانگ[xxxi] (2000) و مدل سنتی سود هرسهم‌‏‌‏ اختلاف معناداری وجود دارد و مدل ایجاد شده بر اساس سود هرسهم، قدرت توضیح دهندگی بالاتری دارد.

انواری و همکاران (1394) در پژوهش خود اثر جریان وجوه نقد عملیاتی را بر تصمیمات سرمایه‏گذاری‏ در دوره‏های ‏قبل و بعد از بحران و به تفکیک شرکت‏های ‏کوچک، متوسط و بزرگ مورد بررسی قرار دادند. نتایج حاکی از آن است که بین جریان‏های ‏نقدی عملیاتی و تصمیمات سرمایه‏گذاری‏ در شرکت‏های ‏بورس اوراق بهادار تهران، رابطه مثبت و معنی‌داری وجود داشته است و در دوره‏های ‏بعد از بحران، وجوه نقد عملیاتی بیشتری صرف سرمایه‏گذاری‏ شده است و در این میان، شرکت‏های ‏با اندازه کوچک و متوسط، به‌طور معنی‌داری، بیشترین استفاده را از این منبع برای سرمایه‏گذاری‏ داشته‌اند.

فدایی نژاد و همکاران (1394) در پژوهش خود با موضوع ریسک درماندگی مالی و بازده سهام نشان دادند که بازده سهام دارای رابطه منفی با ریسک درماندگی مالی است. شرکت‏‌های ‏کوچک بیشتر در معرض ریسک درماندگی قرار دارند.

حیدرپور و زارع رفیع (1393) در پژوهش خود نشان دادند در شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران، کیفیت گزارشگری مالی رابطه معکوسی با نوسان‌پذیری بازده سهام شرکت‌ها داشته و افزایش آن منجر به کاهش نوسانات بازده و به تبع آن، سبب کاهش ریسک شرکت‌ها می‌شود. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که سیاست‌های تقسیم سود شرکت‌ها، تأثیرگذاری کیفیت گزارشگری مالی بر نوسان‌پذیری بازده سهام شرکت‌ها را به‌صورت معنی‌داری تحت تأثیر خود قرار نمی‌دهند.

حسینی و همکاران (1392) در پژوهش خود بهدنبال پاسخ این سؤال بودند که باتوجه به عمر شرکت‏ها ‏کدام‌یک از دو شاخص جریان‏های ‏نقدی و حسابداری تعهدی به شکل بهتری می‌‌‏تواند بازده سهام را ‏پیش‌بینی‏ کنند. یافته‏های ‏تحقیق نشان داد در دوره‏های ‏رشد و افول از چرخه‏ی ‌‌‏عمر، اطلاعات جریان‏های ‏نقدی از توان بیشتری جهت ‏پیش‌بینی‏ بازده سهام نسبت به اطلاعات تعهدی برخوردار است و عکس این موضوع در مورد دوره بلوغ صدق می‌‌‏کند.

دارابی و همکاران (1392) در پژوهش خود نشاندادندکهسودعملیاتیوجریاننقدعملیاتیدارایمحتوایاطلاعاتی جهتپیش‌بینیبازدهسهامهستندودراینموردمحتوایاطلاعاتیسودعملیاتیبیشترازجریاننقدعملیاتی می‌باشد؛امادرشرایطعدمتقارناطلاعاتی،هرچهعدمتقارناطلاعاتیبیشترشود، محتوایاطلاعاتیسودعملیاتی کمترو محتوایاطلاعاتیجریاننقدعملیاتیبیشترمی‌شود.

 

4- الگوی مفهومی پژوهش

بر اساس مبانی نظری و به تقلید از پژوهش جانگ و همکاران (2017) مدل مفهومی پژوهش به صورت زیر تدوین شده است.

 

شکل 1- مدل مفهومی پژوهش

منبع: جانگ و همکاران (2017)

 

5- فرضیه‌ها، مدل‌ها و متغیرهای پژوهش

5-1- فرضیه‌های پژوهش

با توجه به هدف پژوهش و مبانی نظری، این پژوهش شامل سه فرضیه‌ی اصلی به شرح زیر می‌باشد:

فرضیه‌ی 1:درشرکت‌هایدرمانده‌یمالی،جریان‌هاینقدیعملیاتیهرسهم (‏OCFPS‏)‏‎‎بابازده ‏سهام (‏R‏) ارتباطقوی‌تری ‏نسبتبهسودهرسهم (‏EPS‏)‏‎‎دارد.‏

فرضیه‌ی 2:درشرکت‌هایدرمانده‌یمالی،دردوره‌یبحراندرسطحبازار،جریان‌هاینقدی ‏عملیاتیهرسهم (‏OCFPS‏)‏‎‎بابازدهسهام (‏R‏) ارتباطقوی‌تری ‏نسبتبهسودهرسهم (‏EPS‏)‏‎‎دارد. ‏

فرضیه‌ی 3: درشرکت‌هایدرمانده‌یمالی،درحضورشاخصکیفیتافشا،جریان‌هاینقدیعملیاتی ‏هرسهم (‏OCFPS‏)‏‎‎بابازدهسهام (‏R‏) ارتباطقوی‌تری ‏نسبتبهسودهرسهم (‏EPS‏)‏‎‎دارد.‏

استفاده از اطلاعات صورت‌های مالی به خصوص سود هر سهم و جریان‌های نقدی عملیاتی هر سهم، اولین مطالبه سرمایه‌گذاران جهت ارزیابی سهام شرکت‌ها می‌باشد. با فرض استفاده از این معیارها، جهت دستیابی به بهترین نتایج ارزیابی‌های عملکردی، توجه به شرایط [سلامتی یا درماندگی] مالی شرکت‌ها بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا وضعیت نامساعد مالی، شرکت‌ها را از انجام سرمایه‌گذاری در فرصت‌های پیش آمده باز می‌دارد و بر این اساس ریسک‌پذیری و به تبع آن دست‌یابی به بازده‌های اضافی متوقف می‌گردد (جانگ و همکاران، 2017). از طرفی مدیران شرکت‌های درمانده‌ی مالی در چنین شرایطی برای جبران بازده‌های کسب نشده (از دست رفته) ممکن است از تکنیک‌های حسابداری جسورانه استفاده کنند (شینشیانگوهمکاران، 2017). این موضوع سبب تردید سرمایه‌گذاران به قابلیت اتکای اطلاعات سود حسابداری و توجه بیشتر به اطلاعات جریان‌های نقدی می‌گردد. لذا، جهت سنجش این تغییر زاویه، فرضیه‌ی اول به شرح زیر تدوین گردیده است:

فرضیه‌ی 1:درشرکت‌هایدرمانده‌یمالی،جریان‌هاینقدیعملیاتیهرسهم (‏OCFPS‏)‏‎‎بابازده ‏سهام (‏R‏) ارتباطقوی‌تری ‏نسبتبه ‏سودهرسهم (‏EPS‏)‏‎‎دارد.‏

هر عاملی که موجب شوک نقدینگی برای یک شرکت گردد صرف‌نظر از منشأ آن، می‌تواند تهدیدی برای آینده آن شرکت باشد. کمبود نقدینگی در صورتی که درمان نشود بهترین زمینه‌ساز از دادن فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تسریع در رسیدن به پایان حیات شرکت می‌باشد. به هر حال نوسانات وجه نقد ممکن است رخ دهد و این ممکن است نیازمند جبران از طریق استفاده از وجوه خارجی (تأمین مالی بیرونی) باشد. متأسفانه بنگاهی که با محدودیت تأمین مالی مواجه باشد، ممکن نیست قادر به تأمین مالی بدون تحمل هزینه‌های سنگین باشد (حجازی و همکاران، 1398). حال چنانچه در بیرون از شرکت، شرایط بحرانی حاکم باشد تأمین وجود نقد دشوارتر می‌شود و لذا منطقی است که در شرایط وجود بحران در بازار، ارزیابی شرکت‌های درمانده مالی متفاوت باشد. بر این اساس، فرضیه دوم به شرح زیر تدوین گردید:

فرضیه‌ی 2: درشرکت‌هایدرمانده‌یمالی،دردوره‌یبحراندرسطحبازار،جریان‌هاینقدی ‏عملیاتیهرسهم (‏OCFPS‏)‏‎‎بابازدهسهام (‏R‏) ارتباطقوی‌تری ‏نسبتبهسودهرسهم (‏EPS‏)‏‎‎دارد. ‏

حال، از آنجا که کیفیت بالای افشای اطلاعات سبب می‌شود اطلاعات خصوصی بیشتری در قیمت‌ها منعکس شود و عدم اطمینان میان مبادله‌گرانآگاه و مبادله‌گرانناآگاه کاهش یابد؛ بنابراین، انتظار می‌رود گزارشگری مالی بتواند از این طریق، موجب بهبود کارایی قیمت‌ها، افزایش نقدشوندگی سهام و تسهیل دسترسی به منابع مالیشود (کردستانی و همکاران 1398). لذا، اهمیت پرداختن به کیفیت افشای اطلاعات در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاران و نقش آن در تغییر رفتار استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی سبب گردید که فرضیه سوم بدین شرح مطرح گردد:

فرضیه‌ی 3:درشرکت‌هایدرمانده‌یمالی،درحضورشاخصکیفیتافشا،جریان‌هاینقدیعملیاتی ‏هرسهم (‏OCFPS‏)‏‎‎بابازدهسهام (‏R‏) ارتباطقوی‌تری ‏نسبتبهسودهرسهم (‏EPS‏)‏‎‎دارد.‏

 

 

 

5-2- مدل‌های پژوهش

تحقیق حاضر شامل دو مدل اصلی می‌باشد:

الف) برای آزمون فرضیه‌های اول و دوم، به تقلید از جانگ و همکاران (2017) از مدل رگرسیونی زیر (مدل 1) استفاده خواهیم کرد:

(مدل 1)

Ri,t = a0 + a1 EPSi,t + a2 OCFPSi,t + a3 ZBPMi,t + a4 EPSi,t ZBPMi,t +

a5 OCFPSi,t ZBPMi,t + a6 Sizei,t + a7 Leveragei,t + a8 BtoMi,t-1

 

که در آن: Ri,t: نرخ بازده سالانه سهام برای شرکت i که در بازه زمانی پژوهش محاسبه می‌گردد؛ EPSi,t: سود هر سهم؛ OCFPSi,t: جریان نقدی عملیاتی هر سهم؛ ZBPMi,t: متغیر احتمال ورشکستگی و نشان‌گر وجود درماندگی مالی که با استفاده از مدل احتمال ورشکستگی زمیجوسکی[xxxii] برآورد شده است؛ Sizei,t: لگاریتم طبیعی کل دارایی؛ Leveragei,t: دیون کل تقسیم بر دارایی کل؛ BtoMi,t-1: نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام که به صورت لگاریتم طبیعی مجموع یک و حاصل کسر ارزش دفتری شرکت بر ارزش بازار آن در سال1-t سنجیده می‌شود؛ و اندیس‌هایiو t به ترتیب بیانگر شرکت و زمان هستند.

ب)برایآزمونفرضیه‌یسوم‏به شرحالگویزیر(مدل 2) اقدام ‌می‌گردد:‏

Ri,t = a0 + a1 EPSi,t + a2 OCFPSi,t + a3 ZBPMi,t + a4 EPSi,t ZBPMi,t + a5 OCFPSi,t ZBPMi,t + a6 Rank i,t + a7 EPS i,t Rank i,t + a8 OCFPS i,t Rank i,t + a9 ZBPM i,t Rank i,t +

a10 EPS i,t ZBPM i,t Rank i,t + a11 OCFPS i,t ZBPM i,t Rank i,t + a12 Sizei,t +

a13 Leveragei,t + a14 BtoMi,t-1

 

که در آن: Ranki,t: امتیاز کیفیت افشا و اطلاع‌رسانی و معرف شفافیت اطلاعاتی بوده و جهت اعمال آن از امتیازهای اختصاص داده شده به هر شرکت توسط سازمان بورس و اوراق بهادار استفاده می‌شود.

اگرسهامداران،سنجشعملکردمبتنی برنقدینگیرانسبتبهسود ‏برایشرکت‌هایدارایبحرانمالیترجیحدهند،انتظارمی‌رود در فرضیه‌های اول و دومقدرمطلقضریب (‏OCFPS*ZBPM‏) نسبت به (EPS*ZBPM) ضمن معنی‌دار بودن،بزرگترباشد و نیز برای فرضیه‌ی سوم، قدرمطلقضریب (‏OCFPS*ZBPM*Rank‏) نسبتبه (*Rank‏EPS*ZBPM‏) علاوه بر معنی‌دار بودن،باید بزرگترهم باشد. ‏

 

 

5-3- متغیرهای پژوهش

تحقیق حاضر شامل یک متغیر وابسته، چهار متغیر مستقل اصلی و هفت متغیر مستقل ترکیبی و سه متغیر کنترلی به شرح زیر می‌باشد:

متغیر وابسته:

نرخبازدهسهام (‏R‏):‏‏عموماًبهمنفعت (یازیان) ناشیازسرمایه‌گذاری،بازدهگفتهمی‌شود. بهعبارتیاگریکدارایی [اعم ‏ازداراییواقعییاداراییمالی] بهقصدسرمایه‌گذاریخریداریشود،سودیازیانناشیازنگهداریو ‏فروشاینداراییبه‌عنوانبـازدهشناختهمی‌شود. ‏بازدهسهامچهارجزءدارد: جزءاول،منفعتیازیانیاستکهباگذرزمانبهعلتتغییرقیمت (‏P2-‎P1‎‏) آنداراییدربازارعایدمی‌شود؛جزءدوم،وجهنقدیاستکهمستقیماًازمحلدرآمدحاصلاز ‏نگهداشتوبه‌کارگیریسرمایه‌گذاریدریافتمی‌گرددودرمورددارایی‌هایمالیهمانسودنقدی ‏سهام (‏D‏) خواهدبود؛جزءسومعبارتاستازمزایایسودغیرنقدییاسودسهمی (‏Sd‏) وجزءچهارم، ‏شاملمزایایناشیازحقتقدمخریدسهام (‏Sr‏) می‌باشد. بهمجموعایناجزاء،عایدی‎‎گفتهمی‌شود؛ امامعمولاًوقتیصحبتازبـازدهمی‌شود،منظورنرخبازده (‏r‏) استکهبه‌صورتدرصدی و از حاصل کسر عایدی بر قیمت سهام اول دوره با مقیاس یک سال ‏بیانمی‌شود (امانی و دوانی، 1396).‏

متغیرهای مستقل اصلی:

سودهرسهم (‏EPS‏):ازتقسیمسودپسازکسرمالیاتشرکت،برتعدادکلسهام،محاسبه می‌شود ونشان‌دهنده سودیاستکهشرکتدریکدورهمشخصبهازاییکسهمعادی به دست آوردهاست.‏ ‏‏سودمنبعاصلیتأمینجریاننقدوزایشثروتاست. تعیینسطحسودکهبرایمقاصد تجزیه‌وتحلیلمالی ‏مربوطباشدیکفرآیندتحلیلیپیچیدهمی‌باشد (امانی و دوانی، 1396).

جریان‌هاینقدیعملیاتیهر سهم (‏OCFPS‏):‏جریاننقدعملیاتیعبارتاستازجریان‌هاینقدیورودیوخروجیناشیازفعالیت‌هایاصلیو ‏مستمرمولددرآمدعملیاتیواحدتجاریونیزآندستهازجریان‌هاینقدیکهماهیتاًبهطورمستقیمقابل ‏ارتباطباسایرطبقه‌هایجریان‌هاینقدیصورتجریانوجوهنقدنمی‌باشند. جریاننقدعملیاتی،وجه ‏نقد‎‎ایجادشدهدرنتیجهعملیات‎‎شرکت‎‎استکهمعمولاًباکسرشدنهمه‎‎هزینه‌هایعملیاتی‎‎از ‏درآمدهایعملیاتی به دست می‌آید. جریان‌هاینقدیعملیاتیهر سهمازتقسیمخالص جریان‌هاینقدیعملیاتی (مستخرج از صورت‌های صورت جریان وجوه نقد حسابرسی شده) ‏برتعدادسهامشرکت در پایان دوره به دست می‌آید (‏زمردیان و همکاران، 1395)‏.

درماندگیمالی (‏Distress‏):‏درادبیاتمالیتعاریفمختلفـیازدرمانـدگیمـالیارائـهشـدهاسـت‎.‎گوردون[xxxiii]‏ دریکیاز ‏مطالعاتآکادمیکآنرابـهعنـوانکـاهشقدرت سودآوریشرکتتعریفکردهاستکهاحتمالعدم ‏تواناییبازپرداختبهرهواصـلبدهیراافزایشمی‌دهد. ویتاکر‏[xxxiv]درمانـدگیمـالیراوضـعیتیدرنظـر ‏می‌گیردکـهدرآن جریان‌هاینقدیشرکتازمجموعهزینه‌هایبهرهمربوطبهبدهیبلندمـدت ‏کـمتـراسـت. دراینپژوهش،به پیروی از پژوهش جانگ و همکاران (2017)، ملاکدرماندگیمالیشرکت‌هامدلتشخیصورشکستگیزمیجوسکی(ZBPM) ‏می‌باشد.

کیفیت افشا و شفافیت اطلاعاتی (‏Rank‏):‏برای سنجش این متغیر از امتیازهای تعلق گرفته به هر شرکت که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تهران منتشر می‌شود، استفاده ‌شده است. معیار و امتیاز رتبه‌بندی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بر اساس وضعیت اطلاع‌رسانی آن‌ها از نظر به‌موقع بودن ارسال اطلاعات و قابلیت اتکاء محاسبه می‌شود.معیار به‌موقع بودن بر اساس زمان ارسال اطلاعات توسط شرکت (شامل: پیش‌بینی‌های درآمد هر سهم، صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای حسابرسی نشده، صورت وضعیت پرتفوی، اظهارنظرهای حسابرس نسبت به پیش‌بینی درآمد هر سهم اولیه و شش‌ماهه و صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای شش‌ماهه، صورت‌های مالی حسابرسی نشده و حسابرسی شده پایان دوره مالی و برنامه ‌زمان‌بندی پرداخت سود سهامداران) در مقاطع تعیین‌شده در دستورالعمل افشای اطلاعات و با لحاظ نمودن میزان تأخیر در ارسال اطلاعات، مورد محاسبه قرار می‌گیرد.همچنین میزان نوسانات و تغییرات در پیش‌بینی‌های ارسالی و هم‌چنین تفاوت‌های میان مبالغ پیش‌بینی شده و عملکرد واقعی حسابرسی شده، معیار قابلیت اتکاء در این محاسبات می‌باشد. در این پژوهش، شرکت‌هایی که امتیاز 80 و بالاتر را کسب نموده‌اند به‌عنوان شرکت‌های با کیفیت افشای قوی (Rs) و شرکت‌هایی که امتیاز کمتر از 50 کسب نموده به عنوان شرکت‌های با کیفیت افشای ضعیف (Rw) و سایر شرکت‌ها در طبقه‌ی شرکت‌های با کیفیت افشای متوسط (Rm) طبقه‌بندی شده‌اند.

 

6- روش‌شناسی پژوهش

این پژوهش جزو پژوهش‌های تجربی و کاربردی می‌باشد. همچنین از نظر جمع‌آوری داده‌ها، پژوهشی توصیفی – رگرسیونی است؛ که برای تحلیل داده‌ها از روش رگرسیون چند متغیره وزنی استفاده شده است. در این پژوهش از طرح پس‌آزمون استفاده می‌شود و پژوهشگر کنترلی بر روی داده‌های جمع‌آوری شده ندارد. روش گردآوری اطلاعات موردنیاز برای پژوهش حاضر صرفاً کتابخانه‌ای و با استفاده از آرشیو اطلاعات و بانک‌های اطلاعاتی می‌باشد.

در این پژوهش جامعه آماری شامل شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. به منظور ایجاد هماهنگی میان اعضای جامعه در ارتباط با داده‌های مورد نیاز پژوهش و نیز با توجه به موضوع پژوهش حاضر که نیازمند وجود اطلاعات شرکت‌های دارای وضعیت ورشکستگی یا مشکوک به آن بوده و چنین شرکت‌هایی گاهی دارای وقفه‌های اطلاعاتی و توقف معاملات بوده‌اند؛ لذا با صرف نظر از این خصوصیات، از ویژگی‌های زیر به‌عنوان ویژگی مشترک نمونه انتخابی استفاده شده است:

الف) شرکت‌های منتخب، تمامی شرکت‌ها و صنایع را پوشش می‌دهند، به استثنای صنایع: بیمه، بانک، واسطه‌گری و شرکت‌های سرمایه‌گذاری.

ب) شرکت‌هایی که امتیاز کیفیت افشا و اطلاع‌رسانی آن‌ها در دسترس باشد.

ج) سهام تمامی شرکت‌هایی که حداقل دو سال در طول دوره زمانی پژوهش از سال 1384 لغایت 1396 در تابلو درج و معامله شده باشد.

بنا بر محدودیت‌های بالا، نمونه‌ای بسیار بزرگ و حداکثری با 4048 مشاهده (سال ـ شرکت) انتخاب گردید که بیش از %90 حجم جامعه را دربرداشته است و تفسیر نتایج حاصله و تعمیم آن به جامعه در بهترین شرایط ممکن قرار داشته است.

 

‏7- تجزیه‌وتحلیل یافته‌های پژوهش

تجزیه‌وتحلیل داده‌ها فرآیندی چند مرحله‌ای است که طی آن داده‌های که جمع‌آوری شده‌اند؛ خلاصه، دسته‌بندی و درنهایت پردازش می‌شوند. در این فرآیند تکنیک‌های گوناگون آماری نقش به سزایی در استنتاج‌ها و تعمیم به عهده دارند.‌

 

7-1- آمار توصیفی

در آمار توصیفی، پژوهشگر با استفاده از جداول و شاخص‌های آمار توصیفی نظیر شاخص‌های مرکزی و پراکندگی به توصیف داده‌های جمع‌آوری شده پژوهش می‌پردازد. این امر به شفافیت و توضیح داده‌های پژوهش کمک بسیاری می‌کند. تعداد 4048 مشاهده کامل، حاصل تجمیع داده‌های 585 شرکت پذیرفته شده در بورس، در طول 13 سال (1384 تا 1396) به‌عنوان دوره‌ی مورد مطالعه در دسترس می‌باشد. درجدول‌های1، 2 و 3 برخیاز ‏ جزئیاتوآمارتوصیفیمتغیرها،شاملمیانگین،میانه،حداقلمشاهده‌ها،حداکثر مشاهده وانحرافمعیارارائهشدهاست.‏

 

 

جدول 1- آمار توصیفی متغیرهای گروه کل شرکت‌ها

ارزش دفتری به بازار

اهـرم

مالی

اندازه شرکت

درماندگی مالی

جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

سود هر سهم

نرخ بازده سهام

آمار توصیفی

179001/0

650993/0

75245/13

806346/1-

2986/706

4717/756

57371/42

میانگین

341135/0

624257/0

60257/13

936000/1-

1616/505

2603/441

67322/15

میانه

945414/9

045402/8

59474/19

18582/40

7/116983

9/134410

515/3268

بیشترین

00000/10-

008866/0

126089/9

46792/11-

8/314762-

147/8347-

92308/99-

کمترین

482954/1

402802/0

671013/1

644991/2

515/7051

128/2521

2835/114

انحراف معیار

197473/6-

803248/5

582003/0

439445/4

43330/36-

27219/37

00762/10

چولگی

48018/43

57804/69

396326/3

59872/47

‎351/1621‎

651/1954

0341/214

کشیدگی

‎5968/724‎

‎221/2635‎

90/55669

‎088/7312-‎

‎2859097‎

‎3062198‎

‎4/172338‎

مجموع

4048

4048

4048

4048

‎4048‎

‎4048‎

4048

تعداد مشاهدات

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

جدول 2- آمار توصیفی متغیرهای گروه شرکت‌های درمانده مالی

ارزش دفتری به بازار

اهـرم

مالی

اندازه شرکت

درماندگی مالی

جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

سود هر سهم

نرخ بازده سهام

آمار توصیفی

863682/1-

378698/1

53233/13

089314/3

9597/417

9141/765-

83767/62

میانگین

092648/0

065420/1

44819/13

322856/1

6263/182

0781/446-

48551/16

میانه

173039/2

045402/8

24924/19

18582/40

18/25760

975/6149

515/3268

بیشترین

00000/10-

785383/0

126089/9

003095/0

94/13689-

147/8347-

92308/99-

کمترین

041816/4

824669/0

852063/1

920330/4

363/2198

655/1340

2403/205

انحراف معیار

452866/1-

630726/3

260558/0

402419/3

920152/3

580701/1-

24936/10

چولگی

241053/3

30459/21

696313/2

71757/18

50696/55

80616/11

3342/150

کشیدگی

‎186/758-‎

‎1301/561‎

656/5507

‎351/1257‎

‎6/170109‎

‎0/311727-‎

93/25574

مجموع

407

‎407

407

‎407

‎407

407

407

تعداد مشاهدات

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

 

 

 

جدول 3- آمار توصیفی متغیرهای گروه شرکت‌های سالم

ارزش دفتری به بازار

اهـرم

مالی

اندازه شرکت

درماندگی مالی

جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

سود هر سهم

نرخ بازده سهام

آمار توصیفی

407337/0

569649/0

77705/13

353595/2-

5298/738

6478/926

30856/40

میانگین

352912/0

594518/0

61525/13

124876/2-

4857/542

‎6714/508

53611/15

میانه

945414/9

976412/0

59474/19

000814/0-

7/116983

‎9/134410

806/2338

بیشترین

404040/2-

008866/0

797349/9

46792/11-

8/314762-

750/2987-

61865/87-

کمترین

322838/0

196739/0

647994/1

448609/1

262/7398

799/2564

85162/98

انحراف معیار

548007/7

515231/0-

645300/0

986211/0-

09813/35-

26275/39

7449556/6

چولگی

2017/216

712047/2

479965/3

939675/4

322/1488

303/2018‎

3262/106

کشیدگی

‎115/1483‎

091/2074

‎25/50162‎

‎439/8569-‎

‎2688987‎

‎3373925‎

‎5/146763‎

مجموع

3641

3641

3641

3641

‎3641‎

‎3641‎

3641

تعداد مشاهدات

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

دقت در نتایج آمار توصیفی نشان می‌دهد که اختلاف بین میانگین و میانه اغلب متغیرها در گروه‌ها زیاد است و این نشان می‌دهد عوامل بیشتری بر نتایج آزمون و تعمیم‌پذیری آن دخالت دارد. میانه گروه‌ها شرایط متعادل‌تری را نشان می‌دهد و با آنکه میانه بازده‌های شرکت‌های سالم و درمانده نزدیک به هم است ولی اطلاعات سود هر سهم نشان می‌دهد که شرکت‌های درمانده‌ی مالی زیان‌ده بوده و شرکت‌های سالم دارای سودآوری می‌باشند و جالب‌تر این است که برخلاف این شواهد، اطلاعات جریان‌های نقدی، ثبات و نزدیکی دو گروه را نشان می‌دهد. اطلاعات سود و جریان‌های نقدی در گروه شرکت‌های درمانده‌ی مالی، پراکندگی، چولگی و کشیدگی کمتری را نشان می‌دهد و این نشان می‌دهد که مدل تشخیص ورشکستگی زمیجوسکی با موفقیت عمل نموده و تفکیک مناسبی را انجام داده است و نکته آخر اینکه در دو گروه شرکت‌های سالم و درمانده‌ی مالی، جهت چولگی‌ها بین متغیرهای رقیب (سود هر سهم و جریان‌های نقدی عملیاتی) با متغیر بازده هر سهم معکوس همدیگر می‌باشد که این موضوع می‌تواند حاکی از اهمیت و برتری متغیری بر متغیر رقیب باشد که در قسمت نتایج پژوهش به‌خوبی خودنمایی خواهد کرد.

 

7-2- آمار استنباطی

در پژوهش حاضر به این دلیل که موضوع آن ایجاب می‌کند که دوره‌ی مالی به دو دوره بحران و فاقد بحران تفکیک گردد و شرکت‌ها نیز در خلال این تقسیم‌بندی، خود به دو گروه درمانده مالی و غیر درمانده (سالم) مرتب می‌شوند و همچنین شرکت‌های درمانده و سالم در دل طبقه خود بر اساس میزان و سطح کیفیت افشا به سه زیرگروه کوچکتر (به شرح: قوی، متوسط و ضعیف) تفکیک و جزئی‌تر می‌شوند و از طرفی دیگر چون بسیاری از شرکت‌های درمانده مالی فقط در یک یا چند سال خاص دچار درماندگی مالی می‌شوند و قبل از آن در شمار شرکت‌های سالم بوده و بعد از آن یا برای همیشه حذف شده (ورشکستگی مطلق) و یا نجات یافته و از حالت درماندگی فارغ می‌شوند بنابراین، با این شرایط، از یک طرف به دلیل اینکه روش پانل دیتا فقط به سری کامل و بدون گمشدگی پاسخ می‌دهد و مشاهدات مقطعی مربوط به شرکت‌های ورشکسته را از جدول نتایج خود حذف می‌نماید و عملاً دیگر نمی‌توان با این روش در مورد آن‌هااعلام نظر و نتیجه‌گیری نمود و از طرف دیگر نیز به دلیل اینکه در دوره‌های زمانی کوتاه‌تر نتایج رگرسیون مقطعی با تجمعی تفاوت چندانی ندارد، لذا استفاده از روش پانل دیتا در این پژوهش منطقی و توجیه‌پذیر نیست. حال بر اساس شرایط خاص پیش آمده و نیز با توجه به اینکه نمونه آماری بسیار بزرگی مورد آزمون قرار می‌گیرد، بنابراین در این پژوهش از رگرسیون خطی ساده با دیتاهای مقطعی نامنظم (به شرط تحقق مفروضات آن) استفاده خواهد شد.

 

7-3- آزمون پیش‌فرض‌های رگرسیون

همان ‌طور که اشاره شد برای اینکه در مدل رگرسیون خطی، تخمین‌زن‌های ضرایب رگرسیون، بهترین تخمین‌زن‌های بدون تورش خطی باشند، لازم است تا مفروضات این مدل بررسی و آزمون شوند. لذا در ادامه، جزئیات نحوه‌ی بررسی و آزمون این مفروضات بیان شده و سپس نتایج حاصل از برآوردهای انجام شده تشریح می‌گردد.

 

7-3-1- فرض عدم وجود هم‌خطی بین متغیرهای مستقل

یکی از مهمترین پیش‌شرط‌های استفاده از رگرسیون این است که بین متغیرهای مستقل هم‌خطی وجود نداشته باشد. منظور از هم‌خطی در اینجا وجود یک ارتباط خطی بین متغیرهای مستقل است و زمانی اتفاق می‌افتد که بین دو یا چند متغیر مستقل در یک رگرسیون چندمتغیره همبستگی بالایی وجود داشته باشد. بسته به شدت همبستگی بین متغیرهای مستقل، میزان و نوع هم‌خطی متفاوت خواهد بود. هم‌خطی کمابیش در همه مدل‌های رگرسیون موجود است؛ آنچه که مهم است شدت هم‌خطی بین متغیرهای مستقل است. وجود هم‌خطی کامل موجب نقض یکی از فرض‌های کلاسیک مدل رگرسیون می‌شود. یکی از معیارهای ساده جهت شناسایی همخطی استفاده از ضرایب همبستگی بین متغیرهاست. جدول‌های4، 5 و 6 ضرایبهمبستگیبینمتغیرهایپژوهشرادرهر سهگروه(کل، درمانده و سالم) نشان ‏می‌دهد. لازمبهذکراستکهتمامیمتغیرهادرسطح‎‎‏%95 موردارزیابیقرارگرفته‌اند.‏

 

جدول 4- آزمون ضریب همبستگی پیرسون متغیرهای پژوهش برای کل شرکت‌ها

ارزش دفتری به بازار

اهـرم

مـالی

اندازه شرکت

درماندگی مالی

جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

سودهرسهم

نرخ بازده سهام

آزمون ضریب همبستگی

 

 

 

 

 

 

000000/1

 نرخ بازده سهام

 

 

 

 

 

000000/1

004053/0

 سود هر سهم

 

 

 

 

000000/1

083484/0

035795/0

 جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

 

 

 

000000/1

023864/0-

229371/0-

048909/0

 درماندگی مالی

 

 

000000/1

126817/0-

059096/0

112042/0

024760/0-

 اندازه شرکت

 

000000/1

118410/0-

979913/0

010966/0-

171674/0-

047770/0

 اهـرم مـالی

000000/1

660374/0-

054697/0

613645/0-

000323/0

109017/0

009264/0-

 ارزش دفتری به بازار

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

جدول 5- آزمون ضریب همبستگی پیرسون متغیرهای پژوهش برای شرکت‌های درمانده مالی

ارزش دفتری به بازار

اهـرم

مـالی

اندازه شرکت

درماندگی مالی

جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

سودهرسهم

نرخ بازده سهام

آزمون ضریب همبستگی

 

 

 

 

 

 

000000/1

نرخ بازده سهام

 

 

 

 

 

000000/1

123223/0-

سود هر سهم

 

 

 

 

000000/1

044914/0-

003104/0

جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

 

 

 

000000/1

069138/0-

0329097/0-

035624/0

درماندگی مالی

 

 

000000/1

354864/0-

102777/0

031216/0

012740/0

اندازه شرکت

 

000000/1

339926/0-

992503/0

062833/0-

272786/0-

39407/0

اهـرم مـالی

000000/1

672465/0-

120255/0

659574/0-

046088/0

305624/0

012610/0-

ارزش دفتری به بازار

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

 

 

 

 

جدول 6- آزمون ضریب همبستگی پیرسون متغیرهای پژوهش برای شرکت‌های سالم

ارزش دفتری به بازار

اهـرم

مـالی

اندازه شرکت

درماندگی مالی

جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

سود هر سهم

نرخ بازده سهام

آزمون ضریب همبستگی

 

 

 

 

 

 

000000/1

 نرخ بازده سهام

 

 

 

 

 

000000/1

351630/0

 سود هر سهم

 

 

 

 

000000/1

084864/0

044633/0

 جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

 

 

 

000000/1

022017/0-

143163/0-

000645/0

 درماندگی مالی

 

 

000000/1

053836/0-

059023/0

0112258/0

032182/0-

 اندازه شرکت

 

000000/1

033281/-

942736/0

002857/0

044538/0-

0006796/0-

 اهـرم مـالی

000000/1

0599519/0-

010486/0-

064388/0

048650/0-

142675/0-

143099/0

 ارزش دفتری به بازار

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

بانگاهیبهجدول‌هایفوق،درهرسهگروه،ملاحظهمی‌گرددکهبه‌استثنایهمبستگیبیندومتغیر ‏LEVERAGE‏ و ‏ZBPM،سایرمقادیرهمبستگیبینمتغیرهایمستقلپایینمی‌باشد. درچنینحالتیبا ‏حذفمتغیراهرم (‏LEVERAGE‏) ازمعادلهرگرسیونی،شرطعدموجودهم‌خطیبینمتغیرهایمستقل ‏باقی‌ماندهبرقراربودهولذایکیازشرایطومفروضاتپایه‌ایرگرسیونتأییدمی‌گردد.‏

 

7-3-2- فرض عدم وجود خودهمبستگی باقی‌مانده‌های مدل

یکی دیگر از پیش‌فرض‌های رگرسیون خطی نااریب، استقلال باقی‌مانده‌های مدل از همدیگر می‌باشد. به ‌عبارتی دیگر منظور از عدم وجود خودهمبستگی این است که هر جزء خطا نباید تحت تأثیر خطاهای سایر دوره‌ها قرار بگیرد. معمولاً وجود خودهمبستگی موجب حرکات سیستماتیک در روند حرکت خطا می‌شود. در این پژوهش با توجه به اینکه قصد مدل‌سازی وجود ندارد و فقط به بررسی شدت یک رابطه پرداخته می‌شود و به عبارتی چون نتیجه‌گیری اصلی آن بر نتایج آزمون ضرایب همبستگی نیز متمرکز بوده، لذا به منظور تشخیص خودهمبستگی اجزاء خطا در مدل‌های رگرسیونی صرفاً به نتایج آماره دوربین واتسون اکتفا شده است.

 

7-3-3- فرض نرمال بودن باقی‌مانده مدل

یکی از فروض مهم رگرسیون خطی این است که مدل تخمینی باید دارای خطاهایی با توزیع نرمال باشد. به منظور آزمون نرمال بودن جمله‌ی خطا و دیگر متغیرهای پژوهش از آماره آزمون جارک - برا استفاده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده مطابق با جدول‌های 7، 8 و 9، مقدار آماره احتمال آزمون جارک – برا برای کل شرکت‌ها و شرکت‌های درمانده‌ی مالی و شرکت‌های سالم، کمتر از %5 می‌باشد؛ بنابراین، فرضیه صفر (مبنی بر نرمال بودن جزء خطا) رد می‌شود و این یعنی اینکه کل متغیرها و خطاها در جامعه و نمونه‌ها غیر نرمال است.

 

جدول 7- آزمون نرمال بودن داده‌ها برای کل شرکت‌ها

نام متغیر

باقی‌مانده

نرخ بازده سهام

سود هر سهم

جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

درماندگی مالی

اندازه شرکت

دفتری به بازار

نماد متغیر

RESID

R

EPS

OCFPS

ZBPM

SIZE

BTOM

آماره جارک- برا

7678449

757925

108 × 43/6

108 × 43/4

5/348782

0215/255

8/302297

آماره ‏احتمال

000/0

000/0

000/0

000/0

000/0

000/0

000/0

نتیجه

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

جدول 8- آزمون نرمال بودن داده‌ها برای شرکت‌های درمانده مالی

نام متغیر

باقی‌مانده

نرخ بازده سهام

سود هر سهم

جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

درماندگی مالی

اندازه شرکت

دفتری به بازار

نماد متغیر

RESID

R

EPS

OCFPS

ZBPM

SIZE

BTOM

آماره جارک- برا

7/289172

6/375246

581/1484

23/47796

690/4974

169245/6

1694/144

آماره ‏احتمال

000/0

000/0

000/0

000/0

000/0

0457/0

000/0

نتیجه

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

جدول 9- آزمون نرمال بودن داده‌ها در شرکت‌های سالم

نام متغیر

باقی‌مانده

نرخ بازده سهام

سود هر سهم

جریان وجه نقد عملیاتی هر سهم

درماندگی مالی

اندازه شرکت

دفتری به بازار

نماد متغیر

RESID

R

EPS

OCFPS

ZBPM

SIZE

BTOM

آماره جارک- برا

1584295

1647290

108 × 17/6

108 × 35/3

992/1160

6410/287

6930473

آماره ‏احتمال

000/0

000/0

000/0

000/0

000/0

0457/0

000/0

نتیجه

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

غیرنرمال

منبع: یافته‌های پژوهشگر

برای رفع مشکل نرمال نبودن باقی‌مانده‌ها روش‌های متفاوتی وجود دارد و در ساده‌ترین حالت معمولاً روش تخمین را موزون نموده یا آن را به روش GLS (حداقل مربعات تعمیم‌یافته موزون) تغییر می‌دهند و چنانچه بعد از به‌کارگیری این روش باز هم مشکل نرمال نبودن داده‌ها وجود داشته باشد می‌توان از این مشکل صرف‌نظر کرد؛ اما از آنجا که منظور از توزیع نرمال یک متغیر این است که اولاً متغیر مورد نظر دارای میانگین صفر باشد و ثانیاً دارای واریانس ثابت یا همسان باشد؛ لذا، در این پژوهش برای انتخاب بهترین راه‌حل، ابتدا هرکدام از این شروط به صورت مجزا مورد بررسی قرار می‌گیرند.

 

7-3-3-1- فرض صفر بودن میانگین باقی‌مانده‌های مدل

همان‌طورکه اشاره شد اولین شرط نرمال بودنِ توزیع یک متغیر، آن است که متغیر مربوطه باید دارای میانگین برابر با صفر باشد. بر این اساس پس از تخمین مدل در نرم‌افزار و ایجاد خطاها در صفحه کاری، آزمون میانگین برابر با صفر برای هر سه گروه شرکت‌ها انجام و نتایج آن در زیر به شرح جدول 10 نمایش داده شده است.

 

جدول 10- آزمون صفربودن میانگین باقی‌مانده‌ها

 

کل شرکت‌ها

شرکت‌های درمانده مالی

شرکت‌های سالم

تعداد مشاهدات

4048

407

3641

میانگین باقی‌مانده‌ها

14- 10 × 82/1-

15- 10 × 07/9-

14- 10 × 08/1-

انحراف معیار باقی‌مانده‌ها

8740/113

6870/201

16996/97

آماره t

14- 10 × 02/1-

16- 10 × 07/9-

15- 10 × 71/6-

آماره احتمال

0000/1

0000/1

0000/1

نتیجه

عدم رد H0

عدم رد H0

عدم رد H0

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

با توجه به نتایج جدول بالا مشاهده می‌شود که برای هر سه گروه شرکت‌ها (کل، درمانده و سالم) چون آماره احتمال بیش از %5 می‌باشد، لذا فرضیه‌ی صفر مبنی بر اینکه میانگین باقی‌مانده‌های مدل برابر با صفر است، رد نمی‌شود. نتیجه‌گیری مطلوب اخیر و نیز توجه به حجم بسیار بزرگ نمونه که تقریباً با حجم جامعه در مورد صنایع منتخب برابری می‌کند، زمینه‌ی مناسبی را برای چشم‌پوشی از فرض نرمال بودن و عدم نگرانی از تعمیم‌پذیری نتایج فراهم می‌نماید.

7-3-3-2- فرض همسانی واریانس باقی‌مانده‌های مدل

دومین شرط نرمال بودنِ توزیع یک متغیر، آن است که تمامی جملات باقی‌مانده دارای واریانس برابر باشند. در عمل ممکن است این فرض چندان صادق نبوده و به دلایل مختلفی از قبیل شکل نادرست تابع مدل، وجود نقاط پرت، شکست ساختاری در جامعه آماریو ... شاهد پدیده ناهمسانی واریانس باشیم. برای بررسی این مشکل آزمون‌های مختلفی توسط اقتصاددانان معرفی شده است. در این مطالعه فرض همسانی واریانس باقی‌مانده‌ها از طریق آزمون گِلِجسر[xxxv] مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این آزمون‌ها فرضیه صفر مبنی بر وجود همسانی واریانس در باقی‌مانده‌های مدل تعریف شده است. با توجه به اینکه نتایج استفاده از این آزمون حاکی از وجود ناهمسانی واریانس باقی‌مانده‌ها در کل فرضیه‌ها بوده است؛ لذا ناچاراً به منظور رفع ناهمسانی واریانس در این مدل‌ها در ابتدا از رگرسیون حداقل مربعات موزون و با استفاده از وزن‌های مطابق آزمون گلجسر استفاده می‌کنیم و متعاقباً در صورت عدم همسانی واریانس باقی‌مانده‌ها از رگرسیون حداقل مربعات تعمیم‌یافته موزون استفاده خواهد شد.

 

7-4- تحلیل فرضیه‌های پژوهش

در این بخش نتایج آزمون‌های آماری انجام شده را به ترتیب مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌دهیم.

7-4-1- نتایج فرضیه‌ی 1:

با دقت در اطلاعاتجدول 11، با 95% اطمینان می‌توانیم نتیجه بگیریم که فرضیهاولردنشدهاست؛ زیرااگرضریبمتغیر ‏‏(‏OCFPS* ZBPM‏) نسبت به ضریب (‏EPS*ZBPM‏) معناداروبزرگترباشد؛به این معناست کهسهامداران ‏سنجشعملکردمبتنی بر نقدینگیرانسبتبهسنجشعملکردمبتنی برسود را درشرکت‌هایدارای ‏درماندگیمالیترجیحمی‌دهند.

جدول 11- خلاصه نتایج تخمین فرضیه اول

اجزاء مدل

شناسه

کل شرکت‌ها

شرکت‌های درمانده‌ی مالی

شرکت‌های سالم

EPS*ZBPM

ضریب

297224/92-

545061/0-

604/120-

آماره احتمال

000/0

1506/0

000/0

OCFPS*ZBPM

ضریب

045615/0-

007416/0-

02366/0-

آماره احتمال

0009/0

000/0

1493/0

 ضریب تعیینAR

‏999924/0‏

768298/0

999935/0

 ضریب تعیین تعدیل‌شدهAR2

999924/0

764233/0

999934/0

تعدادکلمشاهدات

4048

407

3641

منبع: یافته‌های پژوهشگر

7-4-2- نتایج فرضیه‌ی 2:

نتایجآزمون فرضیه‌ی دوم طبق جدول12 نشانمی‌دهدکهضریبمتغیر(‏OCFPS*ZBPM‏)درشرکت‌هایدارایدرماندگی ‏مالیدرحالتوجودبحراندرسطح بازار (DCT)خیلیبیشترازحالت ‏عدموجودبحران(DNT)می‌باشدوبنابراینبااینمقایسهتااینجاروشنشدکهوجود ‏بحراندرسطحبازاروخامتمالیشرکت‌هایدرماندهمالیراشدیدترنمودهاست. حالباتوجهبهاینکه ‏ضریبمتغیر ‏EPS*ZBPM‏ درشرکت‌هایدارایدرماندگیمالیدرهردوحالتوجودبحراندرسطح ‏بازاروعدموجودبحرانمعنادارنبوده،بنابراینبهسادگیمی‌تواننتیجهگرفتکهفرضیهدومتأییدشده ‏است؛بهعبارتیدیگردرشرکت‌هایدرمانده‌یمالی،دردورهبحراندرسطحبازار،جریاننقدی ‏عملیاتیهرسهم (‏OCFPS‏) ‏بابازده سهام (‏R‏) ارتباطقوی‌ترینسبتبهسودهر سهم (‏EPS‏) دارد.‏ ‏

 

جدول 12- خلاصه نتایج تخمین فرضیه دوم

اجزاء مدل

شناسه

شرکت‌های درمانده‌ی مالی

شرکت‌های سالم

کلدورهبحران ‏DCT

کلدورهنرمال ‏‎ DNT

کلدورهبحران ‏SCT

کلدورهنرمال ‏SNT

EPS*ZBPM

ضریب

062668/0-

058801/0

220921/4-

00196/24-

آماره احتمال

6016/0

9031/0

000/0

000/0

OCFPS*ZBPM

ضریب

033947/0

006383/0-

057185/0-

161143/0

آماره احتمال

0204/0

0027/0

000/0

000/0

ضریب تعیینAR

797483/0

802821/0

92048/0

99983/0

ضریب تعیین تعدیل‌شدهAR2

787499/0

797278/0

920147/0

999829/0

تعدادکلمشاهدات

410

369

2289

2528

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

7-4-3- نتایج فرضیه‌ی 3:

نتایجآزمون این فرضیه در جدول 13 نشانمی‌دهدکهضرایببرآوردشدهدرشرکت‌هایدارایدرماندگیمالی،فقطبرایدوسطحضعیفومتوسطِ ‏کیفیتافشابرقراربودهودراینشرکت‌هامقایسه‌هانشانمی‌دهدکهضریب ‏(OCF*ZBPM*RANK‏)ازضریبمتغیر(‏EPS*ZBPM*RANK)‏ بزرگتربودهوبنابراین،به‌سادگیمی‌تواننتیجهگرفتکهدرحضورشاخصکیفیتافشا، سهامداران تغییر ‏رفتاردادهوسنجشعملکردمبتنی برسودرانسبتبهنقدینگی درارزیابیشرکت‌هایدرماندهمالی ‏ترجیحداده‌اند. به عبارتیبهشاخصکیفیتافشااعتمادنمودهواین شاخص درتصمیم‌گیری‌هایشان بی‌تأثیرنبودهاست.‏ بر این اساس فرضیه سوم تأیید نمی‌گردد.

 

جدول 13- خلاصه نتایج تخمین فرضیه سوم

اجزاء مدل

شناسه

شرکت‌های درمانده‌ی مالی

شرکت‌های سالم

کیفیت افشا

کل (R)

کیفیت افشا قوی (Rs)

کیفیت افشا متوسط (Rm)

کیفیت افشا ضعیف (Rw)

کیفیت افشا

کل (R)

کیفیت افشا قوی (Rs)

کیفیت افشا متوسط (Rm)

کیفیت افشا ضعیف (Rw)

EPS*ZBPM

ضریب

87797/0-

آزمون ناپذیر

835232/0

19051/0-

058666/1

23136/1-

729549/0

16452/0-

آماره احتمال

0000/0

آزمون ناپذیر

0433/0

009/0

0000/0

0000/0

0000/0

0019/0

OCFPS*ZBPM

ضریب

09997/0-

آزمون ناپذیر

20398/0

03336/0-

012251/0

152574/0

001146/0

012912/0

آماره احتمال

0000/0

آزمون ناپذیر

0014/0

001/0

0000/0

0000/0

7876/0

0065/0

ضریب تعیینAR

997785/0

-

975115/0

999997/0

0000/1

996077/0

999998/0

768151/0

ضریب تعیین تعدیل‌شده AR2

997557/0

-

967763/0

999996/0

0000/1

996013/0

999998/0

758428/0

تعدادکلمشاهدات

140

6

58

76

1862

815

723

324

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

8- بحث و نتیجه‌گیری

باانجاماین پژوهش درتلاشبودیمچهارچوبیمنطقیومفهومبرایدرکعللتفاوتدرنتایج ‏ارزیابی‌هایدومعیار سو هر سهم و جریان‌های نقدی عملیاتی هر سهمرابسازیمبه‌طوریکهبتوانیمبهکمکآندرمقاطعزمانیمختلفمعیار ‏ارزیابیعملکردبرتررابهپشتوانهنتایجاین پژوهش معرفیواز اختلاف‌نظرهایاحتمالیتاحدشایسته‏ایکاستهباشیم. هدف این پژوهش، بررسیتوانمندیجریان‌های‌ نقدی عملیاتی ‌هر سهم برسودهرسهمدرارزیابیعملکردشرکت‌هادردوره‌های ‏درماندگیمالیو بحران‌های مالی فراشرکتی‏ می‌باشد. برای دستیابی به بهترین نتیجه، لازم شد که با دید وسیع و همه جانبه‌ای به این موضوع پرداخته شود؛ بنابراین، علاوه بر آزمون سه فرضیه اصلی، به طور ضمنی و تکمیلی 12 فرضیه‌ی دیگر نیز تدوین و آزمون گردید که به دلیل محدودیت در وجود دیتای کافی برای یک مورد از این فرضیه‌ها، خوشبختانه سایر فرضیه‌ها [11 مورد] آزمون‌پذیر بوده و نتایج آن‌ها در کنار نتایج فرضیه‌های اصلی، ارائه و مورد تجزیه‌وتحلیل و تفسیر قرار گرفته است. به عبارتی، نتیجه‌ی نهایی این پژوهش از تجمیع و ترکیب نتایج جداگانه فرضیه‌های مذکور حاصل می‌آید. نتیجه نهایی این تحقیق، نشان می‌دهد کهدرکلیهشرکت‌ها(اعمازشرکت‌هایسالموشرکت‌های ‏درماندهمالی)، سهامداران به‌طورکلی درحضورشاخصکیفیتافشاووجودشفافیتاطلاعاتیدربازارسرمایه، ‏سنجشعملکردمبتنی براقلامسودرا منطقی‌تردانستهوآنرانسبتبهسنجشعملکردمبتنی برنقدینگی ‏ترجیحمی‌دهند. به عبارتی دیگرهرچهسطحکیفیتافشاءبالاترباشد،سود رابطه‌ی قوی‌تری با بازده سهام داشته و بر این اساس سنجشعملکردمبتنی برسود،نقشیپررنگ‌تروانتخابمطمئن‌تریبهنظرمی‌رسد. این نتیجه‌گیری مطابق با یافته‌های پژوهش مشایخی و شریعتی (1388) می‌باشد.‏ اما در صورت عدم حضور شاخص کیفیت افشا، سهامداران به دلیل عدم اطمینانی که به آینده شرکت‌های درمانده مالی خواهند داشت و نیز به دلیل اینکه مدیران شرکت‌های درمانده مالی جهت کتمان ضعف مالی و عملکردی خود مطابق با نتایج پژوهش‌های اعتمادی و عبدلی (1394) و حجازی و همکاران (1390) با احتمال قوی به مدیریت سود خواهند پرداخت و قطعاً در کوتاه‌مدت نیز خواهند توانست آن را دستکاری نمایند؛ بنابراین، در این وضعیت همگام با نتایج فرضیه‌های اول و دوم سنجش عملکرد مبتنی بر جریان‌های نقدی اولویت غالب سهامداران خواهد شد. این نتیجه‌گیری مطابق با یافته‌های پژوهش جانگ و همکاران (2017) می‌باشد.‏ همچنین نتایج پژوهش حاضر به طور ضمنی با نتایج پژوهش‌های یعقوب نژاد (1386) و عرب مازار یزدی و همکاران (1385) که بر وجود محتوای فزاینده سود نسبت به جریان‌های نقدی عملیاتی تأکید داشته‌اند همسویی و همخوانی دارد.

با عنایت به یافته‌های این پژوهش، پیشنهادمی‌شودکه:‏الف) چونسود هرسهمیکشاخصپایه‌ایوایده‌آلدرارزیابی‌هایسرمایه‌گذاراندرانتخاب ‏بهترینگزینه‌یسرمایه‌گذاریوتشخیصاستمرارنگهدارییارسیدنبهنقطه‌یفروشآنسهام ‏به‌خصوصدردوره‌هایعدموجودبحراندرسطحبازارمی‌باشد،لذاشایستهاستکهپژوهشگرانبه ‏اینشاخصدرتحقیقاتخودتوجه ویژه‌ایداشتهباشندودرمقایسهبااینشاخص،تحقیقاتخودرا ‏درموضوعارزیابیعملکردتدوینوطراحینمایند.‏ب) ازآنجایی‌کهنتایجاین پژوهش نشاندادکهشاخصجریاننقدیعملیاتیهرسهمدرشرایط ‏مختلفیازجمله،درهنگامپایینبودنکیفیتافشادرسطحشرکتونیزدرمواقعوجودبحراندرسطح ‏شرکت (درماندگیمالی) ودرسطحبازار (فراشرکتی) یکشاخصبرتربوده،لذاپیشنهادمی‌شودکه ‏مراجع قانون‌گذار بهالزامی‌کردناندازه‌گیریوافشاءاینمعیاردرکنارشاخصسودهرسهماقدام ‏نمایند.ج) درحینتفسیرنتایجحاضربهوضوحمشاهدهگردیدکهشرکت‌هاییباسطحافشایقویبه ‏ندرتدرشمارشرکت‌هایدرماندهمالیواقعمی‌شوندوچنینکیفیتافشاییحتیبراسترسوفشار ‏وجودبحراندربازارنیزغلبهمی‌کرد. اینمطلب،اهمیتتوجهبهشاخصکیفیتافشاکهتوسطبورس ‏اوراقبهادارتهرانتهیهوتنظیممی‌شودرابیشازپیشنمایانساختهولذاپیشنهادمی‌شودکهسازمان ‏بورسواوراقبهادارتهراناینعملیاتراادامهدهدتاحداقلیکروزیبهیکمطالبهعمومیازسوی ‏سرمایه‌گذارانبازارسرمایهتبدیلشود.‏د) حضوراندکشرکت‌هایدرماندهمالیدربورساوراقبهادارسببشدکهانجامچنینتحقیقی ‏ممکنگردد. برایناساسپیشنهادمی‌شودکهبهجایغربال‌گریشرکت‌هادربورسبراساسقدرت ‏سودآوریوسایرمعیارهایمطرح،منطقیاستبهچنینشرکت‌هاییتداومحضوردادهشودوصرفاًبر ‏میزانکیفیتافشایآن‌هاسخت‌گیریشود و هـ) پیشنهادمی‌‏‏شودکه تهیه‌کنندگاناطلاعاتدرتلاشباشندکهمحیطاطلاعاتیشفافیفراهمکنند ‏و ‏ازمدیریتسوداختیاریکهتأثیرمنفیبرشفافیتاطلاعاتمالیداردپرهیزنمودهتاسرمایه‌گذارانو ‏سایر ‏استفاده‌کنندگانبتوانندبااطمینانخاطربیشتریتصمیم‌گیریکنند.‏


[1]-گروه حسابداری، واحد سنندج، دانشگاه آزاداسلامی، سنندج، ایران.

[2]- گروه حسابداری، واحد سنندج، دانشگاه آزاداسلامی، سنندج، ایران. نویسنده مسئول.Ataata.mm68@gmail.com

[3]- گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.


[i]. Earning (E)

[ii]. Earning Per Share (EPS)

[iii]. Return (R)

[iv]. Operating Cash Flow (OCF)

[v].Beaver, W. H. (1989)

[vi]. Dechow, P. (1994‎)

[vii]. Bernard, V. L., and T. L. Stober. (1989)

[viii]. Lamont, O., C. Polk, and J. Saa-Requejo. (2001)

[ix]. Griffin, J., and M. Lemmon. (2002)

[x]. Campbell, J., J. Hilscher, and J. Szilagyi. (2008)

[xi]. Chava, S., and A. Purnanandam. (2010)

[xii]. George, T., and C. J. Hwang. (2010)

[xiii]. Chan, K., and N. Chen. (1991)

[xiv]. Vassalou, M., and Y. Xing. (2004)

[xv]. Whited, T., and G. Wu. (2006)

[xvi]. Livdan, D., H. Sapriza, and L. Zhang. (2009)

[xvii]. Casey, C., and N. Bartczak. (1985)

[xviii]. Gentry, J. A., P. Newbold, and D. T. Whitford. (1985)

[xix]. Largay, J., and C. Stickney. (1980)

[xx]. W. T. Grant Company

[xxi]. Almeida, H., M. Campello, and M. S. Weisbach. (2004)

[xxii]. Han, S., and J. Qiu. (2007)

[xxiii]. Bates, T. W., K. Kahle, and R. M. Stulz. (2009)

[xxiv]. Asquith, P., R. Gertner, and D. Scharfstein. (1994)

[xxv]. Jong E. L., Robson G., Myung S.P. (2017)

[xxvi].Shubita, M. F. (2013)

[xxvii]. Consler, J., Lepak, G. M. & Havranek S. F. (2011)

[xxviii]. Chan, K., Chan, L., Jegadeesh, N. & Lakinishok, J. (2011)

[xxix]. Hirshleifer, D., K. Hou, & S.H. Teoh. (2010)

[xxx]. Ohlson, J.A. (1995)

[xxxi]. Zhang. (2000)

[xxxii]. Zmijewski Bankruptcy Probability Model (ZBPM)

[xxxiii]. Gordon, M.J. (1971)

[xxxiv]. Whitaker, Richard. (1999)

[xxxv]. GlejserTest

مراجع

فهرست منابع

1)       امانی،علیوغلامحسیندوانی، (1396)،"بورسسهامونحوه‌یقیمت‌گذاریسهام"،تهران،انتشاراتکیومرث، ‏چاپدوم

2)       انواری رستمی، علی اصغر، وحید احمدیان و سید اصغر میرزاده، (1394)، "بررسی تأثیر جریان وجوه نقد عملیاتی و تصمیمات ساختار سرمایه بر تصمیمات سرمایه‌گذاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه بورس اوراق بهادار، سال 2، شماره 30، صص 112-82

3)       بنی مهد، بهمن و قادر رحمن نژاد، (1396)، "محتوای ارزشی سود تقسیم شده در شرکت‌ها"، فصلنامهپژوهش‌هایحسابداریمالیوحسابرسی،سال9 ،شماره33،صص 28-17

4)       پورزمانی،زهرا،آزیتاجهانشادوهاشمکمالیرضایی، (1390)، "بررسیتأثیرشاخص‌هایکلاناقتصادیبربازدهسهام"، فصلنامهپژوهش‌هایمدیریت،دوره 23،شماره 89 ،صص 47-37

5)       جهان‌گیرنیا،حسین،غزلالساداتصدرائی،اکرمکریمیوپریسامحمدرحیمی، (1396)، "آیاتواناییوجهنقد ‏عملیاتیبرایاندازه‌گیریعملکردشرکتدردوراندرماندگیمالیافزایشمی‌یابد؟"،فصلنامهمطالعاتمدیریتوحسابداری،دوره 3،شماره 3 ‏‏(12)،صص 461‏

6)       حجازی،رضوان،روحاللهقیطاسیومحمدباقرکریمی، (1390)، "هموارسازیسودوعدماطمیناناطلاعاتی"،فصلنامهبررسی‌هایحسابداریوحسابرسی،دوره 18،شماره 63،صص 63

7)       حجازی،رضوان،سونا نوروزی و فاطمه قشقایی، (1398)، "تأثیر سرمایه‌گذاری در سرمایه در گردش بر ارزش بازار شرکت با توجه به محدودیت‌های تأمین مالی شرکت‌ها"،فصلنامهپژوهش‌هایحسابداریمالیوحسابرسی،سال11 ،شماره42،صص 55

8)       حسینی، سیدعلی، غلام رضا کرمی و حامد عمران، (1392)، "مقایسه اطلاعات مالی مبتنی بر جریان‌های نقدی و اطلاعات مالی مبتنی بر حسابداری تعهدی در پیش‌بینی بازده سهام با توجه به چرخه عمر شرکت‌ها"، فصلنامه پژوهش‌های تجربی حسابداری، سال 2، شماره 7، صص 168-149

9)       حیدرپور،فرزانهوزیباخواجهمحمود، (1393)، "رابطهبینویژگی‌هایپیش‌بینیسودهرسهمتوسطمدیریتبرریسکوارزششرکتباهدفآینده‌نگریدرتصمیم‌گیری"،فصلنامهدانشتحلیلمالیاوراقبهادار،سال7،شماره 22،صص 25

10)    حیدرپور،فرزانهوسمیهزارع رفیع، (1393)، "رابطهبینویژگی‌هایپیش‌بینیسودهرسهمتوسطمدیریتبرریسکوارزششرکتباهدفآینده‌نگریدرتصمیم‌گیری"،فصلنامهپژوهش‌هایحسابداریمالیوحسابرسی،سال6 ،شماره22،صص247-213

11)    دارابی،رویا،حمیدرضا وکیلی‎‎فرد‎ومسعود‎‎مشکین، (1392)،"رابطه‏‎‎بین‎‎جریان‎‎نقدی‎‎عملیاتی‎‎و‎‎سود‎‎عملیاتی‎‎با‎‎بازده‎‎سهام‎‎شرکت‌ها‎‎وتأثیر‎‎عدم‎‎تقارن‎‎اطلاعاتی‎‎بر‎‎این‎‎روابط."،فصلنامه‎‎علمی‎‎پژوهشی‎‎حسابداری‎‎مدیریت،سال‎ 6 ‎،شماره‎‎16،صص 1‏

12)    زمردیان،غلامرضا،مهرداد عاصیو طاهره امینیان، (1395)، ‏‏"‏پیش‌بینیرفتارسودنقدی،تأکیدبرنقشتأثیرسودوجریاننقد ‏عملیاتی"،فصلنامهبورساوراقبهادار،سال 9، شماره 35،‎‎صص 64‏

13)    عربمازاریزدی،محمد،بیتامشایخیوافسانهرفیعی، (1385)، "تأثیر متغیرهای سود تقسیمی و فرصت‌های رشد بر رابطه‌ی کیفیت گزارشگری مالی و نوسان‌پذیری بازده سهام"،فصلنامهبررسی‌هایحسابداریوحسابرسی،شماره 43،صص118-99

14)    فدایی نژاد، محمد اسمعیل، سارا شهریاری و فرشاد سلیم، (1394)، " معمای رابطه ریسک درماندگی مالی با بازده سهام"، فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت دارایی و تأمین مالی، سال 3، شماره 2، صص 54-33

15)    کردستانی، غلامرضا، نقی بهرامفر و علی امیری، (1398)، "تأثیر کیفیت افشا بر عدم تقارن اطلاعاتی"،فصلنامهپژوهش‌هایحسابداریمالیوحسابرسی،سال11 ،شماره42،صص 175

16)    کیقبادی،امیررضا،شادانصدیقبهزادی،سعیدطهماسبیخورنهوسمیراسیف، (1397)، "تأثیرکیفیتافشایاطلاعاتوعدمتقارناطلاعاتیبرنوسان‌پذیریبازدهسهامبااستفادهازسیستممعاملاتهمزمان"،فصلنامهپژوهش‌هایحسابداریمالیوحسابرسی،سال10،شماره 40،صص88-69

17)    مشایخی،بیتاوعلیرضاشریعتیایوری، (1388)، "مقایسهسودوجریاناتنقدیبهعنوانمعیارهاییبرایارزیابیعملکردشرکت"،فصلنامهحسابداریمالی،سال1،شماره 4،صص25-1

18)    میزری هرمزآبادی، مجید و رحمت الله نادری بنی، (1396)، "ویژگی‌های معاملات بازار سرمایه و اثر آن بر نحوه‌ی قیمت‌گذاری مدل‌های ارزش‌گذاری حسابداری"، فصلنامه حسابداری مالی، سال 9، شماره 34، صص 101-71

19)    یعقوبنژاد،احمد، (1386)، "مقایسهوتحلیلنقشسودوجریان‌هایوجوهنقددرتبیینبازدهبلندمدت"،فصلنامهپژوهش‌هایاقتصادی،دوره 7،شماره 2،صص277-253

20)    واعظ،سیدعلیوسیدصابردرسه، (1397)، "بررسی‎‎تأثیر‎‎تخصص‎‎حسابرس‎‎در‎‎صنعت‎‎بر‎‎رابطه‎‎بین‎‎عدم‎‎شفافیت ‏اطلاعات‎‎مالی‎‎و‎‎خطر‎‎سقوط‎‎آتی‎‎قیمت‎‎سهام"،مجلهتحقیقات‎‎حسابداری‎‎و‎‎حسابرسی،انجمنحسابداریایران،‎‎شماره 39‏‎‎، ‏صص 111‏

21)     Almeida, H., M. Campello, & M. S. Weisbach, (2004), “The Cash Flow Sensitivity of Cash”, The Journal of Finance 59 (4), PP. 1777–1804.

22)     Asquith, P., R. Gertner, & D. Scharfstein, (1994), “Anatomy of Financial Distress: An Examination of Junk Bond Issuers”, The Quarterly Journal of Economics 109 (3), PP. 625–658.

23)     Bates, T. W., K. Kahle, & R. M. Stulz, (2009), “Why Do U.S. Firms Hold so much more Cash than They Used to?”, The Journal of Finance, 64, PP. 1985–2021.

24)     Beaver, W. H., (1989), “Financial Accounting: An Accounting Revolution”, Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.

25)     Bernard, V. L., & T. L. Stober, (1989), “The Nature & amount of Information in Cash Flows & Accruals”, The Accounting Review, 64 (4), PP. 624–652.

26)     Campbell, J., J. Hilscher, & J. Szilagyi, (2008), “Predicting Financial Distress & the Performance of Distressed Stocks”, Journal of Investment Management, 9 (2), PP. 14–34.

27)     Casey, C., & N. Bartczak, (1985), “Using Operating Cash Flow Data to Predict Financial Distress: Some Extensions”, Journal of Accounting Research, 23 (1), PP. 384–401.

28)     Chan, K., & N. Chen, (1991), “Structural & Return Characteristics of Small & Large Firms”, The Journal of Finance, 46, PP. 1467–1484.

29)     Chava, S., & A. Purnan&am, (2010), “Is Default Risk Negatively Related to Stock Returns?”, The Review of Financial Studies, 23 (6), PP. 2523–2559.

30)     Chien-Chiang Leea, Mei-Ping Chenb and Shao-Lin Ningc‏ ‏‎(2017), “Why Did some Firms Perform ‎better ‎in ‎the Global Financial Crisis?”, Economic Research, Taylor and Francis Group, Vol. 30, No. ‎‎1, PP. ‎‎1339–‎‎1366. https://doi.org/10.1080/1331677X.2017.1355258‎

31)     Dechow, P., (1994), “Accounting Earnings & Cash Flows as Measures of Firm Performance: The Role of Accruals”, Journal of Accounting & Economics, 18 (1), PP. 3–42.

32)     Gentry, J. A., P. Newbold, & D. T. Whitford, (1985), “Classifying Bankrupt Firms with Funds Flow Components”, Journal of Accounting Research, 23, PP. 146–160.

33)     George, T., & C. J. Hwang, (2010), “A Resolution of the Distress Risk & Leverage Puzzles in the Cross Section of Stock Returns”, Journal of Financial Economics, 96, PP. 56–79.

34)     Gordon, M.J., (1971), “Towards a Theory of Financial Distress”, The Journal of Finance, 26, PP. 347-356.

35)     Griffin, J., & M. Lemmon, (2002), “Book-to-market Equity, Distress Risk, & Stock Returns”, The Journal of Finance, 57 (5), PP. 2317–2336.

36)     Han, S., & J. Qiu, (2007), “Corporate Precautionary Cash Savings”, Journal of Corporate Finance, 13, PP. 43–57

37)     Jong E. L., Robson G., Myung S.P., (2017), “Does the Ability of Operating Cash Flows to Measure ‎Firm‏ ‏Performance Improve during Periods of Financial ‎Distress?”, The Journal of ‎ACCOUNTING HORIZONS American Accounting Association, DOI: 10.2308/acch-51594, 31(1): 23–35.

38)     Lamont, O., C. Polk, & J. Saa-Requejo, (2001), “Financial Constraints & Stock Returns”, The Review of Financial Studies, 14, PP. 529–554.

39)     Largay, J., & C. Stickney, (1980), “Cash Flows, Ratio Analysis & the W. T. Grant Company bankruptcy”, Financial Analysts Journal, (2), PP. 51–54.

40)     Livdan, D., H. Sapriza, & L. Zhang, (2009), “Financially Constrained Stock Returns”, The Journal of Finance 64 (4), PP. 1827–1862.

41)     Vassalou, M., & Y. Xing, (2004), “Default Risk in Equity Returns”, The Journal of Finance, 59 (2), PP. 831–868.

42)     Whitaker, Richard, (1999), “The Early Stage of Financial Distress”, Journal of Economics & Finance, 23(2), PP. 123-133.

43)     Whited, T., & G. Wu, (2006), “Financial Constraints Risk”, The Review of Financial Studies, 19 (2), PP. 531–559.

44)     Zmijewski, M., (1984), “Methodological Issues Relating to the Estimation of Financial Distress Prediction Models”, Journal of Accounting Research, 22 (Supplement), PP. 59–82.

 

 

یادداشت‌ها

 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 734
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 384


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب