تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,800,519 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,318 |
تحلیل بوردیوییِ ذوق زیباییشناختی فردوسی | ||
تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) | ||
مقاله 3، دوره 13، شماره 47، فروردین 1400، صفحه 71-100 اصل مقاله (5.73 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/dk.2021.682068 | ||
نویسندگان | ||
صبا پژمان فر1؛ احمد ذاکری* 2 | ||
1دانش آموختۀ دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. | ||
چکیده | ||
در این مقاله نظریۀ ساختارگرایی تکوینی بوردیو به کار گرفته شده است تا میزان تأثیر طبقۀ اجتماعی و میدان تولید فرهنگی در ذوق و قریحۀ زیباییشناختی فردوسی سنجیده شود. اهمیت پرداختن به این موضوع از آنجاست که سهم ویژگی های فردی فردوسی در منظوم کردن شاهنامه را بسنجیم. بنابراین بعد از تعریف و تحدید کلی نظریۀ بوردیو، در بخشی از این پژوهش به شناخت طبقۀ اجتماعی فردوسی پرداخته ایم و از آنجاکه فردوسی از طبقۀ دهقانان بوده و این طبقه ریشه در ایران دورۀ ساسانی داشته، طبقۀ دهقان را به طور کامل بررسی کرده ایم. در بخش دیگری ویژگی های میدان فرهنگی ایران قرن چهار و پنج را بررسی کردهایم. بر اساس بررسی های صورت گرفته و با روش توصیفی ـ تحلیلی(کتابخانه ای) این نتیجه به دست آمد که قسمتی از ذوق زیباییشناختی فردوسی به علت طبقۀ اجتماعی اوست و طبقۀ دهقان وی را در فراگیری آموزه هایی توانمند کردهاست که در ذوق و قریحۀ او تأثیرگذار است. همچنین نقش عادت واره های او در میدان فرهنگی زمان مورد بحث، او را به سمت آموزه های ادبی و علمی ایران که نقش در هویت ایرانی دارد می کشاند و بنابراین کنشی (استراتژی) در پیش می گیرد که همانا سرایش شاهنامه است. | ||
کلیدواژهها | ||
ذوق زیبایی شناختی؛ طبقۀ اجتماعی؛ میدان فرهنگی؛ فردوسی؛ بوردیو | ||
مراجع | ||
کتاب ها بوردیو، پیر(1393) نظریه کنش: دلایل عملی و انتخاب عقلانی، ترجمه مرتضی مردیها، تهران: نقش و نگار. بونویتز، پاتریس (1389) درس هایی از جامعه شناسی پییر بوردیو، ترجمۀ جهانگیر جهانگیری و حسن پورسفیر، تهران: آگه. بهار، محمدتقی(1381) سبک شناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی برای تدریس در دانشکده و دورۀ دکتری ادبیات، تهران: زوّار. پرستش، شهرام (1390) روایت نابودی ناب(تحلیل بوردیویی بوف کور در میدان ادبی ایران)، تهران: ثالث. تفضلی، احمد (1387) جامعۀ ساسانی ارتشیان، دبیران، دهقانان، ترجمۀ مهرداد قدرتدیزجی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. ثامری، احسان ذنون (1394) حیات علمی در روزگار سامانیان، ترجمۀ جمال اشرفی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. جوانشیر، ف.م.(1380) حماسۀ داد: بحثی در محتوای سیاسی شاهنامه فردوسی، تهران: جامی. راوندی، مرتضی(1357) تاریخ اجتماعی ایران(طبقات اجتماعی بعد از اسلام)، جلد سوم، تهران: امیرکبیر. ریاحی، محمدامین (1382) سرچشمه های فردوسیشناسی، تهران: پژوهشگاه علومانسانی و مطالعات فرهنگی. ریتزر، جورج (1389) مبانی نظریۀ جامعه شناختی معاصر و ریشه های کلاسیک آن، ترجمۀ شهناز مسمی پرست، تهران: ثالث. شاپورشهبازی، علیرضا (1390) زندگینامۀ تحلیلی فردوسی، ترجمۀ هایده مشایخ، تهران: هرمس. شمیسا، سیروس (1374) سبک شناسی شعر، تهران: فردوس. شویره، کریستیان و اولیویه فونتن (1385) واژگان بوردیو، زیر نظر ژانـ پییر زرده، ترجمۀ مرتضی کتبی، تهران: نی. صفا، ذبیحالله (1371) تاریخ ادبیات در ایران، جلد اول، تهران: فردوس، چاپ دوازدهم. صفا، ذبیحالله (1369) حماسه سرایی در ایران، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ پنجم. فردوسی، ابوالقاسم (1389) به کوشش جلال خالقی مطلق، تهران: دائرهالمعارف بزرگ اسلامی. کریستنسن، آرتور امانوئل (1374) وضع ملت و دولت و دربار در دورۀ شاهنشاهی ساسانیان، ترجمۀ مجتبی مینوی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. وحیدا، فریدون (1390) جامعه شناسی در ادبیات فارسی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها(سمت)، مرکز تحقیق و توسعۀ علوم انسانی. مقالات خالقیمطلق، جلال (1390)، دقیقی، فردوسی و شاهنامه سرایی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، صص 117ـ120. خسروی، محمدرضا(1392)، دهقان، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، ج18، صص445ـ448. رنانی، محسن(1392)، فردوسی آفرینشگر سرمایه های نمادین، جهان کرد یکسر پر آواز خویش: مجموعه مقالات شاهنامه پژوهی، به کوشش نغمه دادور، تهران: دریچۀ نو، صص 167ـ 188. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 201 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 148 |