تمثیل های حیوانات (فابل) در شعر ناصر کشاورز

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

دوره 13، شماره 48، تیر 1400، صفحه 120-135   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سارا وثوقیان منش؛ جلیل نظری^* ؛ محمدهادی خالق زاده

زبان و ادبیات فارسی،علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج-ایران

چکیده

معروف‌ترین قسم تمثیل فابل یا تمثیل حیوانی است که در آن هر حیوان ممثّل تیپ یا گروهی از افراد جامعه می‌باشد. معمولاً شاعران و نویسندگان کودک به خاطر جذب کودکان به داستان‌ها از این نوع تمثیل بهره جسته و داستانشان را از زبان حیوانات بیان می‌کنند؛ یکی از این شاعران، ناصر کشاورز ، شاعر و نویسنده ی نوگرا و صاحب سبک معاصر ماست .از آنجایی که در رابطه با شعر کودک فقط به نقش و جایگاه فابل در آموزش کودکان6تا12سال(با نگاهی به فارسی  سوم و چهارم ابتدایی) در فصلنامه‌ی پویش توسط شیدا اچرش پرداخته شده است ؛ سعی بر آن است تا با روش تحلیل محتوای  کیفی  به اهداف و اهمیّت بررسی این تحقیق  جهت  گشودن دریچه‌ای نو  به روی والدین، مربیان و دست‌اندرکاران امر تعلیم و تربیت کودکان بپردازیم و آنان را به بررسی عمیق‌تر و دقیق‌تر در خصوص مفاهیم تمثیلی اجتماعی نهفته در شعر کودکان  تشویق کنیم.  حال پرسش این است که کشاورز  ازچه حیوانات و داستان‌هایی به  عنوان تمثیل  در شعر بهره جسته است و چرا؟  در نهایت به این نتیجه دست یافتیم که داستان های دارای تمثیل حیوانی ناصر کشاورز  بیشتر همان داستان های تمثیلی کلیله و دمنه است که به صورت  نظم  نوشته شده است تا  اینچنین داستان‌های آموزنده را به طورغیرمستقیم  به کود کان و نوجوانان بشناساند و کودکان را با دنیای مشترک انسان و حیوان آشنا سازد.

کلیدواژه‌ها

تمثیل؛ فابل؛ کشاورز؛ قصه‌ی کودکان

مراجع

1. امین‌پور،قیصر، (1391) مجموعه کامل اشعار، چاپ نهم، تهران: انتشارات مروارید
2. انوری،حسن، (1382) فرهنگ فشرده سخن، تهران: سخن.
3. حافظ، خواجه شمس‌الدین محمد، (1382) نقد و شرح غزل‌های خواجه شمس‌الدین،  محمد استعلامی، تهران: سخن.
4. کشاورز، ناصر، (1380)، فرشته ای از آسمون،تهران: کانون فرهنگی کودکان و نوجوانان
5. .........................(1384)، لاک‌پشت و دام آهو، تهران: نشر افق(کتابهای فندق)
6. ........................(1383)، خرگوش و جنگ شیرها، تهران: افق، کتابهای فندق)
7. ........................(1393)، پرواز سخت لاک‌پشت، تهران: نقره آبی. چ ششم.
8. کیانوش، محمود، (1355). شعر کودک در ایران. تهران: آگه
9. علی­پور، منوچهر (1385)، نقد و بررسی شعر کودک، تهران: تیرگان.
10. مباشری، محبوبه، کریمی طاهره، (1394)، تحلیل شناختی تصویر آهو در دیوان شمس، نشریه‌ی علمی-پژوهشی، ادب عرفانی، سال نهم، شماره دوم،صص50-25
11. مولانا، جلال‌الذین محمد(1387)، مثنوی معنوی،تهران:بیهق کتاب.
12. نظامی،(1367)،گزیده‌ی خسرو و شیرین،توضیحات عبدالمحود آیتی، تهران:انتشارات علمی و فرهنگی. چ سوم.
13. وراوینی، سعدالدین، (1376)،مرزبان‌نامه،تصحیح محمد روشن،تهران: نشر اساطیر