بررسی مقولة نابرابری و محرومیت در شعر شاعران معاصر قشقایی

پژوهش های جامعه شناسی

دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 51، خرداد 1400، صفحه 86-110   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محسن رجایی پناه¹؛ باقر ساروخانی^{* 2}؛ علیرضا کلدی³

¹دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استاد گروه جامعه شناسی ، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

³استاد گروه جامعه شناسی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

این تحقیق با هدف پی بردن به چگونگی بازتاب نابرابری و محرومیت در آثار شعرای معاصر قشقایی صورت گرفته است. حوزة جغرافیایی پژوهش استان فارس و اصفهان، و جامعة پژوهش شامل 55 تن از شاعران معاصر قشقایی بوده است. در این پژوهش کیفی، 73 قطعه شعر به روش اسنادی گردآوری، و به شیوة تحلیل محتوا، تجزیه و تحلیل شده و 30 گزاره به دست آمده که به دلیل حجم بالای اشعار و رعایت ضوابط فصلنامه‌ها، تنها از مضمون 19 بند شعر در این مقاله استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که هرچند شاعران به عنوان بخشی از جامعة قومی، مسئلة نابرابری و محرومیت را در اشعار خود بازتاب داده‌اند؛ امّا دیدگاه آنان در بارة پدیدة محرومیت و نحوة محرومیت زدایی متفاوت است. سه گزاره زیر به عنوان بخشی از نتایج به دست آمده، این تفاوت‌ها را نشان می‌دهد: اذعان‌به وجود نابرابری و محرومیت، احساس‌سرخوردگی، بحران‌هویتی و نارضایتی از به هم خوردن ساختار ایلی، ازلی دانستن نابرابری و انتساب آن به نظام خلقت و کنار آمدن با محرومیت به عنوان یک واقعیت، تمسک به امدادهای غیبی و قدرت‌های فرا بشری برای جبران ناکامی‌ها و از بین بردن محرومیت.

کلیدواژه‌ها

نابرابری؛ محرومیت نسبی؛ قشقایی؛ بحران هویتی