اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر میزان رضایت زناشویی و کاهش تعارضات زناشویی دانشجویان زن دانشگاه علوم پزشکی

زن و مطالعات خانواده

مقاله 8، دوره 14، شماره 54، اسفند 1400، صفحه 159-181   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jwsf.2021.1923537.1540

نویسندگان

مینا آذرنیک¹؛ امین رفیعی پور^{* 2}؛ محمد حاتمی³؛ مهساسادات موسوی⁴

¹گروه روانشناسی سلامت ،واحد بین المللی کیش ،دانشگاه آزاد اسلامی ،جزیره کیش ، ایران.

²استادیار ، گروه روانشناسی ، دانشکده روانشناسی ، دانشگاه پیام نور ، تهران ، ایران ( نویسنده مسئول ) [e-mail]. ir

³دانشیار ، گروه روانشناسی بالینی ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه خوارزمی ، تهران ، ایران

⁴استادیار ، گروه مامایی و بهداشت باروری ، مرکز تحقیقات سلامت جامعه ، واحد اصفهان (خوراسگان ) ، دانشگاه آزاد اسلامی ، اصفهان ، ایران.

چکیده

رضایت زوجین از عوامل اساسی تعیین کیفیت زندگی مشترک و نحوه حل تعارضات زناشویی است، بااین‌حال در ارتباط با سایر سازه‌های مؤثر کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر رضایت زناشویی و کاهش تعارضات زناشویی دانشجویان زن دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. روش پژوهش نیمه­آزمایشی با پیش‌آزمون-پس‌آزمون و دوره پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان زن متأهل دانشگاه علوم پزشکی 25 تا 40 ساله بودند که از بین آنها تعداد 45 نفر به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. با استفاده از پرسشنامه‌های رضایت زناشویی اینریچ و تعارضات زناشویی ثنایی داده‌های پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری برای هر مشارکت‌کننده به دست آمد. گروه آزمایش به مدت ده جلسه و هفته‌ای دو بار تحت آموزش مبتنی بر مهارت‌های ارتباطی قرار گرفتند و گروه گواه هیچ مداخله‌ای دریافت نکردند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از تحلیل واریانس مکرر و نرم‌افزار SPSS-23 استفاده شد. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد میزان رضایت زناشویی در گروه آزمایش، میانگین (انحراف معیار) رضایت زناشویی از (76/8)20/126 در قبل از مداخله به (47/9) 60/155 بعد از مداخله و به (26/9) 60/162 در مرحله پیگیری افزایش یافت، همچنین در گروه گواه، میانگین (انحراف معیار) رضایت زناشویی زنان از (64/10) 26/126 در قبل از مداخله به (89/10) 46/124 بعد از مداخله و به (74/8) 40/121 در دوره پیگیری کاهش یافت (01/0P<). تفاوت گروه آزمایش در هر سه مرحله از نظر آماری معنادار بود، بجز مرحله پس‌آزمون و پیگیری که این تفاوت از نظر آماری معنادار نبود (01/0>P). همچنین در زمینهٔ تعارضات زناشویی در گروه آزمایش، میانگین (انحراف معیار) از (86/5)06/136 در قبل از مداخله به (17/6) 86/110 بعد از مداخله و به (5) 102 در مرحله پیگیری کاهش یافت. همچنین در گروه گواه، میانگین (انحراف معیار) تعارض زناشویی زنان از (83/4) 33/137 در قبل از مداخله به (53/4) 46/135 بعد از مداخله و به (70/6) 60/134 در مرحله پیگیری کاهش یافت، که این تفاوت از نظر آماری معنادار بود (01/0P<). این مطالعه نشان داد آموزش مهارت‌های ارتباطی توانسته منجر به کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سطح رضایت زناشویی زنان در مراحل پس‌آزمون و پیگیری شود.

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: مهارت‌های ارتباطی؛ رضایت زناشویی؛ تعارضات زناشویی

مراجع

ابوالقاسمی، سمیه؛ ابوالقاسمی، عباس؛ کافی ماسوله، موسی و سلطانی شال، رضا. (1399). تأثیر آموزش مهارت‌های حل مسئله و تصمیم‌گیری بر کنترل عواطف زنان دارای تعارض زناشویی. زن و مطالعات خانواده. 13(49): 29-45

اسماعیل‌پور، خلیل؛ خواجه، وجیهه و مهدوی، نفیسه.(1392). پیش‌بینی رضایت زناشویی همسران براساس باورهای ارتباطیو مهارت‌های ارتباطی. خانواده پژوهی. 9(1): 29-44.

حسن نژاد، ناهید؛ زینال زاده، مهتا و، فاطمه، محمدنژاد.(1396). اثربخشی آموزش مهارتهای ارتباطی بر تعارضات زناشویی زنان نابارور. مجله ره آورد سلامت . ۳ (۴) :۴۱-۵۲

دلاور، علی.(1395). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات سمت.

دلداده مقدم مهرانگیز، باقری نسرین.(1396). پیش‌بینی تعارض‌های زناشویی زوجین بر پایه رفتارهای واپایی و تفسیر دشواری‌ها‌. آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده. ۳ (۱) :۲۱-۴۰

ساداتی، سیده زهرا؛ میرزائیان، بهرام و دوستی، یارعلی.(1396). تأثیر آموزش مهارت های اساسی زندگی بر رضایت زناشویی و شادکامی دانشجویان متأهل. فصلنامه علمی پژوهشی سلامت اجتماعی. دوره پنجم، شماره سوم، صص 15-1.

فولادی، فائزه؛ اژه‌ای، جواد، غلامعلی‌لواسانی، مسعود؛ برزگرکهنمویی، ساناز و جلوانی، راضیه. (1392). اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر بهبود کیفیت زندگی زنان متأهل. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه). 6(21): 127-141.

کاوسیان، جواد؛ حریفی، حسنیه؛ کریمی،کامبیز.(1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر رضایت زناشویی زوج ها. مجله سلامت و مراقبت. 19(1): 7-75.

گال، مردیت؛ بورگ، والتر و گال، جویس.(2017). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌ شناسی . ترجمه احمدرضا نصر، محمود ابوالقلسمی، خسرو باقری، محمدحسین علامت‌ساز، محمدجعفر پاک‌سرشت، علی دلاور، علیرضا کیامنش و غلامرضا خوی‌نژاد. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.

نقدی، هادی؛ حاتمی، محمد؛ کیامنش، علیرضا و نوابی نژاد، شکوه. (1396). هم سنجی تأثیر زوج‌درمانی متمرکز بر هیجان با درمانگری سیستمی مسئله مدار در تعارض زناشویی همسران مردان تحت درمان وابستگی به مواد. مجله مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 7(1)، 8-15.

 

Aggarwal, S., D. Kataria and Prasad, S. (2017). A Comparative study of quality of life and marital satisfaction in patients with depression and their spouses. Asian Journal of Psychiatry,30: 65-70.

Alex, M; & et al, (2011). Marital happiness as the function of spiritual intelligence. International Multidisciplinary Research journal, v 1(9), p. 6-7.

Ali, P. A., McGarry, J., & Maqsood, A. (2020). Spousal role expectations and marital conflict: perspectives of men and women. Journal of interpersonal violence, 0886260520966667.

Astrom, M., Asplund, K., & Astrom, T. (2013). Psychosocial function and life satisfaction after stroke. Stroke, 23, 527-531.

Berger, K. A., Lynch, J., Prows, C. A., Siegel, R. M., & Myers, M. F. (2013). Mothers' perceptions of family health history and an online, parentgenerated family health history tool. Clinical Pediatrics, 52, 74-81.

Bulanda, J. R., Brown J. S. and Yamashita, T. (2016). Marital quality, marital dissolution and mortality risk during the later life course. Social Science and Medicine, 165: 119-127.

Chou, A. (2015). Know-admire-connect: A one-day marriage enrichment workshop for Cambodian couples. Azusa Pacific University.

Du Plooy, K., & De Beer, R. (2018). Effective interactions: Communication and high levels of marital satisfaction. Journal of Psychology in Africa, 28(2), 161-167.

Haris, F., & Kumar, A. (2018). Marital satisfaction and communication skills among married couples. Indian journal of social research, 59(1), 35-44.

Huber, C. H., Navarro, R. L., Womble, M. W. and Mumme, f. L. (2010). Family resilience and midlife marital satisfaction. The family journal: counseling and therapy for couples and families, 33: 347-456.

Hosokawa R, & Katsura T.(2017). Marital relationship, parenting practices, and social skills development in preschool children. Child and adolescent psychiatry and mental health. 11(1): 2.

Khurana, K. (2017). Effect of Spiritually Dimensions on Martial Satisfaction. Global Journal of Enterprise Information System, 9(2), 117-122.

Lamela D, & Figueiredo B.(2016). Coparenting after marital dissolution and children's mental health: a systematic review. Jornal de Pediatria (Versão em Português). 92(4): 331-342.

Leahey TM, Crowther JH, Irwin SR. (2008). A Cognitive-Behavioral Mindfulness Group Therapy. Intervention for the Treatment of Binge Eating in Bariatric Surgery Patients. Cogn Behav Pract. 2008; 15(4): 364-375.

Li L, Xiong L, ZhangS, Yu Q, Chen M.(2014). Cognitive behavioral therapy for irritable bowel syndrome: A meta-analysis. J Psychosom Res. 77(1): 1-12.

Li, X., Cao, H., Zhou, N., Ju, X., Lan, J., Zhu, Q., & Fang, X. (2018). Daily communication, conflict resolution, and marital quality in Chinese marriage: A three-wave, cross-lagged analysis. Journal of Family Psychology, 32(6), 733.

MCcarthy G. (2016). Lifestyle changes following acute myocardial infarction: patients perspectives. European Journal of Cardiovascular Nursing, 5, 37- 44.

Michel, W. (2015) Spirituality in Nursing: what Are the lssues? Or tho pedic Nursing, 23 (5), 321-323.

Olson DH, Fournier DG, Druckman, JM.(1989). Families colifornia. Sage publication.Inc.

Peterson, R. and Gfeen, S. (2009). Families’ first keys to successful family functioning communication.

Pfajfar, G. Shoham, A. Makovec Brenčič, M. Koufopoulos, D. Katsikeas, C. S. & Mitręga, M. (2017). Power source drivers and performance outcomes of functional and dysfunctional conflict in exporter–importer relationships. Industrial Marketing Management.

Pines AM, Nunes R.(2011). The relationship between career and couple burnout: Implications for career and couple counseling. J Employ Couns. 40(2):50-64.

Renanita, T., & Lukito Setiawan, J. (2018). Marital satisfaction in terms of communication, conflict resolution, sexual intimacy, and financial relations among working and non-working wives.

Sitnikov L, Rohan KJ, Evans M, Mahon JN, Nillni YI. Cognitive predictors and moderators of winter depression treatment outcomes in cognitive behavioral therapy vs. light therapy. Behav Res Ther. 2013; 51(12): 872-881.