آنالیز مولکولی و تبدیل میکوتوکسین دی اکسی نیوالنول به فرم 3- استیل در 20 رقم گندم دوروم خوزستان از طریق تکنیک PCR و تعیین ژن مقاومت AYT1

زراعت و اصلاح نباتات

دوره 15، شماره 3، آذر 1398، صفحه 49-64   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سید سعید نوری نیا^{* 1}؛ ندا باغستانی²

¹کارشناسی ارشد دانشگاه امام خمینی بروجرد

²فارغ التحصیل کارشناسی، مرکز تحقیقات و منابع طبیعی استان خوزستان

چکیده

این پژوهش به منظور ارزیابی واکنش 20 توده گندم دوروم بومی خوزستان، موجود در کلکسیون بخش تحقیقات غلات مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر نسبت به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله طی دو سال زراعی 96-1395 و 98-1397 در شرایط مزرعه در دو منطقه‌ی مختلف، خوزستان، با دو شرایط آب و هوایی، اجرا گردید. صفات مورد مطالعه شامل خوشه‌‌های آلوده، آلودگی سنبلچه، آلودگی بذر، تراکم خوشه، ارتفاع بوته و عملکرد بیولوژیک بود که به منظور اندازه گیری و تعیین فواصل ژنتیکی و نیز الگو پذیری تنوع در اجزاء مقاومت به فوزاریوم سنبله گندم، از روش تجزیه خوشه‌ای استفاده شد. ارزیابی توده‌های آزمایشی با استفاده از روش اسپورپاشی در مزرعه نشان داد که بیشتر توده‌های مورد بررسی، از نظر میانگین شاخص بیماری از مقاومت مطلوبی در برابر بیماری برخوردار هستند. به نظر می‌رسد که علت مقاومت اساس ژنتیکی داشته و به وجود مقاومت نوع I در آن‌ها مربوط می‌شود. از بیست رقم گندم دوروم مورد بررسی می‌توان به عنوان والدهای مقاوم به بیماری در تلاقی‌های مربوط به برنامه‌های اصلاح گندم استفاده نمود، نتایج نشان داد، که ژن AYT1 در ارقام گندم مورد بررسی به عنوان ژن مقاوم، بیان می‌شود همچنین با استفاده و معرفی تکنیک PCRو استفاده از نشانگرهای ملکولی SSR در این تحقیق به منظور تکثیر یک نسخه منفرد یا نسخه‌های کمی از یک قطعه DNA با توالی خاص به تعداد هزار یا میلیون‌ها نسخه، جهت دستیابی به ماهیت ژنتیکی ارقام می‌توان این روش را به عنوان روش مطلوب جهت ثکثیر ژن‌های مقاوم در این پژوهش معرفی نمود.

کلیدواژه‌ها

بلایت فوزاریومی گندم دوروم؛ مارکرهای SSR؛ میکوتوکسین دی اکسی نیوالنول؛ PCR

مراجع