تأثیر رهبری ناب بر بهره‌وری منابع انسانی با تأکید بر نقش میانجی سرمایه اجتماعی

مدیریت بهره‌وری

دوره 15، 2(57)تابستان، تیر 1400، صفحه 81-105   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/qjopm.2020.1876890.2596

نویسندگان

محمد حکاک¹؛ معصومه مومنی مفرد^{* 2}؛ عبداله ساعدی²

¹دانشیار گروه مدیریت ، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

²دانشجوی دکتری گروه مدیریت دولتی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تحلیل و ارزیابی اثر رهبری ناب بر بهره‌وری منابع انسانی با تأکید بر نقش میانجی سرمایه اجتماعی انجام پذیرفت. این مطالعه ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش و ماهیت جزء تحقیقات توصیفی- همبستگی است. در این پژوهش برای سنجش متغیرها از پرسشنامه استاندارد بهره گرفته شد که روایی و پایایی آن به ترتیب با استفاده از روش روایی صوری و آلفای کرونباخ تأیید گردید. جامعه آماری شرکت‌های دانش‌بنیان شهرستان خرم‌آباد را شامل می­شود که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس و با کمک فرمول کوکران 197 نفر از کارکنان آن‌ها به‌عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای Amos و SPSS تحلیل گردید. نتایج نشان داد که در سطح اطمینان 95/0 رهبری ناب تأثیر مثبت و معناداری بر سرمایه اجتماعی و بهره‌وری منابع انسانی در شرکت‌های دانش‌بنیان دارد. به‌علاوه تحلیل مسیر غیرمستقیم نشان می‌دهد که رهبری ناب از طریق متغیر میانجی سرمایه اجتماعی بر بهره‌وری منابع انسانی تأثیر مثبت و معناداری دارد. ازاین‌رو به‌عنوان یک نتیجه کلی می‌توان عنوان کرد که با استفاده از قابلیت‌های رهبری ناب همچون مهارت‌های ارتباطی و انگیزشی می‌توان در شکل‌دهی شبکه‌های ارتباطی و ایجاد شور و اشتیاق میان کارکنان تلاش نمود و با بهبود قابلیت اطمینان و اعتماد افراد، زمینه مناسبی را برای افزایش بهره‌وری منابع انسانی ایجاد کرد.
 

کلیدواژه‌ها

قابلیت‌های رهبری ناب؛ سرمایه اجتماعی؛ بهره‌وری منابع انسانی؛ سازمان‌های دانش‌بنیان

مراجع

 

Aij, K., Visse, M & Widdershoven, G (2015). Lean leadership: an ethnographic study, Leadership in Health Services, 28(2), 119-134.

Amonarriz, C., Iturrioz, C., Narvaiza, L & Parrilli, M (2019). The role of social capital in regional innovation systems:Creative social capital and its institutionalization process, Papers in Regional Science, 98(1), 35-51.

An, W., Western, B. (2019). Social capital in the creation of cultural capital: Familystructure, neighborhood cohesion, and extracurricular participation, Social Science Research, 81(2), 192-208.

Aragon, C., Aranguren, MJ., Iturrioz, C & Wilson, J (2014). A social capital approach for network policy learning: The case ofan established cluster initiative.European Urban and Regional Studies, 21(2), 128–145.

Bijl, A., Ahaus, K., Ruel, G., Gemmel, P & Meijboom, B (2019). Role of  lean leadership in the lean maturity—second-order problemsolving relationship: a mixed methods study, BMJ Open, 9(6), 1-7.

Campbell, C.(2019).  Social capital, social movements and global public health:Fighting for health-enabling contexts in marginalised settings, Social Science & Medicine, 257, 1-34.

Connor, K & Gladstone, E (2017). Beauty and social capital: Being attractive shapes social networks, Social Networks, 52, 42-47.

Dombrowski, U & Mielke, T (2013). Lean Leadership fundamental principles and their application, Conference on Manufacturing Systems, 7, 569-574.

Eberl, A (2019). The effect of informal caregiving on social capital investments, Social Science Research, 85.

Emiliani M.L., Emiliani,M (2013). Music as a framework to better understand Lean leadership, Leadership & Organization Development Journal, 34(5),  407-426

Gelei, A., Losonci, D & Matyusz, Z (2014). Lean production and leadership attributes – the case of Hungarian production managers, Journal of Manufacturing Technology Management, 26(4), 477-500.

Ghasemi, Vahid (2013). Structural Equation Modeling in Social Research Using Amos Graphics. Publisher: Sociologists, (In Persian).

Gifu D, Teodorescu M & Ionescu D. (2014).Design of a stable system by lean manufacturing. International Letters of Social and Humanistic Sciences, 17(28),61-69.

Helten K, Lindemann U. (2013). Analysis of Management and Employee Involvement During the Introduction of Lean Development. Institute of Product Development, 898-911.

Herberholz, C & Phuntsho, S (2018). Social capital, outpatient care utilization and choice between different levels of health facilities in rural and urban areas of Bhutan, Social Science & Medicine, 211, 102-113.

Hu, Q., Mason, R., Williams, S.J. and Found, P. (2015). Lean implementation within SMEs: a literature review, Journal of Manufacturing Technology Management, 26 (7), 980-1012.

Jovita, H., Nashir, H., Mutiarin, D., Moner, Y & Nurmandi, A (2019). Social capital and disasters: How does social capital shapepost-disaster conditions in the Philippines? Journal of Human Behavior in the Social Environment, 29(4), 519-534.

Khadrpour, Kh., Maziyari, M & Sabounchi, R (2014). The Relationship between Social Capital and Productivity of Sport and Youth Offices of West Azerbaijan Province, Journal of Human Resource Management in Sport, 1(2), 147-156 (In Persian).

Kim, Y., Choe, E., Lee, B & Seo, J (2019). Understanding Personal Productivity, How Knowledge Workers Define, Evaluate, and Reflect on Their Productivity, CHI Glasgow, Scotland UK, 615 , 1-12.

Lam, M., O’Donnell, M. and Robertson, D. (2015), “Achieving employee commitment for continuous improvement initiatives”, International Journal of Operations & Production Management, 35(2), 201-215.

Liker, J. K .& Convis, G. L (2012). The Toyota Way to Lean Leadership - Achieving and sustaining excellence through leadership development, New York: McGraw Hill, 6(2), 135-136.

Loh, K., Yusof, Sh & Lau, D (2018). Blue ocean leadership in lean sustainability", International Journal of Lean Six Sigma, 10(1), 1-21.

Mann, D. (2009). The missing link: Lean leadership. Frontiers of Health Services Management, 26(1), 15–26.

Naghavi, M, A.,  Hamzehpour, M., Bamdad Sufi, J  &  Etemadi, M (2018). Designing Structural Conceptual Model; Interpreting Lean Leadership; Based on Comprehensive Approaches to Lean Concept Essence, Tomorrow  Management, 17, 234-253(In Persian).

Najad Irani, F & Judges, A (2018). The Impact of Strategic Value Creation of Human Capital on Human Resource Productivity through the Mediating Role of Job Well-being (Case Study: Employees of National Bank of West Azerbaijan Province), Productivity Management, 47, 235-269 (In Persian).

Neal, J & Neal, Z (2019). Implementation capital: mergingframeworks of implementation outcomes andsocial capital to support the use ofevidence-based practices, mplementation Science, 1-9.

Okeke, M., Onyekwelu, N., Akpua, J & Dunkwu, C (2019). Performance Mangement and Employee Productivity in Selected Large Organizations in  South- East, Nigeria, Journal of Business Management, 5(3), 57-70.

 Oreg, Sh &  Berson, Y (2019). Leaders’ Impact on Organizational Change: Bridging Theoretical and Methodological Chasms, Academy of Management Annals, 13(1), 64- 79.

Poksinska, B., Swartling, D & Drotz, E (2013). The daily work of Lean leaders –lessons from manufacturing and healthcare, Total Quality Management & Business, 24(8), 886-898.

Pourmola, A., Bagheri, M., Alinezhad, P & Peyravinejad, Z (2019). Investigating the impact of organizational spirituality on human resources productivity in manu-facturing organizations, Management Science Letters, 122-134.

Seidel, A., Saurin, T., Marodin, G &  Ribeiro, J (2017). Lean Leadership Competencies: a multi-method study, Management Decision, 1-33.

Shukri Node, A., Kavusi, Sh &  Bahram, A (2019). Presenting a Model of Learning Organization for Promotion of Intellectual Capital and Productivity of Human Resources in the Cultural Department of Islamic Azad University by Qualitative Method, Productivity Management, 48, 181- 201 (In Persian).

 Tantardini, M, Guo, H & Ganapati, N (2017). Social Capital and Public Financial Performance: Lessons from Florida, Public Performance & Management Review, 4(3), P, 480-503.

Tortorella, G & Fogliatto, F (2017). Implementation of lean manufacturing and situational leadership styles: An empirical study, Leadership & Organization Development Journal, 38(7), 1-8. 

Trenkner, M (2016). Implementation of  lean leadership, DE Gruyter Open Management, 20 (2), 129- 142.

Villena, V. H., Revilla, E., & Choi, T. Y. (2011). The dark side of buyer–supplier relationships: A social capital perspective. Journal of Operations Management, 29(6), 561-576.

Vincens, N. Emmelin, M & Stafstrom, M (2018). Social capital, income inequality and the social gradient in self-rated health in Latin America: Afixed effects analysis, Social Science & Medicine, 196(C), 115-122.

Weintraub, Ph & McKee, M (2019). Leadership for Innovation in Healthcare: An Exploration, International Journal of Health Policy and Managemen, 8(3), 138- 144.