بررسی زیبائی آفرینی در مثنوی های عطار نیشابوری

زیبایی‌شناسی ادبی

دوره 12، شماره 47، خرداد 1400، صفحه 299-319   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

عشرت ایشان آقا¹؛ محمد فاضلی^{* 2}؛ محمد علی شریفیان^{* 3}

¹گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد مشهد،دانشگاه آزاد اسلامی،مشهد ،ایران

²گروه زبان و ادبیات فارسی واحد مشهد،دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد،ایران

³گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد شیروان ،دانشگاه آزاد اسلامی ،شیروان ،ایران

چکیده

چکیده
در مقاله حاضر که در حوزه زیبایی شناسی است، ابتدا به تعریف مفهوم زیبایی و زیبایی شناسی و سپس به نقد برخی از نظریه های عطّار نیشایوری و دلایل هنری بودن و ادبیّت شعر از طریق گزاره های عاطفی و جمال شناسی پرداخته شده است. زیبایی امری نسبی بوده، و با توجه به شرایط تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی قابل بررسی است. معیارهای زیبایی شناسی شامل موارد گوناگونی است که در میان اقوام و ملل مختلف با یکدیگر تفاوت دارند. عطّار نیشابوری آموزگار زیبایی و زیبایی آفرینی بود و عشق در مثنوی هایش مظهر کشش انسان به جمال و کمال می باشد. عطّار، زیبایی را دو قسم می داند: یکی زیبایی معنوی که در آن عالم مظهر و جلوه گاه حضرت حق است. نوع دیگر، زیبایی ظاهری است که در آن معشوق زمینی مظهر و تجلّی جمال الهی می شود. به کارگیری عناصر زیبایی شناسی در شعر، دریافتن عاطفه و ادراک شاعر توسط مخاطب، و توجه به سهل ِممتنع بودن مثنوی های عطّار نیشابوری از عواملی است که تأثیر به سزایی در ادراک زیبایی شناسی به جای می نهد.

کلیدواژه‌ها

زیبائی آفرینی؛ مثنوی؛ عطّار نیشابوری

سایر فایل های مرتبط با مقاله

بررسی زیبایی_آفرینی در مثنوی_های عطار نیشابوری.docx

بررسی زیبایی.docx

بررسی زیبایی.docx

بررسی زیبایی_آفرینی در مثنوی_های عطار نیشابوری(2).docx

بررسی زیبایی_آفرینی در مثنوی_های عطار نیشابوری(2).docx

بررسی زیبایی_آفرینی در مثنوی_های عطار نیشابوری(2).docx

بررسی زیبایی‏آفرینی در مثنوی‏های عطار نیشابوری.docx

مراجع

منابع  و مآخذ

1ـ احمدی، بابک. ساختار تأویل متن. تهران: نشر مرکز، 1392.

2ـ حمیدیان، سعید. سعدی در غزل. تهران: انتشارات نیلوفر، 1393.

3ـ خطیب‌ قزوینی‌، محمدبن‌ عبدالرحمان‌. الایضاح‌ فی‌ علوم‌البلاغة‌: المعانی‌ و البیان‌ و البدیع‌، بیروت‌، بی‌تا.

4ـ دانشور، سیمین. علم الجمال و جمال در ادب فارسی. تهران: نشر قطره، 1388.

5ـ دورانت، ویل. لذات فلسفه، ترجمۀ عباس زریاب خویی. تهران: انتشارات علمی فرهنگی. چاپ پنجم، 1374.

6ـ دیچز، دیوید. شیوه‏های نقد ادبی، ترجمه محمدتقی صدقیانی و غلامحسین یوسفی. تهران: نشر علمی، چاپ چهارم، 1373.

7ـ ژیمنز، مارک. زیبایی‏‏شناسی چیست؟، ترجمۀ محمدرضا ابوالقاسمی. تهران: نشر ماهی، 1387.

8ـ سکّاکی، یوسف بن ابی بکر بن محمد بن علی. مفتاح العلوم. بیروت: انتشارات داراالکطوب العلمیه چاپ دوم، 1407 قمری.

9ـ شمیسا، سیروس. سیر غزل در شعر فارسی. تهران: نشر فردوس، 1370.

10ـ صیادکوه، اکبر. مقدمه‏ای بر نقد زیباشناسی سعدی. تهران: نشر روزگار، 1386.

11ـ عطّار، فریدالدین. الهی نامه، تدوین ح، مجدآبادی. تهران: انتشارات زوار، 1389.

12ـ ـــــــــــــــــ. مصیبت نامه، تدوین ن. تهران: انتشارات زوار، 1373.

13ـ ـــــــــــــــــ. منطق الطیر، تصحیح صادق گوهرین. تهران: نشر علمی فرهنگی، چاپ بیستم، تهران، 1383.

14ـ ـــــــــــــــــ. منطق الطیر، تدوین محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: انتشارات سخن، 1388.

15ـ ـــــــــــــــــ. منطق الطیر، تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: ؟، چاپ نهم، 1392.

16ـ کروچه، بندتو. کلیات زیبایی‏‏شناسی، ترجمۀ فؤاد روحانی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1350.

17ـ مقدادی، بهرام. فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی. تهران: انتشارات فکر روز، تهران. ، چاپ اوّل، 1378.

18ـ موحد، ضیاء. سعدی. تهران: انتشارات طرح نو، چاپ سوم، 1378.

19ـ وحیدیان کامیار، تقی. وزن و قافیه شعر فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1374.

20ـ یاکوبسن، رومن. زبان‏‏شناسی و شعرشناسی، ترجمۀ کوروش صفوی، مجموعۀ مقاله. تهران: انتشارات سورۀ مهر، 1380.

 

مقاله

1ـ صهبا، فروغ. مبانی زیبایی‏‏شناسی شعر. مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، شمارۀ 44، 1384، صص 109 ـ 90.

2. Elrich Victor (1988). Russian Formalism History-Doctrine. US. Alpine Press. Encyclopædia Britannica (2012). Ultim.