اثر تجویز طولانی مدت کتوکونازول بر هیستومورفومتری بافت بیضه در موش سوری

پژوهش های بالینی و آزمایشگاهی دامپزشکی

دوره 3، شماره 8، مهر 1388، صفحه 45-54   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

کتوکنازول داروی ضد قارچ وسیع الطیف با کاربرد وسیع در درمان بیماری‌های قارچی می‌باشد. علاوه بر اثر ضد قارچی، مطالعات نشان داده‌اند که این دارو روی تولید هورمون های استروئیدی از جمله گلوکوکورتیکوئیدها و هورمونهای جنسی اثر مهاری دارد. همچنین مصرف کتوکنازول باعث کاهش غلظت تستوسترون در خون و تغییرات بافتی مختلف در بافت بیضه حیوانات آزمایشگاهی می‌شود. هدف از این مطالعه تعیین اثر تجویز طولانی مدت کتوکنازول بر روی هیستومورفومتری بافت بیضه موش سوری می باشد. در این مطالعه تجربی، از تعداد 50 سر موش سوری نر استفاده شد که در 5 گروه 10تایی تقسیم شدند. موشهای سوری دوز 50 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن از کتوکنازول را روزانه به مدت 15 روز، 1، 2 و3 ماه از راه خوراکی دریافت کردند. یک گروه به عنوان شاهد (نرمال سالین) و 4 گروه دریافت کننده کتوکنازول بودند. بعد از گذشت زمانهای ذکر شده نمونه بافت بیضه اخذ گردید و پس از تهیه مقاطع بافتی و رنگ آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین، از لحاظ پارامترهای هیستومورفومتری شامل: قطر لوله های منی ساز، ضخامت بافت پوششی لوله منی ساز، ضخامت بافت بینابینی و ضخامت کپسول همبندی بیضه مطالعه شد. نتایج نشان داد که قطر لوله های منی ساز، ضخامت بافت بینابینی و ضخامت بافت پوششی لوله منی ساز در روز 15 تغییر غیرمعنی دار و در ماه های اول، دوم و سوم بعد از تجویز دارو نسبت به گروه نرمال تغییر معنی‌دار (05/0p<) نشان می دهد. ضخامت کپسول همبندی بافت بیضه در هیچ یک از گروه ها تغییر معنی‌دار نشان نداد. نتایج بیانگر این مطلب است که تجویز طولانی مدت کتوکنازول باعث تغییر قطر لوله های منی ساز، ضخامت بافت پوششی و ضخامت بافت بینابینی در بافت بیضه موش سوری می شود. این تغییرات احتمالا به دلیل کاهش غلظت سرمی تستوسترون می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

هیستومورفومتری؛ کتوکونازول؛ بافت بیضه؛ موش سوری

مراجع

1-     خدام، ر. (1384): راهنمای کاربرد داروهای ژنریک ایران، چاپ دوم، انتشارات دیباج، صفحات: 444-443.

2-     شادان، ف. و صدیقی ا. (1381): فیزیولوژی پزشکی، (ترجمه)، تالیف: گایتون ا، چاپ اول، جلد دوم، تهران، انتشارات چهر، صفحات: 1506-1488.

3-     ملک­نیا، ن. و شهبازی، پ. (1381): بیوشیمی عمومی، جلد دوم، انتشارات دانشگاه تهران، فصل سیزدهم، صفحات: 460-433، فصل شانزدهم، صفحات: 540-497، فصل هفدهم، صفحات: 578-541.

4-      Adams, M., Meyer, E. and Cicero, T. (1998): Imidazoles suppres rat testosterone secration and testicular interstitial fluid invivo. Biology of reproduction, 59: 248-254.

5-      Amin, A. (2008): Ketoconazol-induced testicular damage in rats reduced by gentian extract. Experimental and Toxicologic Pathology, 59: 377-384.

6-      Dellman, H.D. and Eurell, J. (1998): Textbook of veterinary histology, Fifth Edition, Williams and Wilkins, pp: 228-233.

7-      Donet, A., Graybill, J., Craven, P., Galgiani, J. and Dismukes, W. (1984): High-dose ketoconazole therapy and adrenal and testicular function in humans. Arch intern med, 144(11): 2150-2153.

 

8-      Hafez, B. and Hafez, E.S.E. (2000): Reproduction in farm animals, 7th Edition, Lippincott Williams and Wilkins, pp: 12-20.

9-      Papich, M.G., Heit, M.C. and Riviere, J.E. Antifungal and Antiviral drugs. In: Adams, H.R. (2001): Veterinary pharmacology and therapeutics. 8th edition. Iowa State University Rress / Ames. pp: 918-932.

10-  Rang, H.P., Dale, M.M., Ritter, J.M. and Moore, P.K. (2003): Pharmacology. Fifth Edition, Churchill Livingstone International Edition. pp: 666-671.

11-  Santen, R., Bossche, H. and Symoens, J. (1983): Site of action of low dose ketoconazole on androgen biosynthesis in men. J Clin Endocrinol Metabol, 57: 732-736.

12-  Vickery, B.H., Burns, J., Zaneveld, L. and Goodpasture, J. (1985): Orally administered ketoconazole rapidly appears in seminal plasma and suppresses sperm motility. Advaces in Conterception. 1(4): 324-330.

13-  Zarn, A., Braschweiler, J. and Schlatter, R. (2003): Azole fungicides affect mammalian steroidogenesis by inhibiting sterol 14-a-demethylase and aromatas. Environmental Health Perspectives, 111: 255-261.