تعامل و تقابل شرق و غرب و بازنمود آن در انتقال دانش پزشکی از تمدن اسلامی به اروپا

فصلنامه تاریخ

مقاله 3، دوره 16، شماره 61، شهریور 1400، صفحه 60-79   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

محمود اکبری¹؛ احمد اشرفی^{* 2}؛ محمد نبی سلیم³

¹دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، گروه تاریخ، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

²استادیار، گروه تاریخ، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران ( نویسنده مسئول)

³استادیار، گروه تاریخ، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

چکیده

در جریان تقابل بین دو تمدن اسلامی و تمدن غرب در سده های 5 و 6 هـق، فرصت مساعدی برای انتقال مواریث تمدنی و دستاوردهای فرهنگی و علمی فراهم آمد. حتی جنگهای صلیبی که با هدف نفوذ به اراضی مشرق زمین صورت گرفته بود، موجد آشنائی اروپائیان با سیمای مشعشع مدنیت و فرهنگ اسلام شد. در گذار از تقابل به تعامل تمدنی، دانش پزشکی نیز از حوزه اسلام به تمدن غرب راه یافت و ضرورت افزایش سطح بهداشت و پویش علمی را به اروپا گوشزد نمود. پژوهش حاضر، با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های کتابخانه ای، برآن است تا به زوایای ناگفته و علل موثر بر فرایند انتقال طب اسلامی به جهان غرب در امتداد تعاملات فرهنگی قرون میانه بپردازد. یکی از جهات مهم در روند همگرائی تمدنی بین دو حوزه شرق و غرب، وام گرفتن علوم و جذب فنون نوآورانه دانشوران مسلمان ، به ویژه در زمینه اقتباس علمی بود. بدین رو، ابداعات و آموزه های اطبای مسلمان و پیشرفتهای جهان اسلام در حوزه بهداشت و پیراپزشکی، نظر اروپائیان را جلب کرد و با ترجمه آثار مسلمین، به موج رنسانس در غرب دامن زد.

کلیدواژه‌ها

طب اسلامی؛ اروپا؛ تعاملات تمدن؛ قرون میانه

مراجع