مطالعه عوامل موثر برکاهش عملکرد دانه گندم در منطقه ماهدشت کرج

زراعت و اصلاح نباتات

دوره 15، شماره 4، اسفند 1398، صفحه 49-62   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سید علی موسوی¹؛ فیاض آقایاری^{* 2}؛ مهدی رضایی²

¹گروه زراعت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلالمی، کرج، ایران

²گروه زراعت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

چکیده

یکی از مشکلات اساسی تولید گیاهان زراعی در کشور ما اختلاف بین عملکرد واقعی کشاورزان و عملکرد قابل حصول یا همان خلاء عملکرد می باشد. به منظور بررسی عوامل مدیریتی موثر بر کاهش عملکرد دانه گندم در منطقه ماهدشت کرج، آزمایشی به صورت میدانی در سال زراعی 97-1396 در مزارع منطقه ماهدشت صورت گرفت. در این تحقیق با استفاده از رگرسیون گام به گام سهم کلیه عوامل مدیریتی که ممکن است درکاهش عملکرد نقش داشته باشد تعیین گردید. نتایج همبستگی بین عوامل مختلف نشان داد عملکرد دانه با مقادیر تعداد دفعات آبیاری، مصرف نیتروژن در مرحله دوم، کل نیتروژن مصرفی در طول دوره رشد و مصرف ریز مغزی همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال 1 درصد و با سطح زیر کشت همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال 5 درصد دارد. با توجه به مقادیر عملکرد گندم ثبت شده، میانگین عملکرد واقعی دانه گندم 4775 کیلوگرم در هکتار به دست آمد و عوامل موثر بر کاهش عملکرد در این منطقه شامل تعداد دفعات آبیاری (42 درصد)، سطح زیر کشت (9 درصد)، محصول قبلی کشت شده (6 درصد) و کل نیتروژن مصرفی (5 درصد) تعیین گردید. دیگر عوامل مدیریتی تأثیر ناچیزی در کاهش عملکرد از خود نشان دادند. عملکرد دانه پتانسیل در منطقه ماهدشت کرج طبق مدل رگرسیونی تا 7630 کیلوگرم بر هکتار قابل ارتقاء می باشد که خلاء عملکرد در این منطقه حدود 2860 کیلوگرم بر هکتار به دست می آید.

کلیدواژه‌ها

رگرسیون گام به گام؛ خلأ عملکرد دانه؛ گندم

مراجع