راهکارهای مقابله با آثار تحریم های آمریکا علیه نظام بانکی ایران

فصلنامه تخصصی علوم سیاسی

دوره 16، شماره 50، اردیبهشت 1399، صفحه 195-225   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

روزبه پزشکی^{* 1}؛ ابو محمد عسگرخانی²؛ منصور عطاشنه²

¹گروه حقوق، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران

²گروه حقوق، واحد قشم، دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی ، قشم، ایران

چکیده

سالهاست که در عرصه بین المللی از تحریم به‌عنوان تدابیر قهرآمیز از سوی یک دولت یا جمعی از دولتها علیه دولتی دیگر، به منظور ایجاد تغییر در رفتار یا سیاست های آن اعمال می‌شود. در این میان تحریم اقتصادی خصوصا تحریم مالی و بانکی رایج ترین نوع تحریم می باشد. نظام بانکی ایران نیز در طول سالهای گذشته به دلایل گوناگون همواره مورد تحریم های یکجانبه خصوصا از سوی آمریکا قرار گرفته است. براین اساس با توجه به اهمیت نظام بانکی در دولت که بخش مهمی از موفقیت برنامه اقتصادی متأثر از میزان توانمندی نظام بانکی است که با تحریم بانک‌ها، مورد هدف قرارگرفته است، به این موضوع می پردازیم که تحریم های بانکی آمریکا علیه نظام بانکی ایران چه آثار و ابعادی دارد؟ و برای مقابله با آن چه راهکارهایی می توان اعمال نمود؟بر این اساس می توان گفت تحریم های اقتصادی با قطع ارتباطات بانکی علاوه بر اختلال در نقل‌وانتقال وجه، عملیات صادرات، واردات، فاینانس و سرمایه‌گذاری خارجی، باعث افزایش ریسک سرمایه گذاران خارجی و اختلال در سیاست‌های پولی و اقتصادی شده و کشور را با کمبود منابع ارزی و کاهش رشد اقتصادی مواجه نموده است.با توجه به آن می توان جایگزین کردن سیستم پیام رسان سوئیفت، ارتقای نقش بانک‌های خصوصی در اقتصاد، مدیریت ذخایر ارزی، تقویت صرافی ها و استفاده از ارزهای دیجیتال، نقش بانک‌های خصوصی در اقتصاد، ارتقای کیفیت خدمات بانکی، سیاست کاهش نرخ بهره، مدیریت ذخایر ارزی، ایجاد صرافی و تقویت آن‌ها، کاهش نرخ کارمزد را در مقابله با تحریم های بانکی کارآمد دانست.

کلیدواژه‌ها

تحریم های آمریکا؛ نظام بانکی؛ تحریم بانکی؛ مقابله با تحریم ها؛ تحریم اقتصادی

مراجع

-حدادی، مهدی (1390). تحول در اجرای مسئولیت بین‌المللی دولتها، تهران: نشر دادگستر، چاپ اول.

-یاوری، کاظم؛ محسنی، رضا (1388). آثار تحریم‌های تجاری و مالی بر اقتصاد ایران: تجزیه و تحلیل تاریخی، مجلس و پژوهش سال شانزدهم، شماره 61.

- نظیف، مجتبی؛ ظاهری، علیرضا (1397). نسل جدید موافقت‌نامه‌های بین‌المللی؛ برجام، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، سال نوزدهم، شماره 58.

- دلخوش، علیرضا (1396). برجام و پسابرجام از دیدگاه حقوق بین‌الملل، فصلنامه سیاست خارجی، سال 31، شماره 1.

- وصالی، ساناز؛ ترابی، مهرنوش (1389). اثرات تحریم بانک‌ها بر اقتصاد و سیستم بانکی، بانک و اقتصاد، شماره 111.

- علوی، سید یحی (1393). واکاوی ساختار تحریم‌های بانکی آمریکا و الزامات رفع آن در مذاکرات جامع هسته‌ای، دوره 7، شماره 25.

- کیماسی، مسعود؛ رضایی، سولماز؛ غفاری نژاد، امیرحسین (1395). تأثیر تحریم‌های نظام بانکی کشور بر سودآوری آن‌ها، فصلنامه پژوهش‌های پولی-بانکی، سال نهم، شماره 28.

- مافی، همایون (1385). تأملی بر تحریم اقتصادی آمریکا علیه ایران از منظر حقوق بین‌الملل، فصلنامه پژوهشنامه حقوق و علوم سیاسی، شماره 1.

- متین پارسا، محمد و سلیم زاده، فائزه و علیزاده نجد، سمیه (1393). بررسی ابعاد تحریم‌های آمریکا بر نظام اقتصادی ایران از دیدگاه حقوق بشری، دومین کنفرانس بین المللی اقتصاد در شرایط تحریم، بابلسر.

- قضاوی خوراسگانی، حسین؛ محمدی، محمدحسن (1394). الگوی مدیریت چالش‌های سیستم بانکی جمهوری اسلامی ایران در شرایط تحریم، دوره 17، شماره2.

-Guzman, Alexander (2013). “New Economic Sanctions on Iran, Washington’s Regime Change Strategy”, Global Research, April 10, Available at: http://www.globalresearch.ca/new-economic-sanctions-oniran-washingtons-regime-change-strategy/5330823.

- Drezner, D.W. (2015). Targeted sanctions in a world of global finance, International Interactions: Empirical and Theoretical Research in International Relations, 41(4)

- Katzman, K. (2016). Iran’s foreign policy, Congressional Research Service, Report No. 7-5700.

- Hufbauer, G., Schott, J., Elliott, K., Oegg, B. (2007). Economic Sanctions Reconsidered, 3rd edition, Institute for International Economics, Washington DC.

- Guzman, A.T., & Meyer, T.L. (2010). International soft law, Journal of Legal Analysis, 2(1).

- Slavin, Barbara (2011). Iran Sanctions: Preferable to War but No Silver Bullet, Atlantic Council’s Iran Task Force, Washington, DC, Available at: http://www.acus.org/publication/iran-sanctions-preferable-war-no-silver-bullet.

- Katzman , Kenneth (2011). Iran Sanctions, Congressional Research Service Report for Congress, May 25.

- Samore, G. (2015). Sanctions against Iran: A guide to targets, terms, and timetables, Belfer Center for Science and International Affairs, Harvard Kennedy School.

- Harper, S.R. (2017). Can U.S. sanctions on Iran survive Iran’s world trade organization accession? N.Y.U, Annual Survey of American Law, pp. 243-270.

- https://home.treasury.gov/news/press-releases/sm1147.