پهنه‌بندی درجه آسیب‌پذیری زیرساخت‌‌‌‌های شهر سمنان با رویکرد پدافند غیرعامل در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)‏

کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه‌ریزی

دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 43، خرداد 1400، صفحه 73-88   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

رضا باباییان آتنی¹؛ مجید ولی شریعت پناهی^{* 2}؛ نصرالله فلاح تبار³؛ زهرا خدایی⁴

¹دانشجوی دکتری جغرافیای و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحدتهران شمال، تهران، ایران

²دانشیارگروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد یادگار امام خمینی (ره) ، تهران، ایران

³گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی(ره) ، تهران، ایران

⁴گروه علمی شهر سازی دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد یادگار امام خمینی(ره) ، تهران، ایران

چکیده

امروزه زیرساخت‌‌‌‌ها حائز نقش تعیین‌‌‌‌کننده‌‌‌‌ای در فرآیند امن یک جامعه می‌‌‌‌باشند و حفظ امنیت زیرساخت‌‌‌‌ها در برابر حملات و تهدیدهای، جزء اولویت‌های امنیتی هر کشور است. بر همین اساس شناخت وضعیت کنونی و میزان آسیب‌‌‌‌پذیری زیرساخت‌‌‌‌ها در مقیاس شهری می‌‌‌‌تواند به‌عنوان راهکاری کارآمد، به تدوین راهبردهای شهری منتج شود. در این راستا مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از جمع‌‌‌‌آوری داده‌‌‌‌ها و اطلاعات موردنیاز، به تبیین میزان آسیب‌‌‌‌پذیری زیرساخت‌‌‌‌های شهر سمنان با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته است که در آن بعد از اولویت‌بندی مراکز ثقل و مشخص شدن زیرساخت‌های حیاتی و حساس، پهنه‌بندی شهر با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام‌گرفته است.
در این راستا مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از جمع‌‌‌‌آوری داده‌‌‌‌ها و اطلاعات موردنیاز، با استفاده از روش‌‌‌‌های ارزیابی چند معیاره به تحلیل زیرساخت‌‌‌‌ها پرداخته و پس از شناخت برهم‌‌‌‌کنش‌‌‌‌ها با توجه به موقعیت فضایی هریک از زیرساخت‌‌‌‌ها، وضعیت آسیب‌‌‌‌پذیری شهر سمنان را محاسبه نمود.
نتایج حاصله نشان می‌دهد که درمجموع 37.83 درصد از زیرساخت‌‌‌‌های شهر سمنان در پهنه‌‌‌‌های با آسیب‌‌‌‌پذیری بسیار زیاد، 21.34 درصد در پهنه‌‌‌‌های با آسیب‌‌‌‌پذیری زیاد، 13.58 درصد در پهنه‌‌‌‌های با آسیب‌‌‌‌پذیری متوسط، 14.66 درصد در پهنه‌‌‌‌های با آسیب‌‌‌‌پذیری کم و 12.56 درصد در پهنه‌‌‌‌های با آسیب‌‌‌‌پذیری بسیار کم استقراریافته‌اند. این مسئله به‌دوراز اصول و ملاحظات پدافند غیرعامل بوده و تشدیدکننده میزان آسیب‌‌‌‌پذیری است.

کلیدواژه‌ها

پهنه‌بندی؛ آسیب‌پذیری زیرساخت؛ پدافند غیرعامل؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی

مراجع