تأثیر تحریف شناختی بر خودانتقادی با واسطه‌گری ویژگی‌های شخصیتی بر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 3، دوره 22، شماره 2 - شماره پیاپی 84، تیر 1400، صفحه 22-33   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2021.1924059.2892

نویسندگان

داریوش مهرافزون¹؛ نعمت ستوده اصل^{* 2}؛ شاهرخ مکوند حسینی³

¹دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.

²دانشیارگروه روانشناسی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.

³دانشیارگروه روانشناسی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تأثیر تحریف شناختی بر خودانتقادی با واسطه‌گری ویژگی‌های شخصیتی بر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران است. طرح پژوهش، رابطه‌ای از نوع معادلات ساختاری است و جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران در سال 1399 تشکیل داده‌، نمونۀ پژوهش 350 نفرند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده‌اند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه‌های خودانتقادی، تحریف شناختی و ویژگی‌های شخصیتی و روش تحلیل داده‌ها، مدل‌یابی معادلات ساختاری است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد مدل یاد شده، برازش قابل قبولی با داده‌ها دارد؛ ویژگی‌های شخصیتی و تحریف ‌شناختی به طور معناداری خودانتقادی را پیش‌بینی می‌کنند؛ تحریف‌شناختی اثر مستقیم معناداری در پیش‌بینی خودانتقادی دارد؛ اثر غیرمستقیم تحریف‌شناختی بر خودانتقادی با واسطه‌گری ویژگی‌های شخصیتی مثبت و معنادار است؛ همچنین خرده‌مقیاس‌های ‌برون‌گرایی، توافق، گشودگی و وظیفه‌شناسی بر خودانتقادی، اثر معنادار منفی و روان رنجورخویی بر خودانتقادی اثر معنادار مثبتی دارد. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش،  با کم کردن تحریفات شناختی می‌توان خودانتقادی را کاهش داد.

کلیدواژه‌ها

: تحریف شناختی؛ خودانتقادی؛ ویژگی‌های شخصیتی

مراجع

Azam, M. A.,Mongrain, M., Vora, K., Pirbaglou, M., Azargive, S.,Changoor, T.,Wayne, N.,Guglietti,C., Macpherson, A.,Irvine,J.,Rotondi, M., Smith, O., Perez, D., & Ritvo, P. (2016). Mindfulness

Asanalternativeforsupporting universitystudentmental health: cognitive-emotionaland depressive self-criticismmeasures. InternationalJournalofEducationalPsychology, 5(2):140-163(Persian)

Anshel, M. H. & Mansouri, H. (2005). Influences of perfectionism on motor performance, affect, and causal attributions in response to critical information feedback. Journal of Sport Behavior, 28, 99–124.

Blatt, S.J. Zuroff, D.C. Lance, L. Hawley, L.L. & Auerbach, J.S. (2010). Predictors of sustained therapeutic change. Psychotherapy Research, 20, 37-54.

Campos,R. C.,&Mesquita,C.(2014). Testingamodel of suicidalityin community adolescents:abrief report. Journal of Child & AdolescentBehavior, 2(4):34–56.

Cantazaro,A. E.(2007).Adultattachment,dependence,self-criticismand depression: a testofameditational model.A thesisforMasterDegreeof Psychology.Iowa StateUniversity.

Dunkley, D. M. Blankstein, K. R. & Flett, G. L. (1997). Specific cognitive-personality vulnerability styles in depression and the five-factor model of personality. Personality and Individual Differences, 23, 1041–1053.

Dunkley, D. M. & Blankstein, K. R. (2000). Self-critical perfectionism, coping, hassles, and current distress: a structural equation modelling approach. Cognitive Therapy and Research, 24, 713–730.

Dunkley, D. M. Sanislow, C. A. Grilo, C. M. & McGlashan, T. H. (2006). Perfectionism and depressive symptoms three years later: Negative social interactions, avoidant coping, and perceived social support as mediators. Comprehensive Psychiatry, 47, 106-115.

Eidelman, P.; Talbot, L.; Ivers, H.; Bélanger, L.; Morin, C. M. & Harvey, A. G. (2016).“Change in Dysfunctional Beliefs About Sleep in Behavior Therapy, Cognitive Therapy, and Cognitive-Behavioral Therapy for Insomnia”.Behavior Therapy, 47(1),102–115.

Enns, M. W. & Cox, B. J. (1999). Perfectionism and depression symptom severity in major depressive disorder. Behaviour Research and Therapy, 37, 783-794.

Enns, M. W. Cox, B. J. & Clara, I. P. (2005). Perfectionism and neuroticism: A longitudinal study of specific vulnerability and diathesis-stress models. Cognitive Therapy and Research, 29, 463-478.

Ellis, A. (2003); The nature of disturbed marital interaction. Journal Of Rotional – Emotive & Cognitive Behavior Therapy, 21, 147-153. Ellis, A. (2005); Rational emotive behavior therapy: a therapist's guide (2nd Edition), With Catharine Maclaren. Impact Publishers.

 

Grossi Farshi et al. (2001) Application of New Personality Amo Neo and Study and Analysis of Its Characteristics and Factor Structure among Iranian University Students, Al-Zahra University Humanities Quarterly, 11th year, No. 39. (Persian)

Gilbert, P. Clarke, M. Hempel, S. Miles, J. N. V. & Irons, C. (2004). Criticizing and reassuring oneself: an exploration of forms, styles and reasons in female students. British Journal of Clinical Psychology, 43, 31–50.

Gilbert, P. Durrant, R. McEwan, K. (2006). Investigating relationships between perfectionism, forms and functions of self-criticism, and sensitivity to put-down. Personality and Individual Differences, 41, 1299-1308.

Hosseini and Darvishi (2015) The Role of Personality Traits and Dimensions of Family Parenting in Adolescents' Self-Determination and Self-Criticism, Cultural and Educational Quarterly of Women and Family, Tenth Year, No. 32. (Persian)

Hamamci, Z. & Büyüköztürk, Ş. (2004). The interpersonal cognitive distortions scale: development and psychometric characteristics.  

Hewitt, P. L. & Flett, G. L. (1991a). Dimensions of perfectionism in unipolar depression. Journal of Abnormal Psychology, 100, 98–101.

Hewitt, P. L. & Flett, G. L. (1991b). Perfectionism in the self and social contexts: conceptualization, assessment, and association with psychopathology. Journal of Personality and Social Psychology, 60, 456–470.

Hewitt, P. L. & Flett, G. L. (1993). Dimensions of perfectionism, daily stress, and depression: a test of the specific vulnerability hypothesis. Journal of Abnormal Psychology, 102, 58–65.

Hewit, P. L. Flett, G. L. (2002). Perfectionism and stress processes in psychopathology. In: Flett GL, Hewitt PL, editors. Perfectionism: theory, research, and treatment. Washington (DC): American Psychological Association. p. 255- 84.

Iancu, I., Bodner, E., & Ben-Zion, I. Z. (2015). Self-esteem, dependency, self-efficacy and self-criticism in social anxiety. Comprehensive Psychiatry, 55: 165-171

Janery H, Kan T.(2012). The heritability of avoidant and dependent personality disorder assessed by personal interview and questionnaire. Acta Psychiatrica Scandinavica;126:448-57

Meyers, L.S. Gamst, G. Guarino, A. J. (2006). Applied Multivariate Research: Design and interpretation. Translated by: Pashasharifi, H. Farzad, V. RezaKhani, S. Hasanabadi, H. R. EiZanloo, B. Habibi, M. 1391. Tehran: Roshd Publication.

McCrae, R. R.& Costa, P. T. Jr. (2003). Personality In adulthood: A Five-Factor Theory Perspective (2nded).New York: Guilford Press.

Moffitt, R.; Brinkworth, G.; Noakes, M. & Mohr, P. (2012a).“A comparison of cognitive restructuring and cognitive defusion as strategies for resisting a craved food”. Psychology & Health, 27Suppl 2,74-90.http://doi. org/10.

McCrae, R. R., & Costa, P. T. (1998). Rotation to Maximize the Construct Validity of Factors in the NEO Personality Inventory. Multivariate Behavioral Research, 24(1), 107-24. McCrae, R. R., & John, O. P. (1992). An Introduction to the Five-Factor Model and Its Applications. Journal of Personality, 60(2), 175-215.

Rezvani and Sajjadian (2016) The mediating role of self-compassion in the effect of personality traits on positive psychological performance in female students, Journal of Positive Psychology, Fourth Year, Fall 2016, No. 3 (15 consecutive). (Persian)

Sheikh Eslami, Elham (2017) The role of maladaptive strategies, worry, rumination and self-criticism in predicting depression in students of Tabriz University. Master Thesis in Clinical Psychology. Tabriz University. (Persian)

Thompson, R. & Zuroff, D. C. (2004). The Levels of Self-Criticism Scale: Comparative self-criticism and internalized self-criticism. Personality and Individual Differences, 36(2), 419-430.

Terry-Short, L. A. Glynn Owens, R. Slade, P. D. & Dewey, M. E. (1995). Positive and negative perfectionism. Personality and Individual Differences, 18, 663–668.

Tan, L. C., & Chun, K. Y. N. (2014). Perfectionism and academic emotions in gifted adolescent girls. The Asia-Pacific Education Researcher, 23(3), 389-401.

Zabihi Dan, Sahar (2010) The Relationship between Family Communication Patterns and Loneliness with Mediation of Self-Criticism and Self-Determination. Master Thesis. Shiraz. Shiraz university. (Persian)