اثر سمیت تماسی میکرو‌کپسول عصاره آبی ابریشم مصری روی شته سیاه بید Chaitophorus niger Mordvilko و کفشدوزک شکارگر .Oenopia conglobate L

گیاهپزشکی کاربردی

دوره 9، شماره 2، اسفند 1399، صفحه 101-114   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

زینب کیخسروی^{* 1}؛ ثمین صدیق²؛ علیرضا فرخی³؛ اصغر صالح³؛ سمیه صیفوری³

¹دانشجوی دکتری حشره شناسی کشاورزی، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی ورامین-پیشوا، ورامین، ایران

²استادیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا، ورامین، ایران

³مرکز تحقیقات آموزش و مشاوره فضای سبز شهرداری منطقه 17 تهران، ایران

چکیده

شته سیاه بید Chaitophorus niger Mordvilkoاز آفات درختان بیـد در فضـای سـبز می‌باشـد که فعالیت آن در فصل بـهار و تابـستان عـلاوه بر ترشـح عسـلک، باعـث ضعـف درخـتان می‌شود. کفشـدوزک Oenopia conglobate L.(Col.: Coccinellidae) از جمله شکارگر­های عمومی شته‌ها می باشد. در این مطالعه، اثر سمیت تماسی میکرو­امولسیون عصاره آبی گیاه ابریشم مصری، Caesalpinia gilliesii (غلاف بذر) تهیه شده از بخش آفت­کش‌های مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور در شرایط in vitro روی شته سیاه بید و کفشدوزک شکارگر به روش محلول پاشی با تعیین LC₅₀ انجام گرفت. آزمایشات زیست‌سنجی در زمان 24، 48 و 72 ساعت به­صورت کاملاً تصادفی در قالب طرح فاکتوریل در چهار تکرار با فرمولاسیون ابریشم مصری (ppm1000 ، 2000،3000،4000،5000) و سم دیازینون (ppm1000 و 2000) انجام شد. نتایج با نرم افزار Design Expert 12 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. در تیمار عصاره ابریشم مصری کمترین میزان مرگ و میر در پوره­ها و شته­های بالغ بعد از 24 ساعت در غلظت ppm1000 به ترتیب با متوسط3/33 و 6/16 درصد بود. در حالی­که بیشترین میزان مرگ و میر در غلظت ppm5000 ابریشم مصری با 100 درصد تلفات مشاهده شد که با غلظت ppm2000 دیازینون اختلاف معنی­داری نداشت. در استفاده از عصاره ابریشم مصری با غلظت ppm1000 متوسط تلفات کفشدوزک­ها در72 ساعت پس از شروع آزمایش 6/1 درصد بود، در صورتی­که بیشترین درصد تلفات در غلظت ppm5000 این عصاره در 72 ساعت پس از آزمایش حدود 6/21 درصد مشاهده شد. بر اساس نتایج بالا­ترین تلفات شته­ها در فرمولاسیون گیاهی مربوط به غلظت ppm5000 بود. بنابراین می­توان ترکیب فرموله شده ابریشم مصری را با کمی تغییر در فرآیند فرمولاسیون به منظور کاهش غلظت مصرفی بهبود بخشید و از این ترکیب جدید برای مدیریت پایدار شهری در کنترل آفات و حفظ سلامت محیط زیست استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

: ابریشم مصری؛ میکرو‌کپسول؛ فضای سبز؛ Chaitophorus niger؛ Oenopia conglobate

مراجع