مقایسه روشهای زمین آماری برای بهینه سازی شبکه ایستگاههای باران سنجی استان خوزستان

فصلنامه علمی تخصصی مهندسی آب

دوره 8، شماره 3، آذر 1399، صفحه 50-63   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

حسین اسلامی^{* 1}؛ مجتبی محمدیان²

¹گروه علوم آب، دانشکده علوم آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، شوشتر

²دانش آموخته دانشگاه آزاد واحد شوشتر

چکیده

طراحی شبکه باران سنجی به منظور کاهش هزینه ها و افزایش دقت در تخمین مقادیر بارش، نیازمند یافتن موقعیت بهینه ایستگاه‏های باران‏سنجی می‏باشد. بیشتر خطاهای تخمین بارش، ناشی از موقعیت باران‏سنج‏ها می‏باشد که طراحی بهینه شبکه باران‏سنجی می‏تواند خطاهای مرتبط با اندازه‏گیزی بارش را کاهش دهد. در این تحقیق روشهای مختلف میان یابی زمین آماری کریجینگ و کوکریجینگ برای محاسبه خطای تخمین و تهیه نقشه های پراکنش مکانی بارندگی روزانه استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. برای تهیه نقشه های تغییرات مکانی نیاز به برآورد مقدار بارندگی در نقاط مجهول بین ایستگاهها دارد. در این تحقیق از اطلاعات 49 ایستگاه باران سنجی برای 6 واقعه بارندگی روزانه استفاده شد. پس از تعیین بهترین مدل نیم‏تغییرنما و بهترین روش زمین‏آماری، در مرحله اول، بارانسنج‏هایی که به کمک سایر باران‏سنج‏های شبکه، تخمین مقدار بارندگی در آنها با دقت کافی امکان‏پذیر بود، مشخص گردید. نتایج نشان دهنده دقت بالاتر روش میان یابی کریجینگ دارد و بیشتر بارشهای روزانه منطبق بر مدل گوسی بودند. در مرحله دوم، با استفاده از ارزیابی میزان خطای تخمین شبکه باقیمانده از مرحله اول، نقاطی که ایجاد باران‏سنج جدید در آنها مورد نیاز بود مشخص شد. در نهایت تعداد 7 ایستگاه باران‏سنج غیر ضروری در شبکه مشخص گردید و 5 باران‏سنج جدید به شبکه اضافه شد.

کلیدواژه‌ها

بهینه سازی؛ کریجینگ؛ استان خوزستان؛ ایستگاههای باران سنجی

مراجع