بررسی تاثیرتعلق ملی برگرایش به مهاجرت خارج از کشور

پژوهش های جامعه شناسی

دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 52، شهریور 1400، صفحه 97-125   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حسین دهقان¹؛ احمد صادقی^{* 2}؛ مهدی کرمانی³

¹دانشجوی دکتری جامعه شناسی، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران

²استادیار گروه علوم اجتماعی، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران

³استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

این تحقیق به‌منظور «بررسی تأثیر تعلق ملی بر گرایش به مهاجرت خارج از کشور» تدوین‌شده است. در این تحقیق که به روش آمیخته انجام شد، ابتدا به روش کیفی، ابعاد و مؤلفه‌های پدیده تعلق ملی و گرایش به مهاجرت از میان مهاجران ایرانی کشف و سپس از نتایج مطالعه کیفی، پرسشنامه کمی در مورد شهروندان شهر مشهد تهیه گردید، تعداد 20 نفر از مهاجران ایرانی در بخش کیفی و 414 نمونه از بین شهروندان شهر مشهد در بخش کمی موردبررسی قرار گرفت. از نتایج کیفی، مقوله هسته‌ای «تعلیق یا تشدید گرایش به مهاجرت در پرتو تعلق ملی» شناسایی شد که سایر مقوله‌ها با عنوان شرایط و عوامل مؤثر را احاطه کرده است؛ همچنین در نتایج کمی مشخص شد، میزان گرایش شهروندان به مهاجرت خارج از کشور در حد زیاد و میزان تعلق ملی در حد متوسط بوده است و تعلق ملی به مقدار (734/0-) با گرایش به مهاجرت خارج از کشور رابطه همبستگی نشان داده است. محاسبات رگرسیونی نشان داد که با افزایش تعلق ملی، گرایش به مهاجرت خارج از کشور کاهش می‌یابد و سهم بعد تعلق اجتماعی (621/0-) بر گرایش به مهاجرت بیش از سایر ابعاد بوده است. در مجموع، تعلق ملی توانست، (584/0) از واریانس متغیر وابسته تحقیق (گرایش به مهاجرت خارج از کشور) را تبیین نماید.

کلیدواژه‌ها

تعلق ملی؛ گرایش به مهاجرت؛ مهاجرت خارج از کشور؛ شهروندان مشهد

مراجع