طراحی تفسیرگرایانه‌ی و ساختارمندانه کارکردهای اینرسی حسابرسانِ داخلی شرکت‌های بازار سرمایه

مطالعات رفتاری در مدیریت

دوره 12، شماره 26، شهریور 1400، صفحه 64-85   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محدثه بیگم جلالی¹؛ محمد رضا عبدلی^{* 2}؛ حسن ولیان³

¹دانشجوی دکتری حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

²دانشیار گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

³استادیار، گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

چکیده

هدف این پژوهش طراحی تفسیرگرایانه‌ی و ساختارمندانه کارکردهای اینرسی حسابرسانِ داخلی شرکت های بازار سرمایه می باشد. این پژوهش از حیث نتیجه، جزء پژوهش‌های توسعه‌ای، از حیث هدف جزء تحقیقات اکتشافی-کاربردی و از حیث روش اجرای کار ترکیبی (کیفی و کمی) می باشد. جامعه‌ی آماری پژوهش در بخش کیفی شامل 14 نفر از متخصصان حسابداری بودند که از طریق روش نمونه‌گیری نظری انتخاب شدند، معیار انتخاب مصاحبه‌شوندگان، داشتن تجربه حرفه‌ای حسابرسی چه از منظر تحصیلات دانشگاهی و چه از منظر بررسی صورت‌های مالی و احاطه به پژوهش‌های کیفی و آشنایی با روند مصاحبه‌گری آن بود حال آنکه در بخش کمی تعداد ۲۱ نفر از حسابرسانِ داخلی شرکت های بازار سرمایه، براساس تجربه و دانش فنی برحسب روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به منظور پرنمودن پرسشنامه‌های ماتریسی مشارکت داشتند. نحوه جمع‌آوری داده برحسب روش‌شناسی کیفی از طریق تحلیل تئوری زمینه‌ای (تحلیل داده بنیاد) بود که با انجام مصاحبه داده‌های لازم جمع‌آوری گردید و بعد از کدگذاری مدل پژوهش براساس چارچوب تئوریک طراحی شد. سپس به منظور ارزیابی سطح پایایی از تحلیل دلفی با هدف رسیدن به کفایت نظری مولفه‌های اصلی پژوهش استفاده شد تا در نهایت در بخش کمی با مقایسه زوجی و قطری بین مولفه‌های قابلیت اینرسی در چندین مرحله، تاثیرگذارترین مولفه‌ی ارتقای کارکردهای اینرسی حسابرسانِ داخلی شرکت های بازار سرمایه مشخص شود. نتایج پژوهش نشان داد، مولفه منبع کنترل درونی و تعهد حرفه ای تاثیرگذارترین مولفه‌ی ارتقای کارکردهای اینرسی حسابرسانِ داخلی شرکت های بازار سرمایه می باشد.

کلیدواژه‌ها

قابلیت اینرسی؛ حسابرسان داخلی شرکت های بازار سرمایه؛ تحلیل تفسیری ساختاری فراگیر