تحلیل خشکسالی هیدرولوژیکی آبهای زیرزمینی دشت مهران با استفاده از شاخص GRI

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 17، شماره 35، مرداد 1400، صفحه 113-127   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

نویسندگان

علی عباسی نیا¹؛ جعفر مرشدی^{* 2}؛ منیژه ظهوریان³؛ جبرائیل قربانیان⁴

¹دانشجوی دکتری جغرافیای طبیعی، گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز ، ایران

²دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، ایران

³دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی ، اهواز ، ایران

⁴استادیار گروه هیدرولوژی ، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی ، اهواز، ایران

چکیده

خشکسالی آب های زیرزمینی زمانی اتفاق می افتد که آبهای زیرزمینی یک منطقه تحت تاثیر خشکسالی طولانی مدت قرار گیرند، در این نوع خشکسالی ابتدا تغذیه، سپس سطح ایستابی و نهایتاً میزان تخلیه سیستم های آبهای زیرزمینی تحت تاثیر خشکسالی کاهش یابد. بنابراین به منظور آگاهی از وضعیت خشکسالی آب های زیرزمینی دشت مهران در استان ایلام از شاخص GRI استفاده گردید. بدین منظور آمار 23 سال از سال 1375 تا سال 1397 تعداد 19 ایستگاه هیدرومتری پس از تدقیق و بازسازی داده ها  انتخاب شد. پس از ورود داده های خام اولیه در فایل محاسبات گام به گام شاخص GRI اقدام به محاسبه میانگین، LN ، فاکتور U، پارامتر Shape و پارامتر Scale، لگاریتم در پایه e و توزیع احتمالی GAMMA برای داده های ورودی و محاسبه مقدار H(x) و تفکیک آن در حد بین 5/0 - 0و  1 - 5/0 و محاسبه پارامتر t و Z و در پایان استخراج  نتایج نهایی محاسبه شاخص GRI با ترکیب محاسبات موجود در دو جدول نهایی. نتایج تحقیق نشان می دهد که خشکسالی دشت مهران از سال 1375 تا سال 1388 نزدیک نرمال البته با یک نوسان شدید بوده و از سال 1388 تا 1397 دچار خشکی ملایم شده است.

کلیدواژه‌ها

خشکسالی؛ آبخوان آبرفتی؛ شاخص GRI؛ دشت مهران؛ ایلام