اثربخشی دلبستگی درمانی به مادران بر نشانه‌های نافرمانی مقابله‌ای در کودکان

زن و مطالعات خانواده

مقاله 8، دوره 15، شماره 56، شهریور 1401، صفحه 129-144   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jwsf.2021.1932424.1581

نویسندگان

هدی ملک زاده¹؛ عزت دیره^{* 2}؛ ناصر امینی³؛ محمد نریمانی⁴

¹دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

²استادیار گروه روانشناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.( نویسنده مسئول ) [e-mail]

³استادیار، گروه روانشناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

⁴گروه روانشناسی دانشگده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه محقق اردبیل، اردبیل، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی دلبستگی درمانی به مادران بر نشانه‌های نافرمانی مقابله‌ای در کودکان 8 تا 11 سال شهر شیراز بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری بود. نمونه پژوهش 40 نفر از مادران دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی در سال تحصیل 99-1398 شهر شیراز بود که به طور تصادفی در  آزمایش (تعداد 20 نفر) و کنترل (تعداد 20 نفر)  گماشته شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های دموگرافیک و سیاهه رفتاری کودک آخنباخ نسخ والدین استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی انجام شد. نتایج نشان داد بین پیش آزمون و پس آزمون در سه متغیر مشکلات برونی‌سازی شده، مشکلات رفتاری درونی‌سازی شده و مشکلات کلی  تفاوت معنادار وجود دارد (001/0>P). همچنین بین پیش آزمون-پیگیری نیز در هر سه متغیر تفاوت معنادار وجود دارد (001/0>P) و نیز بین پس آزمون و پیگیری در دو متغیر مشکلات برونی‌سازی شده و مشکلات رفتاری درونی‌سازی شده تفاوت معناداری وجود دارد (001/0>P). براین اساس می‌توان گفت که آموزش دلبستگی درمانی به مادران در کاهش نشانه‌های نافرمانی مقابله‌ای در کودکان 8 تا 11 سال مؤثر بوده و می‌توان از این نوع مداخله در مراکز درمانی کودکان با مشکلات رفتاری استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

دلبستگی درمانی؛ مشکلات درونی‌سازی؛ مشکلات برونی‌سازی

مراجع

بشارت, محمدعلی, رستمی, رضا, بهرامی احسان, هادی. (1395). اثربخشی مداخله دلبستگی محور مادر - کودک بر افزایش ایمنی دلبستگی کودکان پیش‎ دبستانی. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی, 12(48), 354-343.

تهرانی دوست، مهدی؛ شهریور، زهراء محمودی قرائی، جواد و علاقبندراد، جواد. (۱۳۸۷). تاثیر آموزش سازنده فرزندان به والدین در کاهش مشکلات رفتاری کودکان. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، ۴، ۳۷۹ – 371.

Ablin, J. N., & Wolfe, F. (2017). A comparative evaluation of the 2011 and 2016 criteria for fibromyalgia. The Journal of Rheumatology, 44(88): 1271-1276.

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition. United States: American Psychiatric Association.

Callanan, M.A., Legare, C. H., Sobel, D. M., Jaeger, G. J.,  Letourneau, S., McHugh, S. R., et al. (2020). Exploration, explanation, and parent–child interaction in museums. Monographs of the Society for Research in Child Development. 85(1):7-137.

Chen, H., Lin, X., Allen Heath, M., & Ding, W. (2020). Family violence and oppositional defiant disorder symptoms in Chinese children: The role of parental alienation and child emotion regulation. Child & Family Social Work, 25(4): 964-972.

Crestani, F. (2018). Medical cannabis for the treatment of oppositional defiant disorder. JCR: Journal of Clinical Rheumatology, 24(5), 281.

Di Tella, M., & Castelli, L. (2016). The secure attachment style oriented psycho-educational program for reducing intolerance of uncertainty and academic procrastination. Current Psychology, 1-14.

Dias, M. S., Rottmund, C. M., Cappos, K. M., Reed, M. E., Wang, M., Stetter, C., & et al. (2017). Association of a postnatal parent education program for abusive head trauma with subsequent pediatric abusive head trauma hospitalization rates. JAMA pediatrics, 171(3), 223-229.

Dubey, A., Pandey, R., & Mishra, K. (2010). Role of emotion regulation difficulties and positive/negative affectivity in explaining alexithymia-health relationship: An overview. Indian Journal of Social Science Research, 7(1), 20-31.

Egan, R., Wilsie, C., Thompson, Y., Funderburk, B., Bard, E. (2020). A community evaluation of Parent-Child Interaction Therapy for children with prenatal substance exposure. Childern and Youth Services Review, 116: 105239.

Galvez-Sánchez, C. M., Reyes Del Paso, G. A., & Duschek, S. (2018). Cognitive impairments in oppositional defiant disorder: Associations with positive and negative affect, alexithymia, pain catastrophizing and self-esteem. Frontiers in Psychology, 9, 377.

Goldsmith, D. F. (2010). The emotional dance of attachment. Clinical Social Work Lournal, 38(1), 4-7.

Kawabata, Y., Alink, L.R.A., Tseng, W-L., van Ijzendoorn, M.H., & Crick, N. R. (2011). Maternal and paternal parenting styles associated with relational aggression in children and adolescents: A conceptual analysis and meta-analytic review. Developmemtal Review, 31(4), 240-278.

King, M. G., & Newnham, K. (2008). Attachment disorder, basic trust and educational psychology. Australian Journal of Educational & Developmental Psychology, 8, 27-35.

Moretti, M. M., Obsuth, I., Craig, S. G., & Bartolo, T. (2015). An attachment-based intervention for parents of adolescents at risk: mechanisms of change. Attachment & Human Development, 17(2), 119-135.

Riley, M., Ahmed, S., & Locke, A. (2016). Common questions about oppositional defiant disorder. American Family Physician, 93(7), 586- 591.

Roelofs, J., Onckels, L., & Muris, P. (2013). Attachment quality and psychopathological symptoms in clinically referred adolescents: The Mediating role of early maladaptive schema. Journal of Child and Family Studies, 22(3), 377-385.

Sadock, B.J., Sadock,V.A., & Ruiz, P. (2015). Synopsis of psychiatry: Behavioral Sciences Clinical Psychiatry (11th ed). New York: Wolters Kluwer.

Schueller, S., Kashdan, T., & Parks, A. (2014). Synthesizing positive psycho