بررسی عملکردهای سیاسی مردم کوفه ازسال 41تا132ق

پژوهش نامه تاریخ

دوره 16، شماره 62، خرداد 1400   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

رضا قهرمانی¹؛ امیر عبداللهی^{* 2}؛ محبوب مهدویان³

¹گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی ایران

²گروه تاریخ، تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد ماکو، دانشگاه آزاد اسلامی، ماکو، ایران«نویسنده مسئول»

³گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران.

چکیده

رفتار سیاسی مردم کوفه منشعب از نگرش اعتقادی آنها بوده است. در دوره امویان چهار نگرش اعتقادی ویژه را می‌توان شناسایی کرد. اندیشه‌های برجسته‌ای که به نوعی پشتوانه رفتارهای سیاسی مخالف و موافق حاکمیت، در کوفه بودند؛ در دو طیف فعال و منفعل قابل تفکیک است. طیف فعال شامل شیعیان حضرت علی(ع) هستند که با قیام‌های سیاسی خود امویان را به سقوط پیش بردند و بیشترین نقش را در کوفه ایفا نمودند؛ دیگری خوارج که پس از جنگ صفین شکل گرفتند و توانستند پیروانی برای خود بیابند. طیف منفعل شامل ارجاءخالص و جبر خالص بودند که اقدام سیاسی انجام ندادند. در این مقاله تلاش شده است با دیدگاه تاریخی و با روش توصیفی- تحلیلی عملکرد سیاسی مردم کوفه در دوره امویان بررسی شود. بدین روی مولفه‌های تاثیرگذار بر طیف‌های فکری بیان گردیده و اندیشه‌های نفعل کننده و فعال کننده رفتار سیاسی بیان گردیده است. هدف آن است که تاثیر اندیشه‌های فراگیر کوفه بر روی رفتار سیاسی نمایان شود و قیام‌های کوفه در دوره امویان دسته‌بندی گردد.

کلیدواژه‌ها

کوفه؛ شیعیان؛ خوارج؛ ارجاءخالص؛ جبر خالص

مراجع