بررسی شخصیت های اسطوره ای آفرینش آب در اساطیر ایران و هند

باستان شناسی ایران

دوره 11، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 29-55   

نوع مقاله: علمی

شناسه دیجیتال (DOI): AOI-2107-1106

نویسنده

صدیقه بیگی^*

کارشناسی ارشد فرهنگ وزبانهای باستانی دانشگاه شیراز

چکیده

انسانهای نخستین برای چگونگی پدید آمدن جهان پیرامون خود و درک مفاهیم هستی، خویشتن، خالق خویش و همچنین برای مقابله با ترسها و ضعف ها و ناتوانایی های خود اساطیر را خلق کردند. با شناخت اساطیر و باورهای اسطوره ای تمدن های باستانی می توان به قوانین و ساختارحاکم بر جامعه آنها که شامل آیین ها، رفتارها، تفکرات اجتماعی، دینی، فرهنگی و مذهبی و... پی برد. درهمه اقوام باستانی با آیین های متفاوت، از جمله ایران و هند آب از مهم ترین و حیاتی ترین عناصرمقدس طبیعت بوده، به همین دلیل الهه ها وایزد هایی با خویشکاری هایی تقریبا مشابه برای این عنصر خلق شده، که وظایف آنها پاسداری،آفرینش و تقدس این عنصر مقدس بوده است. این دو سرزمین باستانی در گذشته اشتراکات فرهنگی، دینی، اجتماعی، اسطوره شناختی... زیادی باهم داشته اند، که در گذر زمان دچار تغییرات فراوانی شده است. با توجه به این شباهت ها، دراین مقاله شخصیت های اساطیری مربوط به آب و آفرینش آب در اساطیر ایران و هند بررسی شده است. از مهمترین آنها اَناهیتا، اپام نبات،تیشتر، هوم، خرداد و مرداد در ایران و سرسوتی، ایندرا و سوما در هند می­توان اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

اساطیر؛ آب؛ اَناهیتا؛ تیشتَر؛ ایندرا؛ سَرسوَتی