تبیین عقلانی عالم ذر با تکیه بر حکمت متعالیه

اندیشه های فلسفی و کلامی

دوره 1، شماره 1، مرداد 1400، صفحه 155-171   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

منیرالسادات پورطولمی^*

عضو هیات علمی گروه فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

چکیده

  اخذ میثاق حق تعالی از همه افرادبشرواعتراف آنهابه عبودیت خود و ربوبیت خداوند در عالمی که به آن « ذر » گویند ، به بعد مجرد انسانها یعنی نفوس بشری نسبت داده می شود. در حالیکه حدوث نفس قبل از پیدایش بدن با مبانی عقلی فلاسفه مسلمان ناسازگار است. مقاله حاضرپس از ذکر دلایل فلاسفه مسلمان بر عدم حدوث نفس قبل از بدن ، به تبیین چگونگی اخذ پیمان در عالم ذر با تکیه بر مبانی حکمت متعالیه می پردازد و پس از بیان قواعدی چون بسیط الحقیقه کل الاشیاء، ظهورات حقایق وجودی در نشئات گوناگون، مسئله انطواء کثرت در وحدت و... بیان می دارد که نفوس قبل از ابدان در نزد حق تعالی با کینونتی متناسب باآن نشأت ونه با تعیّنات جزئیه حضور داشته و فقر ذاتی وتعلق وجودی خویش به حق تعالی را شهود نموده وبه آن معترف بوده اند.ولذا امر اخذ میثاق واعتراف به ربوبیت خداوند که مورد تصریح آیات وروایات می باشد لزوما کلامی ولسانی نبوده و می تواند وجودی وشهودی باشد.
                                                                                                                        

کلیدواژه‌ها

عالم ذر؛ میثاق؛ بسیط الحقیقه؛ وحدت وکثرت