تاثیر محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک و اسیدسالیسیلیک بر شاخص‌های رشد و فعالیت آنزیمی مرزه(Satureja hortensis L.)

فصلنامه گیاه و زیست فناوری ایران

مقاله 2، دوره 16، شماره 2، شهریور 1400، صفحه 11-18   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

حمیدرضا کردبچه^*

گروه علوم باغبانی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

پژوهشی جهت بررسی اثرات محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک و ‌اسیدسالیسیلیک بر شاخص‌های رشد و فعالیت آنزیمی گیاه مرزه (Satureja hortensis L.) که یکی از گیاهان دارویی و ادویه‌ای مفید خانواده نعناعیان می‌باشد، بصورت طرح آماری کاملاً تصادفی با 7 تیمار، 3 تکرار و هر تکرار حاوی 3 گیاه در مجموع 63 گیاه، انجام شد. محلول‌پاشی با اسیدآسکوربیک و ‌اسیدسالیسیلیک هر کدام با سه غلظت 50، 75 و 100 میلی‌گرم در لیتر از مرحله 4 تا 6 برگی به مدت سه هفته متوالی و دو مرتبه در هفته انجام شد. آب مقطر نیز به عنوان شاهد استفاده گردید. شاخص‌های رشد از جمله وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، محتوای کلروفیل کل برگ و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز یک هفته پس از آخرین مرحله محلول‌پاشی، ارزیابی گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بیشترین میزان وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، محتوای کلروفیل کل برگ و فعالیت آنزیم پراکسیداز در تیمار ‌اسیدسالیسیلیک 100 میلی‌گرم در لیتر و بیشترین وزن تر ریشه، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز در تیمار اسیدآسکوربیک 100 میلی‌گرم در لیتر بدست آمد. بنابراین با توجه به نتایج پژوهش می‌توان بیان نمود که محلول‌پاشی با غلظت‌های مختلف اسیدآسکوربیک و ‌اسیدسالیسیلیک موجب بهبود شاخص‌های رشد و فعالیت آنزیمی گیاه مرزه گردید.

کلیدواژه‌ها

اسیدآسکوربیک؛ اسید‌سالیسیلیک؛ شاخص‌های رشد؛ مرزه

مراجع

1) حجاری، ا و. م، کفاشی صدقی. 1379. کاربرد مواد رشد گیاهی (مبانی فیزیولوژی). انتشارات دانشگاه تهران. صفحه 98 تا 100.

2) حسنی‌زاده، ح. 1387. پرورش سبزی و سبزی‌کاری در باغ و خانه. انتشارات حامی چاپ سوم.

3) پیوست، غ ع.1377. سبزیکاری. انتشارات ابریشم.

4) کامکاردهکردی، ن. 1394. اثر محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک، اسیدسالیسیلیک و تیامین و بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه دارویی آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.). دومین همایش یافته‌های نوین در محیط زیست و اکوسیستم‌های کشاورزی.

5) کریمی، ا. ایران‏نژاد، ف. فیروزی، آ و. ر، نعمت‌اله ثانی. 1390. بررسی اثر گلوکز و اسیدسالیسیلیک بر جوانه‏زنی گیاهان شنبلیله و تربچه در شرایط شوری آب. ششمین همایش ملی ایده‏های نو در کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان.

6) نجارزاده، س.، پناهنده، ج.، علیزاده‌سالطه، س و. ف، زارع‌نهندی. 1395. اثر اسیدسالیسیلیک و پوتریسین بر برخی شاخص‌های فیزیولوژیکی و اسانس گیاه دارویی نعناع فلفلی (Mentha piperita L.). نشریه علوم باغبانی ایران. دوره 47، شماره 4، صفحه 667-655.

7) نجفیان، ش. نگهبان، م. تراکمه، آ و. س م، قاسمیان. 1388. بررسی اثر اسیدسالیسیلیک بر خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه زینتی- دارویی بابونه کبیر (Tanacetum parthenium L.). ششمین کنگره علوم باغبانی ایران.

8) Aebi, H. 1984. Catalase in vitro. Meth Enzymol. 105: 121–126.

9) Arnon, DI., 1949. Copper enzymes in isolated chloroplasts. Polyphenoloxidase in vulgaris. Plant Physiol., 24(1):1–15.

10) Bayer, W.F and I. Fridovich .1987. Assaying for superoxide dismutase activity: some large consequences of minor changes in condition. Annals Biochem. 161:559–566.

11) Celicel, F.G. and M.S. 2002. Postharvest handling of stock(Matthiola incana). Hort. Sci. 37: 144-147.

12) Cevahir, G., Yentur, S. and N, Yilmaze Fr. 2005. The effect of nitric oxide, salicylic acid and hydrogen peroxide on the pigment content in excited cotyledons of red cabbage. Freschius Env.Bulletin, 14: 591-598.

13) Ezhilmathi, K., Singh, V.P., Arora, A. and R.K, Sairam .2007. Effect of 5-sulfosalicylic acid on antioxidant activity in relation to vase life of Gladiolus cut flowers. Plant growth regul. 51:99-108.

14) Hatfiekd, R. and W, vermerris. 2001. Lignin formation in plants. The dilemma of linkage specificity. Plant Physiol. 126: 1351-1357.

15) Hayat, Q., Hayat, S., Irfan, M. and A, Ahmad. 2010. Effect of exogenous SA under changing environment. A review. Environmental and Experimental Botany. 68(1): 14-25.

16) Pourghasemian, N. and Moradi, R. 2017. Assessing effect of drought stress and ascorbic acid application on some growth and bio-chemical parameters of marigold (Calendula officinalis L). Journal of Plant Process and Function, 6(19): 77-88.

17) Putter, J. 1974. In: Methods in enzymatic analysis, 2(Ed Bergmeyer, A) Academic press. New York, Pp: 685.