ارزیابی مولفه‌های بازآفرینی بر کیفیت ادراک محورهای فرهنگی اجتماعی (نمونه موردی: خیابان انقلاب (حدفاصل میدان انقلاب تا میدان فردوسی))

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

دوره 13، شماره 47، خرداد 1400، صفحه 28-7   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مینا بخشی^{* 1}؛ سعید پیری²؛ علیرضا استعلاجی³

¹دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

²گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، همدان، ایران.

³گروه جغرافیا دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام، شهر ری، ایران.

چکیده

بافتهای فرهنگی اجتماعی علاوه بر اینکه بخشی از مناطق و محلات شهرها را تشکیل می‌دهند، روایتگر ویژگیهای هسته تولیه شهرها و همچنین بیانگر یاد و خاطره فرهنگ و آداب و سنن ساکنین آنها می‌باشند. در بافتهای فرهنگی اجتماعی ایران، معانی نمادین، پیوند عمیق و ناگسستنی با کالبد بافت داشته و این امر باعث شده است تا هویت محله های تاریخی برخاسته از باورها و نیازهای روحی و مادی ساکنین باشد. اما آنچه امروز در این بافتها مشاهده می‌شود، تنزل هویت کالبدی و اجتماعی و در نهایت فرسودگی در تمامی ابعاد آن است. نتیجه این امر، منجر به پیدایش و بسط یافتن پدیده‌ای به نام پایداری در سیسمتهای گوناگون و پیچیده شهری شده است که از جمله آن می‌توان به رویکرد بازآفرینی شهری اشاره نمود.این پژوهش با شناسایی عوامل ارتقای هویت بخش از طریق رویکرد بازآفرینی شهری، سعی دارد مشخص کند که با اعمال این عوامل می‌توان به میزان هویتمندی مطلوبتری دست یافت. در این راستا، پیشنهاد شده که در محور فرهنگی انقلاب تهران که بخشی از تهران قدیم را نیز شامل می‌شود، به عنوان مورد پژوهی، برای دستیابی به هویت و حس تعلق بیشتر ساکنین، باید در زمینه‌های مختلف، مداخلاتی صورت گرفته و راهکارهایی برای بهبود آنها ارائه گردد. جهت سنجش داده‌های جمع اوری شده از آزمون آماری رگرسیون جهت سنجش عوامل موثر بر بازآفرینی وکیفیت ادراک محیطی، آزمون همبستگی پیرسون جهت سنجش ارتباط بین مولفه‌های کیفیت ادراک محیطی و بازآفرینی و از آزمون فریدمن به منظور اولویت‌بندی هر شاخص و میانگین رتبه شاخص‌ها از دیدگاه شهروندان استفاده شده است. نتایج حاصل حاکی از آن است که در میان شاخص‌ها به ترتیب، مولفه زیست محیطی، اولویت اول و سپس مولفه محتوایی در ارتقا کیفیت ادراک محیطی قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

بازآفرینی؛ کیفیت؛ ادراک؛ محور فرهنگی اجتماعی