تاثیر مداخله مدل عمومی پرخاشگری و مهارت آموزی مبتنی بر رفتار درمانی دیالکتیکی بر پرخاشگری و نشخوار خشم

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

دوره 17، شماره 68، تیر 1400، صفحه 393-404   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

معراج درخشان¹؛ فرهاد خرمایی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری روان شناسی تربیتی دانشگاه شیراز

²دانشیار گروه روان شناسی تربیتی دانشگاه شیراز

چکیده

هدف این پژوهش مقایسة تأثیر مدل عمومی پرخاشگری و رفتار درمانی دیالکتیکی بر پرخاشگری و نشخوار خشم دانش‌آموزان و روش پژوهش تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعة آماری پژوهش را دانش‌آموزان پسر متوسطة اول شهر شیراز در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل دادند؛ 45 نفر از دانش‌آموزانی که نمرة متوسط به بالا در پرخاشگری داشتند با نمونه‌برداری تصادفی خوشه‌ای انتخاب و به شکل تصادفی گمارش شدند. برای اجرای مداخلات از پروتکل مدل عمومی پرخاشگری و پروتکل رفتاردرمانی دیالکتیکی و برای جمع آوری داده‌ها از مقیاس پرخاشگری (باس و وارن، 2000) و مقیاس نشخوار خشم (ساکودولسکی، گلاب و کرومول، 2001) استفاده شد. نتایج آزمون چندمتغیری نشان داد، هر دو نوع مداخله تاثیر معنادار بر کاهش پرخاشگری و نشخوار خشم دارد. بین تأثیر مدل عمومی پرخاشگری و رفتاردرمانی دیالکتیکی در کاهش پرخاشگری تفاوت معنادار وجود داشت، اما در کاهش نشخوار خشم تفاوت معنادار یافت نشد. با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان از مدل عمومی پرخاشگری به عنوان روش مطلوب برای کاهش پرخاشگری و نشخوار خشم استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

مدل عمومی پرخاشگری؛ رفتاردرمانی دیالکتیکی؛ پرخاشگری؛ نشخوار خشم

مراجع

Akhavan, S., & Sajjadian, I. (2016). Effectiveness of dialectical behavior therapy on emotional instability and impulsivity in bipolar patients. Journal of Clinical Psychology, 8 (3), 11-24. (In Persian).

Allen, J. J., Anderson, C. A., & Bushman, B. J. (2018). The general aggression model. Current Opinion in Psychology, 19, 75-80.

Anderson, C. A., & Anderson, K. B. (2008). Men who target women: specificity of target, generality of aggressive behavior. Aggressive Behavior: Official Journal of the International Society for Research on Aggression, 34 (6), 605-622.

Anderson, C. A., & Bushman, B. J. (2002). Human aggression. Annual Review of Psychology, 53 (1), 27-51.

Archer, J., & Carré, J. M. (2016). Testosterone and aggression. Aggression and Violence: A Social Psychological Perspective, 90, 100-114.

Besharat, M. A. (2011). Factorial and cross-cultural validity of a Farsi version of the Anger Rumination Scale. Psychological Reports, 108 (1), 317-328.

Buss, A. H., & Warren, W. L. (2000). Manual: Aggression Questionnaire. Los Angeles, CA: Western Psychological Services.

DeCou, C. R., Comtois, K. A., & Landes, S. J. (2019). Dialectical behavior therapy is effective for the treatment of suicidal behavior: A meta-analysis. Behavior Therapy, 50 (1), 60-72.

Delavar. A. (2019). Research Methods in Psychology and Educational Sciences. Tehran: Editing Publishing. (In Persian).

Derakhshan, M. (2021). Develop a general aggression model protocol and its effectiveness on student aggression. PhD Thesis in Educational Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shiraz University. (In Persian).

DeWall, C. N., Anderson, C. A., & Bushman, B. J. (2011). The general aggression model: Theoretical extensions to violence. Psychology of Violence, 1 (3), 245-258.

Eisner, L., Eddie, D., Harley, R., Jacobo, M., Nierenberg, A. A., & Deckersbach, T. (2017). Dialectical behavior therapy group skills training for bipolar disorder. Behavior therapy, 48 (4), 557-566.

Ferns, T., & He, D. (2007). Considering theories of aggression in an emergency department context. Accident Emergency Nursing, 15, 193-200.

Fincham, F. D., Hall, J. H., & Beach, S. R. (2005). Til lack of forgiveness doth us part: Forgiveness in marriage. In L. Everett & J. Worthington, (Eds.), Handbook of forgiveness (pp. 207-226). Routledge.

Frazier, S. N., & Vela, J. (2014). Dialectical behavior therapy for the treatment of anger and aggressive behavior: A review. Aggression and Violent Behavior, 19 (2), 156-163.

Gilbert, F., & Daffern, M. (2011). Illuminating the relationship between personality disorder and violence: contributions of the General Aggression Model. Psychology of Violence, 1 (3), 230-244.

Gilbert, F., Daffern, M., & Anderson, C. A. (2017). The General Aggression Model and its application to violent offender assessment and treatment. The Wiley handbook of violence and aggression, 1-13.

Ghahari, S. (2016). Dialectical Behavior Therapy Techniques (Guide for Psychologists, Psychiatrists, and Counselors). Tehran: Danjeh Publications. (In Persian).

Hashemi, T., Mohebbi, M., & Alizadeh Maralani, F. (2019). The mediating role of reactive aggression in the relationship between sensitivity to victimization and loneliness. Journal of Developmental Psychology: Iranian Psychologists, 15 (59), 173-186. (In Persian).

Hershcovis, M. S., & Bowling, N. A. (2017). Research and theory on workplace aggression. Cambridge: Cambridge University Press.

Hills, D. J. (2018). Defining and classifying aggression and violence in health care work. Collegian, 25(6), 607-612.‏

Hills, D., & Joyce, C. (2013). A review of research on the prevalence, antecedents, consequences and prevention of workplace aggression in clinical medical practice. Aggression and Violent Behavior, 18 (5), 554-569.

Jabraeili, S., Babapour, J. K., & Aliloo, M. M. (2013). The effectiveness of dialectical behavior therapy (DBT) on reducing the symptoms of borderline personality disorder (BPD). Journal of Clinical Psychology, 3 (11), 121-138. (In Persian).

Lievaart, M. Huijding, J., Van der Veen, F. M., Hovens, J. E., & Franken, I. H. A. (2017). The impact of angry rumination on anger-primed cognitive control. Journal of Behavior Therapy and Exprimental Psychiatry, 54, 135-142.

Maxwell, J. P., Sukhodolsky, D. G., Chow, C. C., & Wong, C. F. (2005). Anger rumination in Hong Kong and Great Britain: Validation of the scale and a cross-cultural comparison. Personality and Individual Differences, 39 (6), 1147-1157.

McMahon, S. D., Peist, E., Davis, J. O., Bare, K., Martinez, A., Reddy, L. A., & Anderman, E. M. (2020). Physical aggression toward teachers: Antecedents, behaviors, and consequences. Aggressive behavior, 46 (1), 116-126.

Nadimi, M. (2016). Effectiveness of dialectical behavior therapy (based on skills training) on reduce impulsivity and increase emotional regulation in women dependent on Methamphetamine. Rooyesh-e-Ravanshenasi Journal, 5(1), 47-74. (In Persian).

Stepp, S. D., Epler, A. J., Jahng, S., & Trull, T. J. (2008). The effect of dialectical behavior therapy skills use on borderline personality disorder features. Journal of Personality Disorders, 22 (6), 549-563.

Sukhodolsky, D. G., Golub, A., & Cromwell, E. N. (2001). Development and rumination scale. Personality and Individual Differences, 31 (5), 869-700.

VanDijk, S. (2018). Dialectical behavior therapy: A step-by-step guide. Translation, Najafabadi, J., & Piraman, M. J. Tehran: Arasbaran Publishing. (In Persian).

Warburton, W., & Anderson, C. A. (2018). On the clinical applications of the General Aggression Model to understanding domestic violence. Handbook of Understanding domestic violence: Theories, challenges, remedies.

Wilks, C. R., Lungu, A., Ang, S. Y., Matsumiya, B., Yin, Q., & Linehan, M. M. (2018). A randomized controlled trial of an Internet delivered dialectical behavior therapy skills training for suicidal and heavy episodic drinkers. Journal of Affective Disorders, 232, 219-228.

Zamani, N., Farhadi, M., Jamilian, H., & Habibi, M. (2015). The Effectiveness of Dialectical Behavior Therapy in Reducing Expulsive Anger. Journal of Arak University of Medical Sciences, 18 (8), 35-44. (In Persian).