زن و جایگاه اجتماعی او در حوزۀ خانواده و اجتماع (براساس آثار زویا پیرزاد)

تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)

مقاله 11، دوره 13، شماره 49، مهر 1400، صفحه 303-321   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/dk.2021.686464

نویسندگان

سولماز پورتقی میاندوآب¹؛ تورج عقدایی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

²دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

چکیده

نویسندگان زن طی چند دهۀ  اخیر توانسته‌اند مسائل اجتماعی، فرهنگی و عاطفی مربوط به زن را در‌ آثار خود به خوبی منعکس کنند. از جمله مضامینی که در آثار آنان به چشم می‌خورد، مردسالاری، روزمرگی و تنهایی، تلاش برای هویّت‌یابی و ... است. زویا پیرزاد یکی از نویسندگان زن  معاصر به خوبی توانسته زن و دنیای زنانه را با اندیشه و قلمی زنانه به تصویر بکشد. در آثار او شخصیّت اصلی و محوری، زن است. زنی با تمام دغدغه‌ها و مسائل مربوط به دنیای زنانه. برخی از زنان آثار پیرزاد مانند زنان در رمان «عادت می‌کنیم»، حالت منفعلانه در پیش گرفته و صبورانه در برابر مشکلات سر خم می‌کنند. اما برخی دیگر با اراده در صدد رفع و حل مسائل زندگی فردی و اجتماعی و تثبیت جایگاه خود هستند. در این پژوهش به زن و جایگاه اجتماعی او  با روش توصیفی- تحلیلی در آثار این نویسنده پرداخته می‌شود.

کلیدواژه‌ها

زویا پیرزاد؛ زن؛ انفعال و پویایی؛ جایگاه زن؛ شخصیّت زن؛ هویّت زن؛ نویسندگان زن

مراجع

کتاب ها

باقری، نرگس (1387) زنان در داستان، تهران: انتشارات مروارید.

پیرزاد، زویا (1391) چراغ ها را من خاموش می‌کنم، تهران: نشر مرکز .

پیرزاد، زویا (1383) عادت می‌کنیم، تهران: نشر مرکز.

پیرزاد، زویا (1381) سه کتاب، تهران: نشر مرکز.

حسین زاده، آذین (1381) زن آرمانی زن فتانه، تهران: قطره.

میرعابدی، حسن (1380) صد سال داستان‌نویسی ایران، تهران: نشر چشمه.

مقالات

عباس بهنوی و قربانعلی ابراهیمی (1387) بررسی جامعه شناختی گونه های هویّت در بین جوانان شهر بابلسر، فصلنامۀ مطالعات ملی، شمارۀ 1، سال 9، صص151-127.

فاطمه حیدری و سهیلا بهرامیان (1389) زنان سلطه و تسلیم در آثار زویا پیرزاد، فصلنامۀ اندیشه‌های ادبی، شمارۀ 6 ، سال دوم، صص 125- 145.

رضا صادقی شهپر و راضیه حجّار (1392) نقد فمینیستی رمان سگ و زمستان بلند، ادب پژوهی، شمارۀ 26، صص73-94.

آیه گودرزی نژاد (1388) شخصیت پردازی در داستان چراغ ها را من خاموش می‌کنم، فصلنامۀ ادبیات فارسی، شمارۀ 14، سال5، صص155-172.

زهرا عظیمی و جمال‌الدین مرتضوی (1394) بررسی دغدغه‌ها و مشکلات زنان در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آثار زویا پیرزاد، مجلۀ مطالعات نقد ادبی، شمارۀ 39، سال 10، صص 113-136.

بهناز علی پور گسکری (1380) آزمونی در ادبیات زنانه، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، شمارۀ 48، صص96-97.

ناصر نیکوبخت (1391) روند تکوین سبک زنانه در آثار زویا پیرزاد، فصل‌نامه علمی پژوهشی نقد ادبی، شمارۀ 18، سال 5، صص119-152.