تاثیر ضدباکتریایی اسانس مریم گلی بر علیه 4 باکتری بیماری زای انسانی و شناسایی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس

فصلنامه کیفیت و ماندگاری تولیدات کشاورزی و مواد غذایی

دوره 1، شماره 2، آذر 1400، صفحه 1-8   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/qafj.2021.1941115.1010

نویسندگان

اشرف کریمی نیک^{* 1}؛ وحید دریجانی²

¹استادیار، گروه میکروبیولوژی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

²کارشناسی ارشد، گروه میکروبیولوژی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

چکیده

در بسیاری از نقاط دنیا استفاده از طب گیاهی برای درمان بسیاری از بیماری­های عفونی سابقه دیرینه سنتی دارد. به دلیل اثرات جانبی و مقاومتی که میکروارگانیسم­های بیماریزا در مقابل آنتی­بیوتیک­ها ایجاد می­کنند، اخیراً توجه زیادی به استخراج ترکیبات فعال بیولوژیکی از گونه­های گیاهی مورد استفاده در طب گیاهی شده است. هدف این مطالعه بررسی فعالیت ضد باکتریایی اسانس گیاه مریم گلی بر روی 4 سویه استاندارد باکتری و شناسایی ترکیبات شیمیایی تشکیل­دهنده آن بوده است. اسانس گیاه با روش تقطیر آبی توسط دستگاه کلونجر استخراج شد و از طریق گاز کروماتوگرافی- اسپکتروسکوپی جرمی (طیف­سنج جرمی) تجزیه و تحلیل شد. ۱۰ ترکیب شناسایی شدند که لینالول (8/54 درصد) و اسکلارول (3/27 درصد) به عنوان ترکیبات غالب شناسایی گردیدند. فعالیت ضد میکروبی اسانس گیاه در برابر سویه­های استاندارد باسیلوس سرئوس، استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیاکلای و سالمونلاانتریکا ارزیابی شد. نتایج نشان داد که همه باکتری­های مورد مطالعه نسبت به اسانس حساس بودند. حداقل غلظت کشندگی اسانس نسبت به باکتری استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس، اشریشیاکلای و سالمونلاانتریکا به ترتیب 15/0، 15/0، 38/0 و 77/0 درصد بودند. نتایج به دست آمده به کارگیری اسانس گیاه بومی مریم­گلی مورد استفاده در طب سنتی را برای درمان عفونت­های میکروبی و یا به عنوان نگهدارنده مواد غذایی تایید و پیشنهاد می­نماید.

کلیدواژه‌ها

اثر ضد باکتریایی؛ ترکیب شیمیایی؛ اسانس مریم گلی

مراجع

1- Alvarez-Martínez FJ, Barrajón-Catalan E, Encinar JA, Rodríguez-Díaz JC, Micol V. Antimicrobial capacity of plant polyphenols against gram-positive bacteria: A compreh-ensive review. Current medicinal chemistry. 2020;27(15): 2606-2576.

2- Atanasov AG, Waltenberger B, Pferschy-Wenzig EM, Linder T, Wawrosch, C, Uhrin P, Temml V, Wang L, Schwaiger S, Heiss EH, Rollinger JM. Discovery and resupply of pharmacologically active plant-derived natural products: A review. Biotechnology advances. 2015;33(8): 1614-1582.

3- Raja RR. Medicinally Potential Plants of Labiatae (Lamiaceae) Family: An Overview. Research Journal of Medicinal Plant. 2012; 6:203-213.

4- Sarac N, Ugur A. Antimicrobial activities and usage in folkloric medicine of some Lamiaceae species growing in Mugla, Tur-key. Eur Asian Journal of Biosciences. 2007; 1:28-34.

5- Gohari AR, Ebrahimi H, Saeidnia S, For-uzani M, Ebrahimi P, Ajani Y. Flavones and flavone glycosides from Salvia macrosiphon Boiss. Iranian Journal of Pharmaceutical Re-search. 2011;10:247-251. [In Persian]

6- Kahraman A, Celep F, Dogan A. new rec-ord for the flora of Turkey: Salvia macr-osiphon Boiss. (Labiatae). Turkish Journal of Botany. 2009;33: 53-55.

7- Akhgar MR, Rajaei P, Poshteshirani F. Composition of the essential oil of Zygop-hyllum eurypterum from Iran. Chemistry of Natural Compounds. 2015;51:577-578. [In Persian]

8- Kariminik A, Moradalizadeh M, Foroughi MM, Tebyanian H, Motaghi MM. Chemical composition and antibacterial activity of the essential oils extracted from 4 medicinal pla-nts (Labiatae) of Kerman, Iran. Journal of Applied Biotechnology Reports. 2019;6(4): 172-179. [In Persian]

9- Matloubi-Moghddam F, Moridi-Farimani M, Taheri S, Tafazoli M, Amin G. Chemical constituents from Salvia macrosiphon. Che-mistry of Natural Compounds. 2008;44:518-519.

10- Adams R. Identification of essential oil components by gas chromatography/quadru-pole mass spectroscopy. Allured, Carol Stre-am, IL, USA. 2007.

11- Al-Mariri A, Safi M. The Antibacterial activity of selected Labiatae (Lamiaceae) essential oils against Brucella melitensis. Ira-nian Journal of Medical Sciences. 2013;38: 44-50. [In Persian]

12- Trong Le N, Viet Ho D, Quoc Doan T, Tuan Le A, Raal A, Usai D, Madeddu S, Marchetti M, Usai M, Rappelli P, Diaz N. In vitro antimicrobial activity of essential oil extracted from leaves of Leoheo domatio-phorus Chaowasku, DT Ngo and HT Le in Vietnam. Plants. 2020;9(4):453.

13- Moosavy MH, Hassanzadeh P, Moham-madzadeh E, Mahmoudi R, Khatibi SA, Mardani K. Antioxidant and antimicrobial activities of essential oil of Lemon (Citrus limon) peel in vitro and in a food model. Journal of food quality and hazards control. 2017;4(2):42-48.

14- Tepe EJ, Vincent MA, Watson LE. Piper: A model genus for studies of phyt-ochemistry, ecology, and evolution. Kluwer Academic Publishers; Phylogenetic patterns, evolutionary trends and the origin of ant-plant associations Piper section Macrosta-chys: Burger’s hypotheses revisited. 2004; 156-178.

15- Bajpai VK, Baek KH, Kang SC. Control of Salmonella in foods by using essential oils: a review. Food Research International. 2012;45:722-734.

16- Javidnia K, Miri R, Jamalia A. Comp-osition of the essential oil of Salvia macros-iphon Boiss. from Iran. Flavour and Fragr-ance Journal. 2005;20:542-543.

17- Matloubi-Moghddam F, Amin G, Safa-vi-Poorsohi, E. Composition of stem bark essential oil from Salvia macrosiphon Boiss. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences. 2000; 8:28-29.

18- Rowshan V, Karimi S. Essential oil composition and allelopathic effect of Salvia macrosiphon Boiss. on Zea mays L. Interna-tional Journal of Agriculture. 2013;3:788-794.

19- Hedayati A, Mirjalili MH, Hadian J. Chemical diversity in the essential oil from different plant organs of Salvia sahendica Boiss. & Buhse. Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology). 2017;29(4): 908-918. [In Persian]