ارزیابی شاخص فقرآب در قسمتی از حوضه آبریز رودخانه کارون

اکوسیستم های طبیعی ایران

مقاله 2، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 43، خرداد 1400، صفحه 26-46   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

محمدرضا گودرزی^{* 1}؛ فائزه منکاوی²

¹استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه آیت الله بروجردی، بروجرد

²دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازه‌های هیدرولیکی، دانشگاه آیت الله بروجردی، بروجرد، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تنش آبی در قسمت بالا دست حوضه آبریز رودخانه کارون بزرگ برای تحلیل وضعیت آبی منطقه انجام گرفته است. به این منظور، بعد از جمع آوری داده ها مقدار شاخص فقر آب با توجه به معیارهای منابع، دسترسی، مصارف، محیط زیست و ظرفیت اجتماعی- اقتصادی برای قسمت بالا دست حوضه آبریز رودخانه کارون بزرگ محاسبه شد. پس از محاسبه هر یک از معیارهای شاخص فقر آب می‌توان بیان کرد که محدوده تغییرات معیارهای شاخص فقر آب در حوضه مورد مطالعه بین6/6 تا 2/18 می-باشد که کمترین امتیاز 6/6 مربوط به محیط زیست و بیشترین امتیاز 2/18 مربوط به دسترسی است، هرچه امتیاز کسب شده از هر یک از معیارها بیشتر باشد بیان کننده وضعیت بهتر آن معیار است که در نتیجه باعث افزایش مقدار شاخص فقر آب شده و نهایتاً نشان دهنده این است که فقر آب در آن حوضه کمتر می-باشد. به طور کلی مقدار شاخص فقر آب برای حوضه آبریز مورد مطالعه 65/67 به دست آمد که بر اساس طبقه‌بندی مرکز اکولوژیکی و هیدرولوژیکی والینگفورد از لحاظ فقر آبی در محدوده فقر آبی کم تا متوسط می‌باشد. با توجه به بررسی‌های انجام گرفته شاخص فقر آب را می‌توان به عنوان یک ابزار موثر در مدیریت منابع آب و برنامه جامع استفاده از آب برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

شاخص فقر آب؛ تنش آبی؛ حوضه روخانه کارون؛ مدیریت منابع آب

مراجع