چالشهای گفتمانی اصلاح طلبان با غیردر جمهوری اسلامی ایران 1392 الی 1396

فصلنامه مطالعات سیاسی

دوره 14، شماره 53، آذر 1400   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

اکرم بای¹؛ بابک نادرپور^{* 2}

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

²استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

گفتمانها با هدف کسب قدرت در جامعه به وجود می آیند و برای مطرح شدن در جامعه نیاز به حداقلی از فضای اشتراک دارند. برای تحقق این هدف، وارد رقابت گفتمانی با غیر می شوند. هرگاه گفتمانی اقدام به تخریب و واسازی نشانه های گفتمانی رقیب کند و ساختارهای ایدئولوژیک آن را به چالش بکشد، از دایره خودی طرد و به دایره دیگری رانده می شود. در تحقیق حاضر چالشهای گفتمانی دو نیروی سیاسی مطرح در ایران، اصولگرا و اصلاح طلب در فاصله 1396-1392 به عنوان کنشگران گفتمان ساز، بررسی شد. به جهت مناسبت موضوع و نیز قابلیت فوق العاده گفتمان ارنستولاکلا و شانتال موفه در تبیین پدیده های سیاسی-اجتماعی، این نظریه به عنوان چارچوب نظری انتخاب شده است. نتایج داده ها بیانگرآن است که گفتمان رقیب اصلاح طلبی، گفتمان اصول گرایی ست که با استفاده از استراتژی برجسته سازی و حاشیه رانی به طرح عناصری در حوزه های مختلف سیاسی پرداخته و به چالشهای گفتمانی در 1۳۹۲ الی۱۳۹۶شدت بخشیده و این رقابت با غیر را با هدف ساختارشکنی و بی قراری رقیب در آستانه انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری انجام داده است، که نهایتاً با هژمونی گفتمان اصلاح طلبی- اعتدالی در 1396شکست معنایی این گفتمان توسط رقیب بی نتیجه ماند.

کلیدواژه‌ها

گفتمان؛ قدرت؛ اصولگرا؛ اصلاح طلب؛ برجسته سازی و حاشیه رانی

مراجع