مقایسه ترکیب های شیمیایی موجود در اسانس گیاه بکرایی سالم و بکرایی آلوده به بیماری جاروک لیموترش در منطقه ریگان بم

فصلنامه کیفیت و ماندگاری تولیدات کشاورزی و مواد غذایی

دوره 1، شماره 2، آذر 1400، صفحه 24-32   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/qafj.2021.1941124.1011

نویسندگان

زربانو غلامشاهی¹؛ عنایت اله شیخ حسینی^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد شیمی آلی، گروه شیمی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

²گروه شیمی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

چکیده

در این تحقیق مقایسه ترکیب های شیمیایی اسانس گیاه بکرایی(Aegle marmelos) از خانواده مرکبات در دو حالت سالم و آلوده به بیماری جاروک لیموترش در منطقه ریگان بم مورد بررسی قرار گرفته است. سرشاخه های گل دار و ریشه این گونه در فصل بهار جمع آوری، در سایه خشک و به روش تقطیر با آب ) کلونجر( اسانس گیری شدند. برای شناسایی ترکیب های تشکیل دهنده اسانس از دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل شده به طیف سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. 39 ترکیب در اسانس اندام هوایی گیاه بکرایی سالم با اجزای اصلی L-لینالول (7/22%)، n-اکتان (4/11%)، کاریوفیلن (8/9%)، سیترونلال (7/8%)، لیمونن (3/5%) و بتا- بیزابولن (3/5%) شناسایی شد. در حالی که 44 ترکیب در اسانس اندام هوایی گیاه بکرایی آلوده با اجزای اصلی L-لینالول (0/14%)، n-اکتان (4/12%)، کاریوفیلن (5/11%)، سیترونلال (4/7%)، بتا- بیزابولن (9/6%)، آلفا-سیننسال (6%) و لیمونن (8/4%) شناسایی شد.در اسانس اندام زیرزمینی گیاه بکرایی سالم 9 ترکیب با اجزای اصلی المول (3/34%)، گایجرن (3/11%)، n-دکان (8%)، دیکتامنول (5/7%)، پرگایجرن (6%)، بتا-اودسمول (2/5%) و 12 ترکیب در اسانس اندام زیرزمینی گیاه بکرایی آلوده به بیماری جاروک لیموترش با اجزای اصلی المول (5/39%)، گایجرن (9/16%)، دیکتامنول (8/7%) و پرگایجرن (5%) شناسایی شد. مقایسه ترکیب های شیمیایی تشکیل دهنده اسانس نشان داد که ترکیب آلفا-سینیسال به عنوان یک جزء اصلی از اندام هوایی گیاه مریض در گیاه سالم وجود ندارد. همچنین ترکیب های n-دودکان، آلفا-سانتلن و سسلین به عنوان ترکیب های جزئی شناخته شده در اسانس ریشه گیاه مریض می باشند که در نمونه سالم وجود ندارند.

کلیدواژه‌ها

اسانس؛ بکرایی؛ بیماری جاروک لیموترش؛ ریگان بم

مراجع

1- Barrett HC, Rhodes AM. A numerical taxonomic study of affinity relationship in cultivated Citrus and its close relatives. Systematic. Botany. 1976;1:105-136.

2- Patkar AN, Desai NV, Ranage AA, Kal-ekar KS. A review on Aegle marmelos: a potential medicinal tree. International Res-earch Journal of Pharmacy. 2012;3 (8):86-91.

3- Islam R, Hossain M, Karim MR, Joarder OI. Regeneration of Aegle marmelos (L.) Corr., plantlets in vitro from callus cultures of embryonic tissues. Current Science. 1995;69:444-500.

 

4- Kausik B, Sumanta M, Padilam S. An eye-catching review of Aegle marmelos L. (golden apple). Pharmacognosy Journal. 2019;11 (2):207-224.

 

5- Fotouhi Ghazvini R, Fattahi Moghadd-am J. Growing Citrus in Iran. 4 th ed. University of Guilan press. 2016. [In Per-sian]

 

6- Shekari R, Rezaei K, Asadollahi S. Co-mparison of essential oil from Aegle ma-rmelos peel extracted by Microwave assi-sted hydrodistillation and Microwave ass-isted with pretreatment ultrasound. Electr-onic Journal of Food Processing and Prese-rvation. 2013;4 (1):111-124. [In Persian]

 

7- Nosrati B, Rajai H. Structural & phyto-chemical identification on developing pro-cesses of oil glani in fruit of bakrai (citrus reticulata citrus limetta). Journal of devel-opmental biology. 2009;1 (2):1-8. [In Pers-ian]

 

8- Razmi N, Jelodar G, Ebrahimi H, Bag-hshani H. Effect of Aegle marmelos fruit juice concentrate on serum glucose and lipid level and ALT/AST activities in dia-betic rats. Journal of Kerman University of Medical Sciences. 2006;13 (4):240-245. [In Persian]

 

9- Survimol C, Pranee A. Bioactive comp-ounds and volatile compounds of Thai bael fruit (Aegle marmelos (L.) Correa) as a valuable source for functional food ingred-ients. International Food Research Jour-nal. 2008;15:1-9.

 

10- Bove JM. Oman-Witches’ broom dise-ase of lime. In: Virus and virus-like dise-ases of citrus in the Near East region. FAO. Rome. 1995;217-229.

 

11- Carnier M, Zreik L, Bove JM. Witc-hes’ broom disease of lime trees in Oman: transmission of a mycoplasma-like organ-ism (MLO) to periwinkle and citrus and the production of monoclonal antibodies against the MLO. In: Proc. ¹¹th Conf. IOCV Riverside. CA. 1991;448-453.

 

12- Salehi M, Nejat N, Tavakkoli AR, Iza-dpanah AR. Reaction of citrus cultivars to candidatus phytoplasma aurantifollah in Iran. Iranian Journal of Plant Pathology. 2005;41 (3):363-376. [In Persian]

 

13- Jaymand K, Rezaee MB. Essential oil, distillations apparatuses, test method of essential oil and retention indices in ess-ential oil analysis. Iranian Society of Medi-cinal, 2007;106-108.

 

14- Mirrza M, Sefidkon F, Ahmadi L. Nat-ural essential oils extraction, qualitative and quantitative identification and appli-cation. Research Institute of Forests and Rangelands. 1996;205.

 

15- Shibamoto T. Retention indices in es-sential oil analysis in capillary gas chrom-atography in essential oils analysis. Sandra P, Bicchi C. ed(s). Hutchig Verlag, Heid-elberg, New York, 1987;259-274.

 

16- Davis NW. Gas chromatographic rete-ntion indices of monoteroense and sesq-uiterpenes on methyl silicone and carbow-asx 2oM phases. Journal of Chromatog-raphy. 1990;503:1-24.

 

17- Nakamura A, Fujiwara S, Matsumoto I, Abe K. Stress repression in restrained rats by (R)-(−)-linalool inhalation and gene expression profiling of their whole blood cells. Journal of Agricultural and Food Ch-emistry. 2009;57 (12):5480-5485.

 

18- Katsuyama S, Mizoguchi H, Kuwahata H. Involvement of peripheral cannabinoid and opioid receptors in β-caryophyllene-induced antinociception. European Journal of Pain. 2013;17 (5):664-675.

 

19- Fonseca CO, Simao M, Lins IR, Cae-tano RO, Futuro D, Quirico-Santos T. Efficacy of monoterpene perillyl alcohol upon survival rate of patients with recu-rrent glioblastoma. Journal of Cancer Res-earch and Clinical Oncology. 2011;137 (2):287-293.

 

20- Owolabi MS, Ogundajo A, Yusuf KO, Lajide L, Villanueva HE, Tuten JA, Setzer WN. Chemical composition and bioactive-ity of the essential oil of Chromolaena odorata from Nigeria. Records of Natural Products. 2010;4 (1):72-78.

 

21- Lange GL, Merica A, Chimanikire M. Total synthesis of (±)-dictamnol by a free radical fragmentation/elimination sequen-ce. Confirmation of its revised structure. Tetrahedron Letters. 1997;38 (36):6371-6374.

 

22- Buchi G, Wuest H. Stereo selective sy-nthesis of alpha-sinensal. Journal of American Chemical Society. 1974;96(24): 7573-7574.