مطالعه جامعه‌شناختی شکل‌گیری رفتارهای جمعی نمایشی در بستر تجربه زیسته مردم از ویروس کرونا مورد مطالعه شهر کرمانشاه

مطالعات جامعه شناختی شهری

دوره 11، شماره 39، تابستان 1400، صفحه 174-204  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/uss.2021.686810

نویسندگان

مهدی امجدیان¹؛ علی مرادی ²

¹کارشناس ارشد گروه جامعه‌شناسی، واحد اسلام‌آباد غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام‌آباد غرب، ایران.

²دانشیار گروه جامعه شناسی، واحد اسلام‌آباد غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام‌آباد غرب، ایران. (نویسنده مسؤول)

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مطالعه جامعه‌شناختی شکل‌گیری رفتارهای جمعی نمایشی در بستر تجربه زیسته مردم از ویروس کرونا با روش گراندد تئوری انجام شده است. سؤال اصلی این مطالعه این است که ویروس کرونا چگونه می‌تواند بر شکل‌گیری رفتارهای جمعی تأثیر بگذارد؟ و تجربه زیسته مردم از ویروس کرونا چگونه اجتماعات نمایشی (وحشت‌زده) را به وجود می‌آورد؟ روش انجام این پژوهش از نظر رویکرد پژوهشی، کمی و از نظر گردآوری اطلاعات، روش نظریه زمینه‌ای است. جامعه آماری شهروندان کرمانشاه هستند که به صورت نمونه‌گیری هدفمند تعداد 20 نفر از آن‌ها مورد مطالعه قرار گرفت. جمع‌آوری اطلاعات از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت. یافته‌های پژوهش با استفاده از نرم‌افزار مکس کیودا مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل‌ها نشان داد چهار مضمون اصلی که شامل؛ رشد احساسات منفی، سردرگمی و بدبینی، رشد وسواس‌های فکری - عملی پیرامون بدن و شستشو و تغییر سبک زندگی، دغدغه‌های فکری پیرامون به خطر افتادن سلامت خانواده، دغدغه‌های اقتصادی و ترس از دوران پسا کرونا بر رفتارهای جمعی کنشگران جامعه تأثیرگذار هستند.
 
 

کلیدواژه‌ها

تجربه زیسته؛ ویروس کرونا؛ رفتارهای جمعی نمایشی؛ نظریه زمینه‌ای

مراجع

- اسکندریان، غلامرضا (1399) ارزیابی پیامدهای ویروس کرونا بر سبک زندگی با تأکید بر الگوی مصرف فرهنگی، فصلنامه علمی تخصصی ارزیابی تأثیرات اجتماعی، ویژه پیامدهای شیوع ویروس کرونا، دوره اول، شماره دوم، صص 85-66.

- اسکینی، سبحان و علیرضا آقاجانی (1397) خلق اجتماعی و رفتار سرمایه گذران، شواهدی از رفتارهای جمعی سرمایه گذران در ماه‌های مذهبی، فصلنامه علمی پژوهش دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، سال یازدهم، شماره سی و هفتم، صص 29-52.

- اسملسر، نیل (1380) تئورى رفتار جمعی، ترجمه، رضا دژاکام، مؤسسه یافته‌های نوین با همکارى مؤسسه نشر دواوین، چاپ اول.

- ایمانی جاجرمی، حسین (1399) پیامدهای اجتماعی شیوع ویروس کرونا در جامعه ایران، فصلنامه علمی تخصصی ارزیابی تأثیرات اجتماعی، ویژه پیامدهای شیوع ویروس کرونا، دوره اول، شماره دوم، صص 103-87.

- بشیریه، حسین (1373) انقلاب و بسیج سیاسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

- جانسون، چالمرز (1363) تحول انقلابی (بررسی نظری پدیده انقلاب)، ترجمه حمید الماسی، تهران، انتشارات امیرکبیر.

- چیت‌ساز، محمدجواد (1399) کرونا و دین‌داری: چالش‌ها و تحلیل‌ها، فصلنامه علمی تخصصی ارزیابی تأثیرات اجتماعی، ویژه پیامدهای شیوع ویروس کرونا، دوره اول، شماره دوم، صص 162-151.

- حائری، وحید (1399) اقدامات محلی در بحران‌های جهانی حق بر شهر و نقش مراکز حمایت اجتماعی و مدیریت بحران محلات در مقابله با شیوع بیماری کرونا، فصلنامه علمی تخصصی ارزیابی تأثیرات اجتماعی، ویژه پیامدهای شیوع ویروس کرونا، دوره اول، شماره دوم، صص 281-254.

- خلیل زاده، رحیم و محمدرضا انوشه (1391). گزارش یک مورد هیستری جمعی از استان آذربایجان غربی، مجله پزشکی ارومیه، سال سیزدهم، شماره سوم، صص 243-235.

- روشه،‌ گی (1376) جامعه‌شناسی تالکوت پارسونز، ترجمه، عبدالحسین نیک گهر، تهران، انتشارات تبیان.

- شمس، مرتضی و محمدمهدی فرقانی (1397) شبکه‌های اجتماعی مجازی و تولید شایعات در انتخابات سیاسی: مطالعه موردی شبکه اجتماعی اینستاگرام، فصلنامه مطالعات دیداری و شنیداری، دوره دوازدهم، شماره بیست و هشتم، صص 120-96.

- عبداللهی، عادل و علی رحیمی (1399) برساخت اجتماعی کرونا و سیاست‌های مقابله با آن: مطالعه موردی کاربران فضای مجازی، فصلنامه علمی تخصصی ارزیابی تأثیرات اجتماعی، ویژه پیامدهای شیوع ویروس کرونا، دوره اول، شماره دوم، صص 63-43.

- عضدانلو، حمید (1384) آشنایی با مفاهیم اساسی جامعه‌شناسی، تهران، نشر نی.

- علی پور، ابراهیم (1398) بیماری‌های واگیردار و مسئولیت اجتماعی، مقاله، موسسه همشهری ارشیو، ص 2.

- علیزاده فرد، سوسن و مجید صفاری نیا (1399) پیش‌بینی سلامت روان بر اساس اضطراب و همبستگی اجتماعی ناشی از بیماری کرونا، پژوهش‌های روان‌شناسی اجتماعی، دوره نهم، شماره سی و ششم، صص 142-129.

- فراهتی، مهرزاد (1399) پیامدهای روان‌شناختی شیوع ویروس کرونا در جامعه، فصلنامه علمی تخصصی ارزیابی تأثیرات اجتماعی، ویژه پیامدهای شیوع ویروس کرونا، دوره اول، شماره دوم، صص 225-207.

 - فکوهی، ناصر (1378) خشونت سیاسی، تهران: پیام امروز با همکاری نشر قطره.

- فوکویاما، فرانسیس (1398) سیاست هویت کنونی و مبارزه برای به رسمیت شناخته شدن، مترجم، رحمن قهرمان پور، تهران: انتشارات روزنه.

- فنی، زهره (1399). تحلیل دیدگاه حق زندگى شهرى و مواجه با بحران ویروس کووید 19، فصلنامه دانش پیشگیرى و مدیریت بحران، دورة دهم، شمارة سوم، صص 211-218.

- کوئن، بروس (1372)  مبانی جامعه‌شناسی، ترجمه، غلامعباس توسلی و رضا فاضل، تهران: انتشارات سمت.

- گیدنز، آنتونی (1371) سازمان اجتماعی، ترجمه، هما زنجانی زاده،‌ تهران. سمت.

- مرادی، گلمراد و صدیقه افروز (1392) نقش عوامل جمعیتی و اقتصادی در ایجاد رفتار جمعی جوانان مورد مطالعه شهر بوشهر، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، سال سوم، شماره نهم، صص 133-154.

- مرادی، گلمراد و منصور حقیقیان (1393) اثر ازخودبیگانگی در ایجاد و شکل‌گیری رفتارهای اعتراضی جمعی: مورد مطالعه جوانان شهر کرمانشاه، دو فصلنامه علوم اجتماعی، دوره یازدهم، شماره اول، صص 179-155.

- مرادی، گلمراد و مهرداد زمانی (1393) بررسی نقش هراس اجتماعی در انزوای اجتماعی زنان روستایی: مورد مطالعه روستاهای دالاهو، پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال سوم، شماره اول، صص 115-95.

- مرادی، گلمراد و بهمن سعیدی پور (1389) بررسی نقش محرومیت نسبی در ایجاد رفتارهای جمعی در بین جوانان شهر کرمانشاه بر اساس نظریه تعامل‌گرایی بلومر، مجله مطالعات اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال هفتم، شماره دوم، صص 163-191.

- منتی، حسین (1399) بررسی اثرات ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی، فصلنامه علمی تخصصی ارزیابی تأثیرات اجتماعی، ویژه پیامدهای شیوع ویروس کرونا، دوره اول، شماره دوم، صص 181-163.

- Abachizadeh A. (2019) Review of Future Trends of the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Epidemic Based on Developed Forecasting Models in the World. Salamat Ijtimai (Community Health). 2020; 7(2):221-230.

- Brooks SK, Webster RK, Smith LE, Woodland L, Wessely S, Greenberg N, Rubin GJ. (2020) The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence. The Lancet.

- Daneshpour, Z. (2020) Out of the coronavirus crisis, a new kind of urban planning must be born: post pandemic urban and regional planning and the lessons that can be learned from Coronavirus pandemic 2020, preprint

- Donthu, N. and Gustafsson, A. (2020). Effects of COVID-19 on business and research, Journal of Business Research, 117, 284-289.

- Durkheim, E. (1938). The Rules of Sociological Method, Glencoe, Ill, Free press.

- Farnoosh G, Alishiri G, Hosseini Zijoud S R, Dorostkar R, Jalali Farahani A. (2020) Understanding the Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 (SARS-CoV-2) and Coronavirus Disease (COVID- 19) Based on Available Evidence - A Narrative Review. J Mil Med; 22 (1):1-11.

- Harvey, D. (2008). The right to the city. The City Reader, 6, 23-40.

- ISOCARP (2020) Coronavirus outbreak – Roles & Responsibilities of Planning, https://isocarp.org/activities/wuf10/coronavirus

- Kim Y. (2018) Nurses' experiences of care for patients with Middle East respiratory syndrome-coronavirus in South Korea. American journal of infection control;46(7):781-7.

- Liu C, Wang H, Zhou L, Xie H, Yang H, Yu Y, et al. (2019) Sources and symptoms of stress among nurses in the first Chinese anti-Ebola medical team during the Sierra Leone aid mission: A qualitative study. International journal of nursing sciences;6(2): 187-91.

- Miller, D. L. (1985). Introduction to Collective Behavior, Procpect Hights, IL: Waveland Press.

- Park, E. J. kim, E, Y and Forney, J, C. (2006). A structural model of fashion-oriented impulse buying behavaior, journal of fashion marketing and management, 10(4): 433-446.

- Turner, R. and Killian, I. (1987) Collective Behaviour. UK Englewood Cliffs.

Worldbank (2020) https:

 //www.worldbank.org/en/topic/poverty/overview#1