نوع‌شناسی رفتار کارکنان خشنود سازمان های فرهنگی ایران براساس باورمندی (سطحی/عمیق) و رفتار(فعالانه/منفعلانه)

فصلنامه مدیریت توسعه و تحول

مقاله 7، دوره 13، شماره 46، آذر 1400، صفحه 75-89   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

امیر کیوان آرا¹؛ اکبر اعتباریان^{* 2}؛ علی رشیدپور³

¹دانشجوی دکترا، گروه مدیریت، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاداسلامی، اصفهان، ایران

²دانشیار، گروه مدیریت، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران (عهده‌دار مکاتبات)

³دانشیار، گروه مدیریت، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

چکیده

خشنودی کنشگران سازمان، انعکاس تجربه‌های خوشایند آنهاست که به شدت تحت تأثیر باورهای سازمانی قرار داشته و منجر به بروز رفتار فعالانه فردی در محیط سازمان می‌گردد. هدف نوشتار حاضر نوع‌شناسی رفتارسازمانی کارکنان خشنود سازمان‌های فرهنگی ایران بر اساس باورمندی(سطحی/ عمیق) و رفتار (فعالانه/ منفعلانه) است که از منظر هدف، کاربردی، از لحاظ شیوه گردآوری داده‌ها، آمیخته بر اساس راهبرد توضیحیِ متوالیِ و از نظر تحلیل محتوا، هرمنوتیک پدیدارشناسی بر اساس الگوی 7 مرحله ای کلایزی بود است. جامعه هدف این پژوهش کارکنان سازمان‌های فرهنگی کشور بودند که در راستای تحقیق، کارکنان سازمان‌های فرهنگی 4 استان، شامل 2750نفر، به عنوان جامعه آماری انتخاب و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران243 نفر محاسبه شد. نمونه‌گیری مرحله کمی، تصادفی و در فاز کیفی، هدفمند بود. ابزار مرحله کمی، پرسش‌نامه‌های باورمندی محقق ساخته، رضایت‌سنجی مینه‌سوتا (2000) و رفتار پویای اشفورد و بلک (1996) و در فاز کیفی از مصاحبه نیمه‌باز بر اساس رهیافت نئوپوزیتیویستی استفاده شد. روائی و پایایی ابزار فاز کمی پژوهش مطلوب و به کمک قابلیت اعتبار، انتقال، اتکاء، تأیید و ره‌آورد، روایی مصاحبه‌ها اثبات شد. براین‌اساس، ابتدا درفاز کمی، نمونه‌ها در 4 گروه طبقه‌بندی و سپس در مرحله کیفی با 34 نفر از نمونه‌ها مصاحبه و یافته‌ها نشان داد، کارکنان باورمند، دارای احساس عزت‌نفس و رفتارهای فرانقشی هستند، بااین‌حال گروهی تمایل شدید به انزوا و گوشه‌گیری دارند. در مقابل کارکنان ناباورمند، ضمن ترس و تسلیم و تعلق سالوسانه سازمانی، به سازوکارهای دفاعی چون پاره‌سازی، واکنش وارونه، تخیل اسکیزوئیدی و فرونشانی متوسل می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

رفتار سازمانی"؛ باورمند سازمانی"؛ ناباورمند سازمانی"؛ کارکنان خشنود"؛ "؛ رفتار فعالانه"

مراجع