ارائه مدل آموزشی برای معاونین مدارس ابتدائی مجری طرحEFQM در استان آذربایجان شرقی بر مبنای نیاز سنجی آموزشی

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

دوره 15، شماره 3 - شماره پیاپی 57، آذر 1400، صفحه 53-75   

نوع مقاله: علمی پژوهشی (کمی)

نویسندگان

ژیلا مرسلی¹؛ جهانگیر یاری حاج عطالو^{* 2}

¹دانشجوی دکتری، گروه مدیریت آموزشی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

²استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

هدف از انجام این تحقیق ارائه مدل آموزشی برای معاونین مدارس ابتدائی مجری طرحEFQM در استان آذربایجان شرقی بر مبنای نیاز سنجی آموزشی بود. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل 53 معاون آموزشی و روش نمونه گیری از نوع سرشماری بود. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که بر اساس محورهای دهگانه  EFQM طراحی شد. نیازهای آموزشی معاونین در سه حیطه (دانش،مهارت و نگرش) مورد مطالعه قرار گرفت. روایی پرسشنامه ها مورد تائید اساتید حوزه مدیریت قرار گرفت و برای محاسبه پایائی از ضریب آلفا کرونباخ استفاده شد. پایائی پرسشنامه ها در حیطه دانش 90/. در حیطه مهارت و نگرش 97/. بدست آمد. از آزمون بارتلت برای تعیین کفایت نمونه گیری در تحلیل عاملی استفاده شد. در هرسه حیطه ضریب کفایت حجم نمونه بالای 6/0 بدست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و از آزمون های فرید من، آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. نتایج  نشان دادکه معاونین در هر سه حیطه نیاز به آموزش دارند و تفاوت نیازهای آموزشی آنان در هر سه حیطه معنادار بود. اولویت اول نیازهای آموزشی معاونین در حیطه دانش و مهارت به محور 3 (استقرار نظام یاددهی یادگیری) و در حیطه نگرش به محور 4 (توسعه مشارکت دانش آموزان در مدرسه) مربوط بود. با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی مدلی برای آموزش معاونین ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

مدل آموزشی؛ نیازهای آموزشی؛ EFQM؛ حیطه های سه گانه

مراجع

آقاویردی، بابک. مقدسی، علی رضا.شریف زاده، فتاح.(1395). عوامل موثر بر توانمند سازی نیروی انسانی به منظور تعالی سازمانی، فصلنامه مطالعات منابع انسانی، 5(21): 70 – 45.

الوانی، فرشته. الیاسی، فرنگیس.(1399). بررسی نقش معاون آموزشی(رهبر آموزشی) در یادگیری دانش آموزان در مدارس،پنجمین کنفرانس بین المللی نوآوری و تحقیق در علوم تربیتی، مدیریت و روانشناسی، تهران.

بدری، معصومه. صالحی، کیوان.(1394). بهبود کیفیت مدارس ابتدائی مبتنی بر مدل تعالی بنیاد کیفیت اروپا (EFQM): موردی از مطالعه درمدرسه دولتی شهر تهران، کنفرانس ملی چارسوی سوم علوم  انسانی، شیراز.

جنگی زهی، حمید رضا. اللهی، زبیح اله.(1393). نیاز سنجی آموزشی مهارت های مدیریتی مدیران و معاونین  مدارس استثنائی استان سیستان و بلوچستان و اولویت بندی آنها، فصلنامه رسانه های نوین و آموزش، 1(1):22 – 13.

قاسمی، بهروز. خسروی، علی اکبر. رشادت جو، حمیده. خورشیدی، عباس. ناظم، فتاح. (1399). ارائه الگوی ارتقای صلاحیت های حرفه ای برای معاونین پرورشی مدارس متوسطه استان بوشهر، مجله توسعه آموزش جندی شاپور، فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی، 11(99): 153 – 143.

قاسم زاده، کوروش. جعفری، پریوش. قورچیان، نادرقلی.(1397). بررسی وضعیت ارتقای نقش معاونین مدارس ابتدائی استان مازندران به  رهبری آموزشی، پژوهش در نظام های آموزشی، ویژه نامه: 110 – 95.

خبازمهرجردی، محمود.(1393). تحلیل کارکردی معاونت پرورشی در نظام آموزش و پرورش از دیدگاه نخبگان تعلیم و تربیت، مرکز مطالعات راهبردی شورای عالی انقلاب فرهنگی.

رمضانی غریب دوستی، اکبر.(1391). نیاز سنجی آموزشی مربیان پرورشی در سه حیطه دانشی، نگرشی و مهارتی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.

سعادت دوست، ربابه.(1392). نیاز سنجی آموزشی معاونین مدارس متوسطه شهر کرج در زمینه مهارت های فنی، انسانی و ادراکی، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی.

محبی، عظیم. مسگرزاده، مرضیه. مومن کیا، زهرا.( 1394). مدرسه در آینده تعالی، تهران: انتشارات موسسه فرهنگی منادی تربیت.

مهدی، رضا.(1393). تحلیل وضعیت آموزش و بهسازی منابع انسانی بنگاه ها از منظر مسئولیت اجتماعی، فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، 1(2): 139 – 123.

هاشم پور، رقیه.(1395). طرح تعالی مدیریت مدرسه چیست؟، مجله تدبیر، 13: 58 – 56.

Ann, T. & Sandra, S. (2013). Value Add: Best Practices for the Utilizations of Assistant Principals Skills and Knowledge in Schools, Journal of College Teaching and Learning, 10(2): 153 – 158.          

Atesm H. & Artuner, G. (2013). The Importance of School Management has been Increasing in  Student Academic Success based on International Exams, International Journal on New trends in Education and their Implications, 4(3): 197 – 202.     

Barnett, B. G., Shohe, A. R., & Oleszewski, A. M. (2012). The Job Realities of Beginning and Experienced Assistant Principals, Leadership & Policy in Schools, 11(1): 92 – 128.

Burkhaser, S. (2017). How Much do School Principals Matter When It Comes to Teacher Working Conditions? Educational Evaluation and Policy Analysis, 39(1): 126 – 145.       

Calderon Mafud, J. L., Pando Mereno, M. (2018). Role of Authentic Leadership in Organizational Socialization and Work Engagement among Workers, Psychology, 9(1): 42 – 66.      

Carraway, J. H., & Young, T. (2015). Implementation of a District Policy to Improve Principal:Principals Sense making of the Skillful Observation and Coaching Laboratory, Educational  Policy, 29(1): 230 – 256.

Catana, H. (2020). Exploring Assistant Principals Preparedness to Lead Divers schools as Culturally Responsive Leaders in an Urban School District, Educational Policy Studies Dissertation Department of Educational Policy Studies, 15:5 – 15. 

Celik, K. (2013). The Effect of Role Ambiguity and Role Conflict on Performance of Vice Principals: The Mediating Role of Burnout, Journal of Educational Research, 51: 195 – 214.

Garbarova, M. (2017). Improving Human Resources Management Using the EFQM Excellence Model, International Journal of Organizational Leadership, 6: 335– 34.

  Jason, P. N. (2011). Public School Administrators and Technology Policy Madding, Educational Administration Quarterly, 39(4): 34 –36.

 Garira, Elizabeth (2020). Needs Assessment for the Development of Educational Interventions toImprove Quality of Education: A Case of Zimbabwean Primary Schools, Social Sciences and Humanistcs Open, 2(1) :1- 7.

Gurley, D. K., Anast – May, L., & Lee, H. T. (2015). Developing Instructional Leaders through Assistant Principals Academy: A Partnership for Success, Education and Urban Society, 7(2): 207 – 241.

Hallinger, P. & Lee, M. (2013). Exploring Principal Capacity to Lead Reform of Teaching and Learning Quality in Thailand, International Journal of Educational Development, 33(4): 305 -315.         

Herrington, D.E. & Kearny, W. (2012). Assistant Principal Career Transition (part 1). National Forum of Educational Administration & Supervision Journal, 29(2): 80 – 94.

James, G. Allen & Rosal, L. Weaver (2014). Learning it Led: The Professional Development Needs of Assistant Principals, NCPEA Educational Leadership Review, 15(2):  14 – 32.

Leithwood, K., & Seashore – Louis, K. (2012). Linking Leadership to Student Learning, Indianapolis, IN: Jossey – Bass.

Liebowitz, D. D. & Porter, L. (2019). The Effect of Principal Behaviors on Student, Teacher and  School Out – comes: A Systematic Review and Meta – analysis of the Empirical Literature, Review of Educational Research, 89(5): 758 – 827.

Moradi Sarvestani, A. & Zarei, R. (2017). Needs Assessment of in – Service Training   Courses of Education Staff in District 4 of Shiraz, Journal of New Approach in Education and Management, 8(1): 283 – 296.

Mulang. A. (2015). The Importance of Training for Human Resource Development in Organization, Journal of Public Administration a Governance, 5(1): 175 – 190.

Murray, C. (2014). High School Principals Understanding of Instructional Leadership: An Emerging Theory Ph.D. Thesis, Graduate Programs in Education, University of Calgary. 

Para – Gonzalez, L. & Jimenez – Jimenez, D. & Martinez – Lorente, A. (2016). Do Total Quality Management and the European Foundation for Quality Management Model Encourage a Quality – Oriented Human Resource   Management System? International Journal of Productivity and Quality Management, 17(3): 308 – 327.

Rabiei, S. & Rostami, M. (2015). The Effect of Educational Process in the EFQM Model on Knowledge, Attitude, Skill Improvement and Satisfaction, International Journal of Economics, Commerce and Management, 3(2): 41 – 66.

Sandra, M. (2016). Perceptions of the Assistant Principals Role in School Leadership, Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Education, The Pennsylvania State University.

Searby, L., Browne – Ferrigno, T., & Wang, Chih – hsuan. (2016). Assistant Principals: Their Readiness  as Instructional Leaders, Leadership and Policy in Schools, 16(3): 397 – 430.

Shum, C., Gatling, A., & Sheemaker, S. (2018). A Model of Hospitality Leadership Competency for  From line and Director – level Managers: Which Competencies Matter More? International Journal of Hospitality Management, 74: 57 – 66.

Sugrue, C. (2015). Principal Professional Learning: Sources of Sustenance Unmasking School Leadership, 19: 93 – 120. 

Zahida, H., Muhammad Ayub, B., Muhammad Naeem, M. (2018). Training Needs Assessment of Secondary School Head Teachers Through Different Stakeholders, Journal of Educational Research, 21(2): 123 – 136.