تحلیل رابطه میزان برخورداری از سلامت اجتماعی، مهارت های ارتباطی و زندگی با امنیت اجتماعی زنان

روانشناسی اجتماعی

مقاله 12، دوره 9، شماره 61، آذر 1400، صفحه 165-182   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی اصغر اصغرنژادفرید^{* 1}؛ نرگس تمدنی²؛ حسن اسدزاده³

¹دانشیار اعضای هیات علمی دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان (انستیتو روانپزشکی تهران) - گروه آموزشی روانشناسی بالینی وکاربردی

²دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی

³دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه علامه

چکیده

زنان به‌عنوان نیمی از منابع انسانی در جوامع عامل مؤثری در پیشبرد اهداف جامعه و خانواده می‌باشند. مطالعات نشان می‌دهند زنان بیش از مردان در معرض تبعیض و کاهش امنیت اجتماعی که یکی از اساسی‌ترین ابعاد زندگی جامعه امروزی است قرار دارند. از این رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه میزان برخورداری از سلامت اجتماعی، مهارت‌های ارتباطی و مهارت‌های زندگی با امنیت اجتماعی زنان انجام پذیرفت. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه‌آماری پژوهش کلیه زنان مراجعه‌کننده به امور شاهد و ایثارگران بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان 250 نفر به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. در ادامه داده‌های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه‌های احساس امنیت اجتماعی صحابی(1389)، سلامت اجتماعی کییز(1998)، مهارت‌های ارتباطی وکیلی وهمکاران(1391) و مهارت‌های زندگی قیاسی جمع‌آوری شده و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از آزمون تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. نتایج نشان داد؛ ابعاد سلامت اجتماعی قادر هستند تغییرات امنیت اجتماعی زنان را پیش‌بینی نماید. ضمناً متغیر مشارکت اجتماعی اثر بیشتری بر امنیت اجتماعی دارد. همچنین ابعاد مهارت‌های ارتباطی قادر هستند تغییرات امنیت اجتماعی را پیش‌بینی نماید و متغیر تفسیر و شفاف‌سازی صحبت‌های مخاطب اثر بیشتری بر امنیت اجتماعی دارد و ابعاد مهارت‌های زندگی قادر هستند تغییرات امنیت اجتماعی را پیش‌بینی نماید و متغیر مهارت‌های مربوط به ارتباط‌های انسانی اثر بیشتری بر امنیت اجتماعی دارد.زنان به‌عنوان نیمی از منابع انسانی در جوامع عامل مؤثری در پیشبرد اهداف جامعه و خانواده می‌باشند. مطالعات نشان می‌دهند زنان بیش از مردان در معرض تبعیض و کاهش امنیت اجتماعی که یکی از اساسی‌ترین ابعاد زندگی جامعه امروزی است قرار دارند. از این رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه میزان برخورداری از سلامت اجتماعی، مهارت‌های ارتباطی و مهارت‌های زندگی با امنیت اجتماعی زنان انجام پذیرفت. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه‌آماری پژوهش کلیه زنان مراجعه‌کننده به امور شاهد و ایثارگران بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان 250 نفر به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. در ادامه داده‌های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه‌های احساس امنیت اجتماعی صحابی(1389)، سلامت اجتماعی کییز(1998)، مهارت‌های ارتباطی وکیلی وهمکاران(1391) و مهارت‌های زندگی قیاسی جمع‌آوری شده و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از آزمون تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. نتایج نشان داد؛ ابعاد سلامت اجتماعی قادر هستند تغییرات امنیت اجتماعی زنان را پیش‌بینی نماید. ضمناً متغیر مشارکت اجتماعی اثر بیشتری بر امنیت اجتماعی دارد. همچنین ابعاد مهارت‌های ارتباطی قادر هستند تغییرات امنیت اجتماعی را پیش‌بینی نماید و متغیر تفسیر و شفاف‌سازی صحبت‌های مخاطب اثر بیشتری بر امنیت اجتماعی دارد و ابعاد مهارت‌های زندگی قادر هستند تغییرات امنیت اجتماعی را پیش‌بینی نماید و متغیر مهارت‌های مربوط به ارتباط‌های انسانی اثر بیشتری بر امنیت اجتماعی دارد.

کلیدواژه‌ها

امنیت اجتماعی# سلامت اجتماعی# مهارت های ارتباطی# مهارت های زندگی#زنان

مراجع

ارفعی عین الدین، رضا.(1391). اوقات فراغت و سلامت اجتماعی، فصلنامه برنامه­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 3(10): 64-39.##

برومند، نرمین.(1392). مقایسه بهزیستی روان­شناختی، سرمایه روان­شناختی و خودافشایی هیجانی والدین کودکان استثنایی با والدین کودکان بهنجار. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل. ##

ترابری، معصومه؛ جهانی، جعفر؛ فولاد چنگ محبوبه؛ مرزوتی، رحمت اله. (1388). بررسی رابطه ی بین مهارت های ارتباطی مدیران و کارایی آن ها از دیدگاه مدیران مدارس متوسطه ی شهر شیراز، مجله علوم تربیتی و روان­شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 5(16): 3، 59-78. ##

چنارانی، حسین؛ خمری، مریم؛ شیرکوند، ناصر؛ عاشوری، جمال. (1395). تأثیر آموزش گروهی مهارت های زندگی بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی پرستاران، سلامت جامعه، 10(3): 20. ##

خوش‌فر، غلامرضا؛ محمدی، آرزو؛ محمدزاده، فاطمه؛ محمدی، راضیه؛ اکبرزاده،  فاطمه (1394). امنیت اجتماعی و سلامت اجتماعی (مطالعه موردی: جوانان 29-15 ساله شهر قاین). مجله مطالعات اجتماعی، 9(1): 102-71. ##

دهان­زاده، امیر؛ برنا، محمدرضا (1398). بررسی تاثیر آموزش مهارت­های زندگی بر احساس امنیت اجتماعی و سلامت روان در نوجوانان اهواز. مجله روانشناسی اجتماعی، 6(5):82-73##

ذاکری‌هامانه، راضیه؛ افشانی، سیدعلیرضا؛ عسکری‌ندوشن، عباس (1391). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و میزان احساس امنیت اجتماعی در شهر یزد. مجله جامعه شناسی ایران، 13(3):110-83##

رسولی، رضا و صالحی، علی (1390). بررسی و تبیین عوامل موثر بر امنیت اجتماعی جوانان، دانش انتظامی، 12(2): 201-166. ##

رشیدی­نژاد، معصومه؛ سکینه میری و علی بهرام­نژاد.(1389). تاثیر آموزش کارگاهی مهارت های زندگی بر احساس، طرز تفکرو نحوه رفتار دانشجویان پرستاری بم، مجله دانشکده پرستاری و مامایی رازی کرمان،10 (20)، 53-47. ##

ساروخانی، باقر (1375). مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده. تهران: سروش. ##

سام آرام، عزت الله (1388). بررسی رابطه سلامت اجتماعی و امنیت اجتماعی با تأکید بر رهیافت پلیس جامعه محور، انتظام اجتماعی، 1(1): 9- 29. ##

سام آرام، عزت الله (1388). بررسی رابطه سلامت اجتماعی و امنیت اجتماعی با تأکید بر رهیافت پلیس جامعه محور، انتظام اجتماعی، 1(1): 9- 29. ##

سیدنوزادی، محسن. (1384). کلیات و اصول اپیدمیولوژی، تهران:  انتشارات واقفی. ##

شربتیان، محمد حسن؛ ایمنی، نفیسه (1397). تحلیل جامعه‌شناختی سلامت اجتماعی جوانان و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: جوانان 18 تا 30 سال در شهرستان قاین). مجله جامعه شناسی کاربردی، 29(1): 188-167. ##

شربتیان، محمدحسن، علیزاده خانقاهی، سامره. (1396). رابطه مهارت های زندگی با سلامت اجتماعی (نمونه موردی جوانان 15 تا 29 ساله شهرستان حاجی آباد)، پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 2(6): 207-163##

شیخی، محمد تقی. (1390). امنیت اجتماعی و سلامت اجتماعی (مطالعه موردی: جوانان 29-15 ساله شهر قاین)، مجله مطالعات اجتماعی ایران، 9(1): 1-39. ##

صالحی امیری، سید رضا؛ زهرا خدایی. (1390). حاشیه نشینی و اسکان غیر رسمی چالش‌ها و پیامدها، تهران: انتشارات ققنوس. ##

عامری، محمدعلی؛ فتحی، آیت،اله؛ شریفی­رهنمو سعید و نوری اسماعیل(1400). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر امنیت روانی - اجتماعی، شادکامی و سلامت روانی زنان بی سرپرست. تحقیقات علوم رفتاری. ۱۹ (۲) :۱۰۰۰-۱۰۰۵. ##

غلامزاده، مریم؛ عطاری، یوسفعلی؛ شفیع آبادی، عبداله. (1388). اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر کارایی خانواده در زوجین مراجعه کننده به مرکز بهزیستی شهر هواز، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 41(1): 110-87. ##

فتحی، آیت­اله؛ رستمی، حسین؛ پیشرو، صمد؛ کیانی، رقیه و یعقوبی­زاده شهناز.(1397). نقش اعتیاد به اینترنت در سلامت اجتماعی دانش آموزان مقطع متوسطه. تحقیقات علوم رفتاری. ۱۶ (۳) :۳۲۴-۳۳۲. ##

کایوند، فریدون؛ شفیع آبادی، عبداله؛ سودانی، منصور. (1388). اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر اضطراب اجتماعی دانش ‌آموزان پسر سال اول متوسطه ناحیه 4 آموزش و پرورش شهر اهواز، دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 11(42): 22-1. ##

گروسی، سعیده؛ میرزایی، جلال؛ شاهرخی، احسان. (1386). بررسی رابطه اعتماد اجتماعی و احساس امنیت (مطالعه موردی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد جیرفت)، دانش انتظامی،9(2): 39-26. ##

ماه­آور پور, فاطمه و ماه­آور پور، فهیمه. (1400). تأثیرمیزان اعتماد و حمایت اجتماعی ادراک شده زنان شاغل در کلان شهر اصفهان بر میزان احساس امنیت اجتماعی. فصلنامه علمی مطالعات امنیت اجتماعی, 12(66), 153-177##

مرادی، نادعلی؛ عزیزآبادی فراهانی، فاطمه؛ نعمتی انارکی، داود و سلیمانی ندا(1400). نقش ارزش‌های خانوادگی در تولید محتوا در راستای سلامت اجتماعی. تحقیقات علوم رفتاری. ۱۹ (۱) :۷۵-۸۳ ##

معین، محمد. (1375). فرهنگ لغت فارسی ، جلد اول: انتشارات امیرکبیر. ##

موسوی، سیده نگار؛ حسن­زاده، رمضان و دوستی، یارعلی(1398). اثربخشی درمان چشم‌انداز زمان بر افسردگی و سلامت اجتماعی زنان دارای نشانگان سوگ. تحقیقات علوم رفتاری. ۱۷ (۲) :۲۰۵-۲۱۳. ##

مولایی فینی و شیخی فینی (1395). بررسی رابطه بین مهارتهای ارتباطی و سلامت روان و توانمند سازی شغلی. مجله مطالعات اکتشافی در قانون و مدیریت.1(1): 1-15. ##

میلر، شراد؛ میلر، فیلیس میلر؛ نانالی، الام و واکمن، دانیل ب. (2001). آموزش مهارت های ارتباطی زناشویی، حرف زدن و گوش دادن به همدیگر، ترجمة فرشاد بهاری، (1385)، تهران: انتشارات رشد. ##

نادرى، حمدالله؛ جاهد، محمدعلی؛ شیرزاده، مهین دخت (1389). بررسی رابطه احساس امنیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی (مطالعه موردى شهر اردبیل)، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، 61. 87-59. ##

نامدار، حسین (1388). اثر مدل مهارت­های آموزشی برای دانش آموزان در برقراری ارتباط با بیماران روانی، تهران : انتشارات ایرانپزشکی.

نائینی، نسرین (1385). مجموعه مهارتهای زندگی. تهران: انتشارات هنر آبی. ##

نصیری، حبیب اله. (1385). بررسی روایی و پایایی مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و تهیه نسخه ایرانی آن، سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، تهران: دانشگاه علم و صنعت.ص 369. ##

نصیری، قدیر. (1831). معنا و ارکان جامعه شناسی امنیت، فصلنامۀ راهبرد، شمارۀ 62. 133-113##

نعیم، مهدی؛ رضایی شریف، علی. (1395). اثر بخشی آموزش مهارت های زندگی بر سازگاری زناشویی و کاهش خشونت خانگی علیه زنان پرداختند، مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت،2(3):21-32. ##

نوربخش، یونس؛ حیدرخانی، هابیل؛ محمدی، اصغر.(1396). بررسی ارتباط بین حمایت اجتماعی و سلامت اجتماعی جوانان مناطق حاشیه نشین شهر کرمانشاه، بررسی مسائل اجتماعی ایران، 8(2):257-233. ##

نوقابی­کرد، رسول و حسن پاشا شریفی (1384). تهیه و تدوین برنامه درسی مهارت های زندگی برای دانش آموزان دوره تحصیلی متوسطه، نوآوری های آموزشی، 12، 34-11. ##

Aaltola, M; Kuznetsov, B; Sprusd, A; Vizgunova, E.(2018). Societal Security In The Baltic Sea Region. Latvian Institute Of International Affairs Riga, 2018,43.Nysed.(2018). Mental Health Education Literacy In Schools: Linking To A Continuum Of Well-Being.Nysed.Gov,8-12. ##

Behroz Sarcheshmeh, S., Karimi., Mahmoudi, F., Shaghaghi, P.& Jalil Abkenar, s. s. (2017). Effect of Traininig of Life Skills on Social Skills of High School Students with Intellectual Disabilities. Journal of Practice in Clinical Psychology,5(3):1. ##

Bland, M (2011). Training managers to communicate effectively. Industrial and Commercial Training. 30 (4): 131 – 136. ##

Bob, L. Roisin. D .(2010). Using Podcasts to Support Communication Skills Development: A Case Study for Content format Preferences among Postgraduate Research Students Computers & Education, 54(4): 962-97. ##

Brown, K.W. & Kasser, T. (2010). Are psychological and ecological well-being compatible? the role of values, mindfulness, and lifestyle. Social Indicators Research, 74, 349-368##

Chant .S, Jenkinson T, Randle J, Russell. G (2002), Communication Skills: Some Problems in Nursing Education and Practice, Journal of Business Venturing. 22(3): 189-202. ##

House JS. Understanding social factors and inequalities in health: 20th century progress and 21st century prospects. Journal of health and social behavior. 2002: 125-42. ##

Jayasundera, M. G. (2021). 4. Mental Health Surveys in Ceylon (pp. 54-65). University of Hawaii Press. ##

Klynkeh, K. (2005). Life skills. Trans. Mohammadkhani Sh, Abedi Gh. Tehran, Iran: Toloe Danesh; p. 20-34. ##

Larson, J. S. (1996) .The World Organization Definition of Health: Social versus Spiritual Health. ##

Lindstrom, M.; Merlo, J.; Ostergren, P. O. (2003). Social capital and sense of insecurity in the neighborhood: a population-based multilevel analysis in Malmo, Sweden. Social Science & Medicine, Volume  56, Issue 5. Pp. 1111-1120##  

Miller, P.J., Caughlin, J.P. & Huston, T.L. (2001) Triat expressiveness marital satisfaction. Manuscript submitted for publication. ##

Shaker, A.Z. (2007). Knowledge sharing and technological capabilities:Themoderatingrole of family involvement. Journal of Business Research.20. ##

Sobhi gharamaleki, N; rajabi, s. (2010). Efficacy of life skills training on increase of men-tal health and self esteem of the students. procedia social and behavioral sciences,5:1. ##

World Health Organazation.(2003). Skills for health: skills-based health education including life skills: an important component of a child-friendly/ health-promoting school. Geneva: WHO. ##