تحلیل شاخص‌های رفاه شهری بر کیفیت محیط شهری در بافت ناکارآمد منطقه 14 شهر اصفهان

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 17، شماره 36، آذر 1400، صفحه 39-61   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

شناسه دیجیتال (DOI): 2108-1376

نویسندگان

مهرداد محلوجی¹؛ احمد خادم الحسینی^{* 2}؛ حمید صابری³؛ صفر قائد رحمتی⁴

¹دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری ،گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد ایران.

²دانشیار جغرافیا برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

³استادیار جغرافیا برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

⁴دانشیار جغرافیا برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران ایران.

چکیده

از پدیده‌های عمده ناپایدارکننده شهری، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، بافت های نابسامان وناکارآمد شهری است که در حال گسترش فزاینده می باشد.این گونه مناطق از نظر ابعاد اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی در سطح پایین­تری از سایر مناطق شهری بوده و تهدید جدی برای پایداری  شهری می‌باشند. از ویژگی­های شهرهای جهان سوم عدم تعادل و تمرکز شدید در شهرنشینی است و همواره تعداد محدودی از محله‌ها در رفاه و آسایش بوده و در نقطه ی متقابل، پاره ای ازساکنین از این مواهب برخوردارنیستند .در اصفهان نیز به موازات رشد شهرنشینی، گسترش محلات نابسامان وناکار آمد از پدیده های فراگیر شهر است که از امکانات وخدمات شهری مناسبی برخوردار نیستند. هدف از این پژوهش ارزیابی شاخص های رفاه شهری بر کیفیت محیط شهری در منطقه 14 شهراصفهان بوده زیرا این محدوده با 27 پهنه و مساحتی بیش از 312 هکتار وسیع ترین پهنه نا کارآمد شهری را به خود اختصاص داده است. نوع تحقیق کاربردی و در چارچوب روش‌های توصیفی – تحلیلی قرار می­گیرد و جهت گردآوری و تحلیل داده‌ها از روش‌های پیمایشی، اسنادی و میدانی استفاده و در راســـتای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از تکنیک‌های آماری PLS ، روش‌های تصمیم گیری چند معیاره استفاده گردیده است. از نتایج بدست آمده اینکه  در شاخص‌های رفاه شهری، شاخص اقتصادی از کمترین رضایت در بین ساکنین برخوردار بوده وپس از آن به ترتیب شاخص های اجتماعی-فرهنگی،  مدیریتی وحکمروایی، زیست محیطی وکالبدی وفضایی رده های بعدی را به خود اختصاص داده اند که علیرغم افزایش رضایت مندی، از متوسط استاندارد پایین تر و وضعیت نامطلوب و پایین تر ازحد استاندارد رفاه شهری را تایید مینماید. از طرفی عوامل و زیر مجموعه شاخص های رفاه شهری تاثیر معنی داری بر کیفیت محیط شهری داشته و نشان میدهد توجه به رفاه شهری تاثیر بسزایی در کیفیت محیط شهری دارد. 

کلیدواژه‌ها

رفاه شهری؛ کیفیت محیط شهری؛ بافت ناکارآمد؛ منطقه 14؛ شهراصفهان