تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 10,005 |
تعداد مقالات | 83,623 |
تعداد مشاهده مقاله | 78,416,425 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,444,989 |
بررسی معناداری مفاتح غیب و معرفتبخشی آن با رویکردی عرفانی | ||
عرفان اسلامی | ||
مقاله 7، دوره 18، شماره 70، دی 1400، صفحه 130-152 اصل مقاله (288.63 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حمیدرضا خادمی1؛ وحید محمودی* 2 | ||
1استادیار و عضو هیأت علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی(سمت) ، تهران، ایران. | ||
2استادیار و عضو هیأت علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)، تهران،ایران. نویسنده مسئول: Mahmoodi@samt.ac.ir | ||
چکیده | ||
مفاتح غیب» واژهای قرآنی و برگرفته از آیه 59 سوره انعام است. مفسران، فیلسوفان و عارفان در خصوص معنا، تفسیر و تأویل این آیه به بحث و بررسی پرداخته اند. نظرات عارفان درباره مفاتح غیب را میتوان به دو دوره زمانی قبل و بعد از ابن عربی تقسیم کرد. در دوره پیشاابن عربی تبیینهای معرفتشناسانه و انسانشناسانه از مفاتح غیب نمود بیشتری دارد و سپس با ظهور غزالی رویکرد وجودشناسانه به مفاتح غیب آغاز و قوت میگیرد، به طوری که او از آن به علم اسباب تعبیرمیکند. ازاین رو، غزالی تنها صفت علم را مفاتح غیب میداند؛ اما با روزبهان بقلی این رویکرد نضج و تفصیل بیشتری مییابد. او تمامی صفات ازلی را به-عنوان مفاتح غیب معرفی میکند. با ظهور ابن عربی رویکرد وجودشناسانه به اوج خود میرسد. در دوره پساابن عربی رویکرد وجودشناسانه غالب است و از مفاتح غیب به اسمای ذاتی، مراتب وجود و سرِّ قدر تعبیرمیشود. درباره امکان معرفت به مفاتح غیب نیز نظرات دو گونه است؛ برخی آن را حتی برای پیامبران و ملائکۀ مقرب غیرممکن دانسته اند و علم به آن را درانحصار خداوند میدانند و برخی نیز علم به آن را برای کمّلین انبیا و اولیا میسّر میدانند. برخی نیز با رویکردی شیعی از این نیز فراتررفته و از وجود حضرات معصومین(علیهمالسّلام) به مفاتح غیب تعبیرکرده اند. | ||
کلیدواژهها | ||
مفاتح غیب؛ عرفان؛ رویکرد وجودشناسانه؛ رویکرد انسانشناسانه؛ رویکرد معرفتشناسانه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 167 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 103 |