بررسی اثر نانوذره فسفات، سنتز شده به روش‌های مایکروویو و اولتراسونیک بر ویژگی مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمایی ذرت (Zea mays L.)

فصلنامه پژوهش های علوم کشاورزی پایدار

دوره 1، شماره 3، آذر 1400، صفحه 14-35   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/sarj.2021.1943413.1043

نویسندگان

هما سجادی نیا¹؛ دادخدا غضنفری^{* 2}؛ کاظم نقوی³؛ هرمزد نقوی⁴؛ بتول تهامی پور⁵

¹دانشجوی دکتری گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی کرمان، کرمان، ایران

²دانشیار گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی کرمان، کرمان، ایران

³استادیارگروه فیزیک، دانشگاه آزاد اسلامی کرمان، کرمان، ایران

⁴استادیار بخش تحقیقات آب و خاک، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، کرمان، ایران

⁵استادیار شیمی، آموزش و پرورش ناحیه 2 کرمان، کرمان، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر نانو­هیدروکسی­ آپاتیت فسفات سنتز شده به دو روش سنتزی مایکروویو و اولتراسونیک بر برخی ویژگی­‏ های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه ذرت آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان در تابستان 1397 انجام شد. تیمارها شامل کود سوپر­ فسفات ساده، سوپر­فسفات ­تریپل، نانو­هیدروکسی ­آپاتیت سنتز شده به روش مایکروویو و اولتراسونیک، هرکدام در پنج غلظت بودند. نتایج نشان داد که کاربرد نانوهیدروکسی ­آپاتیت به روش اولتراسونیک منجر به افزایش 17/47 درصدی تعداد برگ، وزن ساقه 13/02 درصد، محتوی کلروفیل  46/19 درصد و محتوی فنل 23/06 درصد نسبت به شرایط شاهد شد و نانو هیدروکسی ­آپاتیت به روش مایکروویو باعث افزایش 21/87 درصدی وزن برگ، 43/47 درصدی فسفر و 51/06 درصدی عملکرد بیولوژیک نسبت به شرایط شاهد شد. کاربرد نانوهیدروکسی ­آپاتیت ­فسفات موجب بهبود ویژگی­ های رشدی و فیزیولوژیکی گیاه ذرت نسبت به شرایط شاهد و کودهای سوپرفسفات ساده و تریپل شد. هم­چنین نتایج نشان داد که استفاده از نانوفسفات­ ها می ­تواند به‌طور مؤثرتری رشد و عملکرد بیوشیمیایی ذرت را بهبود بخشد. بیش­ترین عملکرد بیوشیمیایی از تیمار نانو هیدروکسی‌آپاتیت با روش مایکروویو به دست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده،  نتیجه ­گیری می­ شود که هر دو روش سنتزی می ­توانند باعث بهبود شرایط رشدی گیاه شده و درنهایت عملکرد گیاه را افزایش دهند، اما با توجه ‌به این­که روش سنتز مایکروویو منجر به حصول عملکرد بالاتری (وزن تر و خشک) شد لذا به‌عنوان روش برتر معرفی می­ گردد. 

کلیدواژه‌ها

ذرت؛ فسفات؛ کود؛ مورفوفیزیولوژیکی؛ نانو

مراجع