تبیین الگوی رهبری تحول‌آفرین و مدیریت تجدیدشونده با رویکرد آینده‌پژوهی تعبیری به مضامین فرهنگ و عرفان ایرانی

مطالعات رفتاری در مدیریت

مقاله 8، دوره 12، شماره 28، دی 1400، صفحه 105-127   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

رهنما فرید¹؛ داود کیا کجوری^{* 2}؛ محمد جواد تقی پوریان³؛ سعید اسلامی⁴

¹دانشجوی دکتری گروه مدیریت دولتی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

²دانشیار گروه مدیریت دولتی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.

³استادیار گروه مدیریت دولتی،واحد چالوس،دانشگاه آزاد اسلامی،چالوس،ایران

⁴دانشیار گروه علوم سیاسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.

چکیده

رهبری سازمان از مباحث مهم و دارای تنوع و پیچیدگی در حوزه سازمان و مدیریت به شمار می‌آید.در آینده‌پژوهی تعبیری با استدلال استعاری، هدف پیش‌بینی نیست بلکه بصیرت یافتن است.ازآنجایی‌که هر استعاره پردازی جدید درباره سازمان و رهبری، باعث می‌شود که علاوه بر اتخاذ نگاهی جدید به پدیده سازمان، کنشی متناسب با آن و افق‌های جدید برای رهبری و اداره آن تجلی و ظهور یابد، این پژوهش بر اساس روش کیفی- کمّی با رویکرد توصیفی- تحلیلی تلاش دارد که از مضامین و مفاهیم غنی و مهم همانند «جشن نوروز» و «فرشکرد» که از فرهنگ ایران باستان نشات می‌گیرند، در استعاره پردازی مفاهیم رهبری تحول‌آفرین و مدیریت تجدیدشونده استفاده شود.نتایج تحقیق نشان می‌دهد مطابق با مفهوم اوستایی «فرشکرد» و نوزایی و تجدید حیات طبیعت در بهار، سازمان‌ها و افراد نیز بایستی به احیاء و تجدیدقوا بپردازند.لذا استعاره پردازی رهبری تحول‌آفرین بهاری و مدیریت تجدیدشونده مبتنی بر مضامین ایرانی «نوروز»، «انارام و ققنوس» و «فرشکرد» می‌تواند مبتنی بر مضامین ایرانی و الگویی بومی مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

آینده‌پژوهی تعبیری؛ رهبری تحول‌آفرین؛ مدیریت تجدیدشونده؛ جشن نوروز؛ فرشکرد

مراجع

اردستانی، رستمی. حمیدرضا (1394)، زروان در حماسه ملی ایران، تهران، نشر و پژوهش شیرازه کتاب

ایزوتسو، توشیهیکو (1364)، خلق مدام در عرفان اسلامی و آیین بودایی ذن، ترجمه منصور کاویانی، تهران، علمی و فرهنگی

بیچرانلو، عبدالله؛ پورعزت، علی اصغر (۱۳۹۲). کارکردها و کژکارکردهای بازگشت معنایی استعاره‌ها؛ مطالعه موردی مفهوم میان رشته‌ای مهندسی فرهنگی، فصلنامه مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی، دوره پنجم، شماره ۳، ص ص 121-101.

بیرونی، ابوریحان (1377)، آثار الباقیه، ترجمه اکبر دانا سرشت، تهران، نشر امیرکبیر، ص 325

پرومیچیچ (1387) آینده پژوهی و مدیریت آینده. ترجمه عباداله حیدری. تهران. مرکز آینده پژوهی و اطلاع رسانی.

پورداوود، ابراهیم (1321)، مقاله «نام‌های دوازده ماه»، مجله مهر، سال 7، شماره 1

پورعزت، علی اصغر. روزبهانی، خدیجه. طاهری عصار، غزاله. سعد آبادی، علی اصغر (1393)، سازمان به مثابه ققنوس: تأملی بر زندگی و مرگ سازمان‌های اجتماعی (مورد مطالعه: جهاد سازندگی)، نشریه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، دوره 6، شماره 3، صص 436-419

ترابی، سیده آرزو و سید امیر. ولی زاده دستجرد، حبیب (1393)، تأثیر رهبری تحول آفرین بر خلاقیت و نوآوری کارکنان سازمانی، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت، چالش‌ها و رویکردها، شیراز (2015)

جلال الدین محمد (1378)، مثنوی معنوی، چاپ نیکلسون، به کوشش ناهید شادمهر، نشر محمد

جلالی مقدم، مسعود (1384)، آئین زروانی، مکتب فلسفی عرفانی زرتشتی بر مبنای اصالت زمان، تهران، انتشارات امیرکبیر

حاتمی، هادی (1391)، سیمرغ در آثار مولانا، فصلنامه‌های علمی پژوهشی زبان و ادب فارسی «ادب و عرفان»، صص 62-47

حجازی، بهجت السادات (1388)، بازآفرینی اسطوره‌های سیمرغ و ققنوس، مجله علمی- پژوهشی مطالعات عرفانی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه کاشان، شماره 10، صص 148-119

حمیدی، ناصر. حافظی، محمد اسماعیل. حاج سید تقیا، سید علی (1392)، مدل سازی سازمانی با استفاده از علم مهندسی سازه، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، دوره 6، شماره 19

خاکی، غلامرضا (1397)، مدیریت تحول با رویکرد همبالی، آموزه‌هایی از شیوه رهبری هدهد در منطق الطیر عطار، نشر فوژان

دباغ، حسین (۱۳۹۳) مجاز در حقیقت، ورود استعاره‌ها در علم. تهران. نشر هرمس

دوستخواه، جلیل (1386)، نوروز؛ جشن نوگردانی جهان و زندگی و آئین نمادین رستاخیز، روزنامه امرداد، سال 8، 19/12/1386

رجبی، پرویز (1375)، آیا جشن آبسالان پیوندی با جشن نوروز دارد؟ مجله چیستا، شماره 137 و 136 1. زاویه،

رودگر، محمدجواد.1388. استاد و راهنما در عرفان. پژوهش نامه اخلاق. ش 6. صص 13-19

زارع، کوروش. حکیم، اشرف السادات. نغامی، عبدالرضا. شفیعی، محسن (1397)، رابطه بین رهبری تحول آفرین با اشتیاق کاری در پرستاران، مجله علوم مراقبتی نظامی، سال 5، شماره 1، بهار 97، شماره مسلسل 15، صص 71-63

زرین کوب، عبدالحسین (1378)، صدای بال سیمرغ، درباره زندگی و اندیشه عطار، تهران، نشر سخن

سهروردی، شهاب الدین یحیی (1373)، مجموعۀ مصنفات، تصحیح سید حسین نصر، جلد 3، چاپ 2، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

عابدی، یوسف (1389)، حل خلاق مسئله با تفکر استعاری، سومین کنفرانس ملی خلاقیت شناسی، TRIZ و مهندسی و مدیریت نوآوری ایران

عباسی، زهرا. خسروی، امین (1397)، بررسی مفهوم تکاملی مرگ در اشعار مولانا بر اساس نظریه استعاره شناختی مدل فرهنگی استعاره زنجیره بزرگ، دو فصلنامه علمی پژوهشی ادبیات عرفانی دانشگاه الزهرا (س)، سال 9، شماره 17

عطار نیشابوری، فرید الدین (1384)، الهی نامه، پندنامه، اسرارنامه، به کوشش فرشید اقبال، تهران، انتشارات دُر

عطار نیشابوری، فرید الدین (1384)، منطق الطیر، به اهتمام سید صادق گوهرین، چاپ 23، تهران، علمی و فرهنگی

عمر خیام نیشابوری (1312)، نوروزنامه، به اهتمام مجتبی مینوی، تهران، کتابخانه کاوه

فاضلی، قادر (۱۳۸۱) رهبری و رهروی در منطق الطیر، مجله علوم سیاسی. شماره ۱۷

کاتر، جان (1390)، هشت خوان، محمد ابراهیم محجوب، نشر فرا

کاتر، جان یی. کوهن، دان اس (1384)، هشت خوان تحول، ترجمه محمد ابراهیم محجوب، تهران، نشر فرا

کارنال، کالین (1376)، مدیریت تغییر، ترجمه امین الله علوی، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی

کرامت زاده، عبدالمجید (۱۳۹۵) نقش استعاره‌های شناختی در آینده پژوهی با تحلیل دیدگاههای سهیل عنایت الله. دوفصلنامه آینده پژوهی ایران، سال اول، شماره اول، پاییز و زمستان 40

ملکی فر. عقیل (الفبای آینده پژوهی). تهران. کرانه علم.

هاگمن، گیزلا (1380)، انگیزش و مدیریت تحول، ترجمه علی محمد گودرزی، تهران، مؤسسه فرهنگی رسا

هرسی، پال و کنت بلانچارد (1368)، مدیریت رفتار سازمانی، ترجمه علی علاقه بند، تهران، انتشارات امیرکبیر

هینلز، جان راسل (1383)، شناخت اساطیر ایران، ترجمه محمدحسین باجلان فرخی، تهران، نشر اساطیر

یاحقی، محمدجعفر (1369)، فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، نشر دانشکده علوم توانبخشی

یونگ، کارل گوستاو (1368)، چهار صورت مثالی، ترجمه پروین فرامرزی، مشهود، نشر معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی

Chen.C.V.& Li, H.H.& Tang.y (2007) Transformatinal Leadership and creativing: Exploring the Mediating Effects of creative Thinking and Intrinsic Motivation, proceedings.Of the 13 th Asia pacific Management conference, Melbourne, Australia, PP 681-694.

Gumusluoglu, L & A (2009) Transformatinal Leadership, creativing, and organizational innovation Journal of Business Research, 62, pp 73-461.

Inayatullah.Sohail(2007)Questioning the future.tamkang university.taiwan.