اثربخشی درمان چند بعدی معنوی با محوریت کاهش وزن بر پایداری هیجانی، خودمهارگری، و شاخص توده بدنی زنان فزون وزن

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 5، دوره 22، شماره 3 - شماره پیاپی 84، آذر 1400، صفحه 62-70   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2020.1901566.2465

نویسندگان

مینا شمس الاحراری¹؛ شهناز نوحی^{* 2}؛ احمد علیپور³

¹دکتری روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

²ستادیار گروه روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

³دانشیار گروه روانشناسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان چندبعدی معنوی با محوریت کاهش وزن  بر پایداری هیجانی، خودمهارگری، و شاخص تودۀ بدنی زنان فزون‌وزن بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون با دو گروه آزمایش و گواه بود. جامعۀ آماری کلیۀ زنان چاق و دارای اضافه وزن مراجعه­کننده به کلینیک مشاوره و روانشناسی در منطقۀ 3 تهران در سال 1398 بود و از بین آن­ها با استفاده از نمونه­گیری در دسترس 30  نفر انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. سپس پرسشنامۀ شانزده عاملی شخصیت­ کتل (1973) توسط هر دو گروه تکمیل شد و اندازه‌گیری قد و وزن از هر دو گروه به عمل آمد. پس از آن برنامۀ درمان چندبعدی معنوی با محوریت کاهش وزن به صورت 13 جلسه 90 دقیقه­ای بر روی گروه آزمایش و سپس پس­آزمون اجرا شد. داده­ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS-24 و روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد درمان چندبعدی معنوی با محوریت کاهش وزن موجب افزایش پایداری هیجانی و خودمهارگری و کاهش شاخص تودۀ بدنی می­شود (001/0P<)؛ بنابراین می­توان گفت آموزش روش­های کاهش وزن اگر با عنصر معنویت همراه باشد، می­تواند هم در کاهش وزن  و هم بر تنظیم هیجانات تأثیر داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

درمان چند بعدی معنوی؛ پایداری هیجانی؛ خودمهارگری؛ شاخص توده بدنی؛ زنان فزون وزن

مراجع

منابع

Abbasi, M., & Janbozorgi, M. (2010). The relationship between the dimensions of religious orientation and emotional stability. Psychology and religion, 11, 5-18.

Agaghharis, M., Alipour, A., Janbozorgi, M., Mousavi, A., & Nouhi, SH. (2016). Comparison of the effect of lifestyle therapy-based therapy group and cognitive therapy group on weight management and improving the quality of life of overweight women. health Psychology, 1(1), 68-80.

Amirizadeh, S., ShakeriNejad, GH., Shahri, P., & SakiMalehi, A. (2015). Application of self-efficacy theory in nutrition education and weight control for high school girls who are obese and overweight. Journal of Health Education and Health Promotion, 4(2), 139-148.

Bato, Y., Osborne, M., & Wang, E. (2019). Obesity and Self Control: Evidence from Food Purchase

 

Data. Available at

SSRN: https://ssrn.com/abstract=3260896 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3260896

Cattle, R.B. (1973). Personality pinned down. Psychology today, 7,40-4.

Devin, A., & Lawlis, T. (2019). Nutrition and Vulnerable Groups. Nutrients,11(5), 1066.

Ebadi, Gh., Delavar, A., & Najarian, B. (2005). Standardization of the 16-factor questionnaire of Katel Form E character in Ahvaz city. Knowledge and research in psychology, 26, 17-36

Faith, M. S., Allison, D. B., & Geliebter, A. (1997). Emotional eating and obesity: Theoretical considerations and practical recommendation. In S. Dalton (Ed.) Overweight and weight management: The health professional’s guide to understanding and practice. Gaithersburg, MD: Aspen Publishers.

Gerayloo, Kh. (2015). The effectiveness of spiritual therapy on emotional adjustment, quality of life related to health and spirituality in obese girls, M.Sc. Thesis, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Shahroud Branch

Hesketh, K., Wake, M., & Waters, E. (2004). Body mass index and parent-reported self-esteem in elementary school children: evidence for a causal relationship. Int J Obes Relat Metab Disord, 28(10), 1233-1237

Janbozorgi, M. (2015 a). Multidimensional spiritual therapy: the possibility of explaining psychological phenomena (health and disorder) with the spiritual structures of personality based on religious sources. Clinical Psychology and Personality, 14(2), 173-189.

Janbozorgi, M. (2015 b). Multidimensional Psychotherapy: Activating Spiritual Action and Its Effectiveness on the Psychological Problems of Anxious Clients. Research on Islamic Psychology, 2(3), 8-39.

Janbozorgi, M. (2017). Multidimensional spiritual psychotherapy techniques. Tehran: Hozeh and University Research Institute Publications

Janbozorgi, M., & Nouri, N. (2013). Fundamental Theories of Psychotherapy and Counseling. Tehran: Organization for the Study and Compilation of University Humanities Books (Samt)

Janbozorgi, M., Faker, H., & Janbozorgi, A. (2011). Assessment of psycho-spiritual development in the therapy of religious clients. Studies in Islam and Psychology, 5(8), 7-49

Kim, KH., Linnan, L., Campbell, MK., Brooks, C., Koenig, HG., & Wiesen, C. (2008). The WORD (wholeness, oneness, righteousness, deliverance): a faith-based weight-loss program utilizing a communitybased participatory research approach. Health Educ Behav,35(5),634–5

Kross, E., & Mischel, W. (2010). From stimulus control to self-control: Toward an integrative understanding of the processes underlying willpower. Oxford University Press

Michael, SY., Luckhaupt, SE., Mrus, JM., Mueller, CV., Peterman, AH., Puchalski CM., & et al. (2006). Religion, spirituality, and depressive symptoms in primary care house officers. Ambulatory Pediatrics, 6(2), 84-90

Moss, H. (2019). Music Therapy, Spirituality and Transcendence (Category: Theoretical study). Nordic Journal of Music Therapy, 35(3), 1-22.

Park, C.L. (2014). “Meaning, Spirituality, and Health: A Brief  Introduction”. Dio: 10.7213/revistapistispraxis.06.001.DS01.

Smith, G., Mittendorfer, B., & Klein, S. (2019). Metabolically healthy obesity: Facts and fantasies. Washington University School of Medicine, 129(10), 3978-3989.

Telch, C.F., Agras, W.S., & Linehan, M.M. (2001). Dialectical behavior therapy for binge eating disorder. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 69(6), 1061-1065.

Tomiyama, AJ. (2019). Stress and Obesity. Annual Review of Psychology, 70, 51-66.

World Health Organization, WHO.(2017). Obesity: preventing and managing the global epidemic–report of WHO consultation. PartI. [on-line]. Available:http://whqlibdoc.who.int/ trs