نقض تعهدات فراسرزمینی آمریکا از طریق تحریم‌های اقتصادی یکجانبه علیه ایران و صلاحیت نهادهای بین‌المللی حقوق بشر

فصلنامه مطالعات روابط بین الملل

مقاله 8، دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 55، آذر 1400   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

امیر مقامی^* ؛ علی اکبر جعفری ندوشن

گروه حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه یزد

چکیده

تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران که با هدف تغییر رفتار یا تغییر نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران وضع و اجرا شده به‌طور مستقیم و غیرمستقیم منجر به نقض حقوق بشر ایرانیان شده است و به ویژه بهره‌مندی از حقوق اقتصادی را با چالش مواجه می‌کند. پژوهش توصیفی – تحلیلی حاضر نشان می‌دهد تحریمهای مزبور نقض تعهدات فراسرزمینی به احترام و همکاری بین‌المللی است. درمیان نهادهای بین‌المللی حقوق بشر، شورای حقوق بشر از صلاحیت رسیدگی به آنها درخلال گزارش ادواری جهانی و یا از طریق آیین‌های اختصاصی برخورداراست. همچنین شورا می‌تواند به شکایات فردی درخصوص نقض حقوق بشر به سبب تحریم‌ها نیز رسیدگی نماید و در این موارد علاوه بر دولت آمریکا، می‌توان دولت‌های ثالث را نیز که واجد مسئولیت بین‌المللی باشند، مخاطب شکایت قرارداد. صلاحیت دیگر نهادهای بین‌المللی حقوق بشر و حتی دیوان کیفری بین‌المللی (از حیث رابطه جنایات علیه بشریت و حقوق بشر) نیز در ادامه مورد ارزیابی قرار گرفته‌است.

کلیدواژه‌ها

تحریم؛ حقوق بشر؛ ایالات متحده آمریکا؛ کمیته حقوق اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی؛ میثاق حقوق اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی؛ تعهدات فراسرزمینی

مراجع