مروری بر بیماری آنیزاکیازیس در ایران طی سال های 1349 تا 1398

میکروب شناسی مواد غذائی- Journal of Food Microbiology

مقاله 5، دوره 8، شماره 4، دی 1400، صفحه 35-46   

نوع مقاله: مروری

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jfm.2021.1897711.1644

نویسندگان

سیدرضا حسینی^* ؛ سعید دادخواه تهرانی

گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.

چکیده

آنیزاکیازیس بیماری ناشی از نماتود آنیزاکیس است که در انسان به علت مصرف ماهی آلوده به نوزاد و پخته نشده ایجاد می‌شود. نظر به بحث زئونوز بودن این بیماری باید توصیه‌های بهداشتی لازم به افرادی که علاقه‌ی زیادی به خام خواری و به خصوص خام خواری انواع مختلفی از غذاهای دریایی دارند داده شود. بر اساس نتایج حاصل از جستجو با کلید واژه‌های ایران و آنیزاکیس در منابع اطلاعاتی و موتورهای جستجوگر، تعداد 24 مطالعه‌ی اولیه‌ی انجام شده بدون سوگیری در ایران با موضوع بیماری آنیزاکیازیس دریافت شد. این انگل از سال 1349 تا کنون در ایران گزارش شده است. با توجه به درصد بالای آلودگی تا %97 در برخی ماهی‌های مورد مطالعه لزوم توجه بیشتر به این انگل را در بهداشت مواد غذایی نمایان می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

آنیزاکیس؛ زئونوز؛ ماهی؛ مطالعه‌ی مروری؛ ایران

مراجع

References

1. اسلامی، علی. (1395). کرم شناسی دامپزشکی(نماتودا و آکانتوسفالا). چاپ سوم، انتشارات دانشگاه تهران، صفحه 157-152.
2. بابا مخیر، محمدرضا.، بکایی، سعید.، اسلامی، علی و ستاری، سعید. (1379). بررسی شیوع انگل‌های کرمی داخل ماهی قره برون صید شده از سواحل جنوب غربی دریای خزر. مجله تحقیقات دامپزشکی، سال 55، شماره 3، صفحه 19-24.
3. بنی طالبی، اعظم.، موبدی، ایرج.، ابراهیم زاده موسوی، حسینعلی.، میرزرگر، سید سعید.، حسینی، سید حسین.، طاهری میرقائد، علی.، آهو، محمد باقر.، قدم، معصومه.، سلطانی، مهدی.، رحمتی هولاسو، هومن.، شهره، پولین و عبدی، کاظم. (1393). مطالعه‌ی انگل‌های کرمی در چند گونه از ماهیان خلیج فارس. مجله دامپزشکی ایران، سال 10. شماره 4. صفحه 5-12.
4. پازوکی، جمیله و آقایی مقدم، عباسعلی. (1382). انگل‌های کرمی دستگاه گوارش لاک پشت برکه‌ای (Emys orbicularis) در استخرهای پرورش بچه ماهیان خاویاری استان گلستان. مجله علمی شیلات ایران، سال13، شماره 1، صفحه 36-25.
5. پولین، شهره و قدم، معصومه. (1396). مطالعه‌ی انگل‌های کرمی در ماهی شوریده خلیج فارس با تاکید بر نماتودهای مشترک انسان و دام. اولین کنفرانس بین المللی فناوری‌های نوین در علوم، آمل، ایران.
6. جلودار، عباس.، محمدی، فروغ.، راضی جلالی، محمد حسین و مصباح، مهرزاد. (1398). بررسی مورفولوژیکی آلودگی‌های کرمی حفره شکمی، دستگاه گوارش و چشم ماهی بنی (Mesopotamichthys sharpeyi) و شیربت (Barbus grypus) تالاب شادگان استان خوزستان. فصلنامه محیط زیست جانوری، سال 11، شماره 1، صفحه 151-160.
7. حاجی مرادلو، عبدالمجید.، حسینی، آمنه و مازندرانی، محمد. (1398). گزارش انگل‌های کرمی محوطه شکمی ماهیان سیم معمولی(Abramis brama orientalis) دریاچه آلاگل استان گلستان. مجله توسعه آبزی پروری، سال 12، شماره 4، صفحه 121-130.
8. خدادادی، امین.، عزیزی، رستا.، رسولی، سهراب و عبدی، کاظم. (1393). گزارش شیوع نماتود زئونوز Anisakis sp. در ماهی کپور معمولی(Cyprinus carpio) در سد ارس استان آذربایجان غربی. مجله پژوهش‌های بالینی دامپزشکی، سال 4، شماره 3، صفحه 221-225.
9. رسولی، سهراب. (1394). بررسی نماتودهای انگلی خانواده آنیزاکیده در شانک ماهیان زردباله(Acanthopagrus latus) وحشی و پرورشی سواحل شمالی خلیج فارس. مجله پاتوبیولوژی مقایسه‌ای، سال 11، شماره 4، صفحه 1437-1446.
10. زهیری، مرضیه.، مصباح، مهرزاد و راضی جلالی، محمد حسین. (1391). بررسی انگلهای کرمی دستگاه گوارش و عضلات ماهیان برزم (Barbus barbulus) رودخانه کارون منطقه اهواز. پایان نامه جهت دریافت درجه دکترای عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز، شماره 9179833.
11. ستاری، مسعود.، بابامخیر، محمدرضا و میرهاشمی نسب، فخرالدین. (1381). بررسی شیوع آلودگیهای کرمی گوارشی چالباش، شیپ و فیل ماهی صید شده از سواحل جنوب غربی دریای خزر. مجله تحقیقات دامپزشکی، سال 57، شماره 4، صفحه 33-38.
12. عادل، میلاد.، عزیزی، حمیدرضا.، پیرعلی خیرآبادی، خداداد.، دهقانی سامانی، امیر.، قاسم پور، فاطمه و مختومی، یورتای. (1392). شناسایی انگل‌های آنیزاکیس و کنتراسکوم در ماهیان شوریده جنوب غربی ایران. مجله بیماری‌های مشترک انسان و دام، سال 1، شماره 2، صفحه 1.
13. علی نژاد، سهیل و حسینی، سید حسین. (1379). بررسی آلودگی‌های کرمی دلفین ماهی(Coryphaena hippurus) در آب‌های سواحل دریای عمان. مجله تحقیقات دامپزشکی، سال 53، شماره 4، صفحه 3.
14. فخر احمد، فاطمه.، مصطفایی، طیبه السادات و نظربیگی، مریم. (1392). بررسی آلودگی‌های انگلی در سه گونه از ماهی‌های خلیج فارس. فصلنامه دامپزشکی و آزمایشگاه، سال 4، شماره 1، صفحه 242.
15. موبدی، ایرج.، ابراهیم زاده موسوی، حسینعلی.، حسینی، سید حسین.، میرزرگر، سید سعید.، طاهری میرقائد، علی.، باهنر، علیرضا.، قدم، معصومه.، سلطانی، مهدی.، شهره، پولین و عبدی، کاظم. (1394). مطالعه‌ی فراوانی انگل‌های کرمی در ماهیان با ارزش شیلاتی خلیج فارس. مجله دامپزشکی ایران، سال 11، شماره 1، صفحه 14-5.
16. Adel, M., Azizi, H. R., & Nematolahi, A. (2013). Scomberomorus commerson, a new paratenic host of Contracaecum sp. And Anisakis sp.(nematoda: Anisakidae) from Persian Gulf. World, 5(3), 310-314.‏
17. Adel, M., Safari, R., Yaghoubzadeh, Z., Fazli, H., & Khalili, E. (2016). Parasitic infection in various stages life of cultured Acipenser persicus. In Veterinary Research Forum (Vol. 7, No. 1, p. 73). Faculty of Veterinary Medicine, Urmia University, Urmia, Iran.‏
18. Ansari, M. and Raissy, M. (2010). In vitro susceptibility of commonly used antibiotics against Vibrio spp. isolated from Lobster (Panulirus homarus). Afr J. Microbiol Res. 4(23), 2629-2631.
19. Raouf Rahmati,, Kiani, B., Afshari, A., Moghaddas, E., Williams, M. and Shamsi, Sh. (2020) -wide prevalence of Anisakis larvae in fish and its relationship to human allergic anisakiasis: a systematic review. Parasitol Res. 119: 3585-3594.
20. Audicana M.T. and Kenneddy M.W. (2008). Anisakis simplex: from obscure infectious worm to inducer of immune hypersensivity. Clin Microbiol Rev. 21: 360-379.
21. Bouree P., Paugam A. and Petithory JC. (1995). Anisakidosis: report of 25 cases and review of the literature. Comp Immunol Microbiol Infect Dis. 18: 75–84.
22. Butt A., Aldridge K.E. and Sander C.V. (2004). Infections related to the ingestion of seafood. Part II: parasitic infections and food safety. Lancet Infect Dis. 4(5): 294-300.
23. Dadar, M., Alborzi, A., Peyghan, R., & Adel, M. (2016). Occurrence and intensity of Anisakid nematode larvae in some commercially important fish species in Persian Gulf. Iranian journal of parasitology, 11(2), 239.‏
24. Deardoff T.L. and M.L. Kent. (1989). Prevalence of larval Anisakis simplex in pen-reared and wildcaught salmon (Salmonidal) from Puget Sound, Washington. J Wildl Dis. 25: 416-419.
25. Deardoff T.L. and R.M. Overstreet. (1991). Seafood transmitted zoonosis in the United States: the fishes, the dishes and the worms. In: Ward, D.R. & C.R. Hackney (eds) Microbiology of Marine Food Products. Van Nostrand Reinhold, New York, USA. pp. 211-265.
26. Eiras, J. C., Pavanelli, G. C., Takemoto, R. M., Yamaguchi, M. U., Karkling, L. C., & Nawa, Y. (2016). Potential risk of fish-borne nematode infections in humans in Brazil–current status based on a literature review. Food and Waterborne Parasitology, 5, 1-6.‏
27. Eslami, A., & Kohneshahri, M. (1978). Study on the helminthiasis of Rutilus frisii katum from the South Caspian Sea. Acta Zool Pathol Antv, (70), 153-155.‏
28. Eslami, A., & Mokhayer, B. (1977). Nematode larvae of medical importance found in market fish in Iran. Pahlavi Med J, 8(3), 345-348.‏
29. Eslami, A., Sabokroo, H., and Ranjbar-Bahadori, S. H. (2011). Infection of anisakids larvae in long tail tuna (Thunnus tonggol) in north persian gulf. Iran J. parasitol, 6(3), 96.‏
30. Ghayoumi, R., Malek, M., Jamili, S., Nabavi, M., and Motallebi, A. (2009). Epizootiology of intestinal helminth parasites of Clupeonella sp. (Osteichthyes: Clupeidae) from the Caspian Sea, Iran. Bull Eur Assoc Fish Pathol, 29(4), 109-117.‏
31. Mazandarani, M., Hajimoradloo, A. M., & Niazi, E. (2016). Internal parasites of saposhnikovi shad, Alosa saposchnikowii (Grimm, 1887), from the southeastern part of the Caspian Sea, Iran. Iranian J Fish Sci, 15(3), 1067-1077.‏
32. Merkelbach, J. W. (1964). A Fisherman with Herringworm Disease. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 108(44), 2131-2132.
33. Ortega, Y.R. and Sterling, C.R. eds., (2018). Foodborne parasites. Springer.
34. Raissy, M. and Ansari, M. (2012). Parasites of Some Freshwater Fish from Armand River, Chaharmahal va Bakhtyari Province, Iran. Iran J. Parasitol. 7(1), 73-79.
35. Raissy, M., Ansari, M. and Moumeni, M. (2011). Parasite Fauna of the Zagros Tooth-Carp, Aphanius vladykovi Coad, 1988 (Osteichthyes: Cyprinodontidae), in Gandoman Lagoon, Comp Parasitol. 78(1), 104-106.
36. Roepstorff A., H. Karl B. Bloemsma and H.H. Huss. (1993). Catch handling and the possible migration of Anisakis larval in herring, Clupea harengus. J Food Prot. 56, 783- 787.
37. Momeni, H., Raissy, M., Bashiri, M., Barzegar, M. and Ansari, M. (2020). Fish-borne parasites: A review on the reports from Iran. J Food Microbiol, 6 (4), 88-102.
38. Sattari, M., Khara, H., Nezami, S., Roohi, J. D., and Shafii, S. (2005). Occurrence and intensity of some nematodes in the bonyfish species of the Caspian Sea and its basin. Bull Eur Assoc Fish Path, 25(4), 166.
39. Shamsi, S., Ghadam, M., Suthar, J., Mousavi, H. E., Soltani, M., & Mirzargar, S. (2016). Occurrence of ascaridoid nematodes in selected edible fish from the Persian Gulf and description of Hysterothylacium larval type XV and Hysterothylacium persicum n. sp.(Nematoda: aphidascarididae). Int J. Food Microbiol, 236, 65-73.‏
40. Smith J.W. and Wootten R. (1978). Anisakis and anisakiasis. Adv. Parasitol. 16: 93-163.
41. Yadzir, Z. H. M., Misnan, R., Abdullah, N., Bakhtiar, F., Leecyous, B., & Murad, S. (2014). Component-resolved diagnosis (CRD): Is it worth it? Frequency and differentiation in rhinitis patients with mite reactivity. Iranian J. All, 240-246.‏