بررسی تأثیر مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان بر نگرش، کیفیت روابط، رفتار کارکنان و پیامدهای آن

فصلنامه مطالعات مدیریت و توسعه پایدار

دوره 1، شماره 2، شهریور 1400، صفحه 33-64   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/msds.2021.1945326.1017

نویسندگان

اکبر قدرتی¹؛ مجتبی رمضانی^{* 2}؛ عباسقلی سنگی نور پور²؛ نادر بهلولی³؛ یعقوب علوی متین⁴

¹دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، منابع انسانی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

²استادیار گروه مدیریت بازرگانی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

³استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

⁴استادیار گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

در سال‌های اخیر تأثیر گسترده فعالیت‌های مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان (CSR) بر روی ذینفعان، باعث توجه مدیران و رهبران به بحث CSR و رفتار و نگرش کارکنان شده است. هدف از تحقیق حاضر شناسایی پیامدهای CSR بر کارکنان، با استفاده از رویکرد فرا تحلیل است. تحقیق حاضر از نظر هدف توصیفی، از نظر نوع استفاده کاربردی، و از نظر نوع داده‌ها کمّی است. جامعه مورد بررسی در این پژوهش، پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد، و تحقیقات چاپ‌شده در مجلات علمی- پژوهشی می‌باشد که در طول سال‌های 1389 الی 1400 در داخل و خارج از کشور انجام ‌شده است. تعداد 79 تحقیق با استفاده از روش نمونه‌گیری غیر تصادفی - هدفمند که ملاک‌های درون گنجی را داشتند به‌عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار CMA2 (محاسبه اندازه اثر) انجام شد. از میان 18 متغیر شناسایی‌شده، 3 متغیر (17/0درصد) دارای اندازه اثر زیر 3/0 بوده و تعداد 8 متغیر (44/0 درصد) دارای اندازه اثر بین 3/0 تا 5/0 بوده و همچنین تعداد 7 متغیر (39/0 درصد) اندازه اثر بالای 5/0 درصد دارند. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان با متغیرهای هویت‌سازمانی، عدالت سازمانی، حمایت سازمانی ادراک‌شده، تعامل کاری، خلاقیت، اعتبار خارجی ادراک‌شده، رضایت شغلی، رفتار شهروندی سازمانی، تعهد سازمانی، ترک شغل و سازمان، عملکرد شغلی، اعتماد سازمانی، نوآوری، انحراف سازمانی، و فرهنگ‌سازمانی رابطه معناداری دارد. و با بدبینی سازمانی، جنسیت، و سن رابطه معناداری ندارد. 

کلیدواژه‌ها

مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان؛ پیامدهای رفتاری و نگرشی؛ روابط کارکنان

مراجع

Albareda, L., Lozano, J., & Ysa, T. (2007). Public Policies on Corporate Social Responsibility: The Role of Governments in Europe. Journal of Business Ethics, 74, 391-407.

Alonso-Almeida, M. D. M., Perramon, J., & Bagur-Femenias, L. (2017). Leadership styles and corporate social responsibility management Analysis from a gender perspective. Business Ethics: A European Review, 26(2), 147-161. https://doi.org/10.1111/beer.12139

Bauman, C. W., & Skitka, L. J. (2012). Corporate social responsibility as a source of employee satisfaction. Research in Organizational Behavior, 32, 63-86.

Brammer, S., Millington, A., & Rayton, B. (2007). The contribution of CSR to organizational commitment. The International Journal of Human Resource Management, 18(10), 1701–1719.

Carstensen, L. L., Mikels, J. A., & Mather, M. (2006). Fifteen-aging and the intersection of cognition, motivation, and emotion.

De Roeck, K., El Akremi, A., & Swaen, V. (2016). Consistency matter How and when does CSR affect employees’ organizational identification. Journal of Management Studies, 53(7), 1141–1168.

Dessler, G. (1998). Fundamentals of human resource management: content. Competencies and Applications. New Society, New York.

Du, S., Bhattacharya, C. B., & Sen, S. (2015). CSR, multi-faceted job-products, and employee outcomes. Journal of Business Ethics, 131(2), 319–335.

Erdogan, B., Bauer, T. N., & Taylor, S. (2015). Management commitment to the ecological environment and employees: Implications for employee attitudes and citizenship behaviors. Human Relations, 68(11), 1669–1691.

Farooq, O., Payaud, M., Merunka, D., & Valette-Florence, P. (2014). The impact of corporate social responsibility on organizational commitment Exploring multiple mediation mechanisms. Journal of Business Ethics, 125(4), 563–580.

Farooq, O., Rupp, D. E., & Farooq, M. (2017). The multiple pathways through which internal and external CSR influence organizational identification and multifoci outcomes: The moderating role of cultural and social orientations. Academy of Management Journal, 60(3), 954–985.

Faryabi, M., Senobar, N., Ghodraty, A., & Miandar, F. (2013). A study on the impact of corporate responsibility on responsible consumption. Two Issues of Sociology of Economics and Development, 3(2), 97-119. (In Persian)

Fryzel, B., & Seppala, N. (2016). The effect of CSR evaluations on affective attachment to CSR in different identity orientation firms. Business Ethics: A European Review, 25(3), 310–326. https://doi.org/10.1111/beer.12116

Ghorbanizadeh, V. (2018). Research method of meta-analysis with cma2 software. Bazetab Publications, Tehran. (In Persian)

Glavas, A. (2016). Corporate social responsibility and organizational psychology: An integrative review. Frontiers in Psychology, 7(144). https://doi.org/10.3389/fpsyg.2016.00144

Goldberg, C. B., & Allen, D. G. (2010). Black and white and read all over Race differences in reactions to recruitment web sites. Human Resource Management, 47(2), 217–236.

Greening, D. W., & Turban, D. B. (2000). Corporate social performance as a competitive advantage in attracting a quality workforce. Business & Society, 39(3), 254-280. https://doi.org/10.1177/000765030003900302

Holowzki, A. (2002). The relationship between knowledge management and organization culture. Applied information management program December.

Koene, A. (2002). Leadership effects on organizational climate and financial performance – Local leadership effects in china organizations. The Leadership Quarterly, 13(3), 193_215.

Lee, M. P. (2008). A review of the theories of corporate social responsibility Its evolutionary path and the road ahead. International Journal of Management Reviews, 10, 53–73.

McNamara, T. K., Carapinha, R., Pitt-Catsouphes, M., Valcour, M., & Lobel, S. (2017). Corporate social responsibility and employee outcomes: The role of country context. Business Ethics: A European Review, 26(4), 413–427.

Meehan, J., Meehan, K., & Richards, A. (2006). Corporate social responsibility: the 3C-SR model. International Journal of Social Economics, 33(5/6), 386-398.

Meshbaki, Shojaei, K., & Wahab. (2011). Investigating the relationship between organizational culture and corporate social responsibility (CSR) (Ministry of Energy as the case). Applied Sociology, 21(4), 37-56. (In Persian)

Navarro, E., & González, L. (2006). Corporate social responsibility and economic growth. . Estudios de Economía Aplicada, 24, 637–665.

Rupp, D. E., Ganapathi, J., Aguilera, R. V., & Williams, C. A. (2006). Employee reactions to CSR: An organizational justice framework. Journal of Organizational Behavior, 27(4), 537–543.

Sachs, S., Ru¨hli, E., & Mittnacht, V. (2005). Strategy A CSR framework due to multiculturalism: the Swiss Re case. Corporate Governance, 5(3), 52-60.

Sheel, R. C., & Vohra, N. (2016). Relationship between perceptions of CSR and organizational cynicism: The role of employee volunteering. The International Journal of Human Resource Management, 27(13), 1373–1392.

Spanjol, J., Tam, L., & Tam, V. (2015). Employer–employee congruence in environmental values: An exploration of effects on job satisfaction and creativity. Journal of Business Ethics, 130(1), 117–130. https://doi.org/10.1007/s10551-014-2208-6

Treadway, D. C., Breland, J. W., Adams, G. L., Duke, A. B., & Williams, L. A. (2010). The interactive effects of political skill and future time perspective on career and community networking behavior. Social Networks, 32(2), 138-147.

Vaaland, T. I., & Heide, M. (2008). Managing corporate social responsibility: lessons from the oil industry. Corporate Communications: An International Journal, 13, 212-225.

Wang, Y., Xu, S., & Wang, Y. (2020). The consequences of employees’ perceived corporate social responsibility: A meta analysis. Business Ethics: A European Review, 29(3), 471-496.