ارزیابی روش‌های مختلف برآورد تبخیر- تعرق مرجع و مقایسه آنها با داده‌های لایسیمتری

فصلنامه علمی تخصصی مهندسی آب

دوره 9، شماره 4، دی 1400، صفحه 67-84   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

محمد امین پرندین^{* 1}؛ سیدعلی اشرف صدرالدینی²

¹گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

²استادگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

برنامه‌ریزی آبیاری به منظور تعیین بیلان آب خاک و برآورد مصرف آینده آب بر پایه‌ محاسبه یا اندازه‌گیری مقدار تبخیر-تعرق انجام می‌شود تا توسط آن بتوان زمان رسیدن به حد مجاز تخلیه را پیش‌بینی کرد. این پژوهش با هدف ارزیابی مدل‌های مختلف تبخیر- تعرق مرجع ( ) درمنطقه اسلام آباد‌غرب انجام شده است. برای این منظور داده‌های ماهانه ایستگاه سینوپتیک اسلام‌آبادغرب درطول دوره آماری30 ساله (1394-1365) استفاده شده است. پس از بازسازی داده‌های مفقوده و بررسی مرجع بودن ایستگاه، مقادیر با استفاده از 9 فرمول معتبر در نرم افزارREF-ET محاسبه شد. جهت تعیین مناسب‌ترین روش برای منطقه موردمطالعه، مقادیر به-دست آمده از روش‌های محاسباتی مذکور، بااستفاده از شاخص‌های آماری با داده‌های لایسیمتری مورد مقایسه قرارگرفت. نتایج نشان داد بین روش بلانی کریدل و داده‌های تشتک‌تبخیر ضریب همبستگی بالایی (99/0) وجود دارد و شاخص جذر میانگین مربعات خطا درروش تورک با مقدار 2/22 میلیمتر در ‌روز و پس از آن بلانی کریدل با مقدار 42/24 میلیمتر در روز به ترتیب نشان دهنده اختلاف کم مقادیر حاصل از این مدل،ها با داده‌های لایسیمتری می باشد. راندمان یا کارایی مدل تورک بامقدار93/0 و بلانی‌کریدل با مقدار 92/0 نسبت به سایر مدل‌ها بیشتر بود. با لحاظ مقدار کوچک میانگین درصد خطا درروش بلانی‌کریدل (01/0) مناسب بودن روش تائید گردید.

کلیدواژه‌ها

حوضه اسلام آبادغرب؛ روش بلانی کریدل؛ ضریب تعیین؛ ضریب همبستگی؛ مدل‌های تبخیر- تعرق

مراجع