مدل علّی نوآوری کاری بر اساس میزان آگاهی از ابعاد شهروند الکترونیک با نقش واسطه‌ای خودکارآمدی خلاق و رایانه در معلمان دوره متوسطه اول

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 42، آذر 1400، صفحه 181-206   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

علی عبدی^{* 1}؛ نیلوفر رستمی²

¹استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران ‏

²کارشناسی ارشد، رشته برنامه ریزی درسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

چکیده

     هدف: هدف از این پژوهش مدل علّی نوآوری کاری بر اساس میزان آگاهی از ابعاد شهروند الکترونیک با نقش واسطه‌ای خودکارآمدی خلاق و رایانه در معلمان دوره متوسطه اول شهرکرمانشاه بود.
     روش: پژوهش حاضر با توجه به هدف آن از نوع کاربردی و شیوه اجرای آن توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه‌ی آماری این پژوهش معلمان دوره‌ی متوسطه ‌اول مشغول به تدریس در سطح شهرکرمانشاه به صورت تقریبی،  تعداد965 نفر در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل داده‌اند که با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای (برحسب جنسیت)، تعداد 275 نفر بر اساس جدول مورگان انتخاب شده‌اند. ابزارهای مورد استفاده پژوهش، پرسشنامه‌های شهروند الکترونیک الدوساری و همکاران (2020)؛ رفتار نوآورانه کانتر(1988)؛ خودکارآمدی خلاق بیگیتو (2006) و خودکارآمدی رایانه‌ای مورفی و همکاران (1989) بود.
     یافته‌ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری نشان دادند که ابعاد شهروند الکترونیک بر نوآوری کاری، خودکارآمدی خلاق و رایانه  اثر مستقیم دارد. همچنین خودکارآمدی خلاق و رایانه بر نوآوری کاری اثر مستقیم دارند. همچنین اثر غیر مستقیم ابعاد شهروند الکترونیک با نقش واسطه‌ای خودکارآمدی خلاق و رایانه بر نوآوری کاری معنادار است. در کل نتیجه شده است، مدل مفهومی ابعاد شهروند الکترونیک بر نوآوری کاری با نقش واسطه‌ای خودکارآمدی خلاق و رایانه با مدل تجربی برازش دارد.
     نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، پیشنهاد می‌شود مسئولان آموزش ‌و ‌پرورش با فراهم آوردن امکانات و شرایط لازم در رابطه با بالا بردن سطح  میزان آگاهی معلمان از ابعاد شهروند الکترونیک و خودکارآمدی خلاق و رایانه آنان، زمینه‌های نوآوری کاری آنان را در فضای ICT افزایش دهند.

کلیدواژه‌ها

کلید واژگان: شهروند الکترونیک؛ نوآوری کاری؛ خودکارآمدی خلاق؛ خودکارآمدی رایانه

مراجع

امیرکمالی، میلاد. (۱۳۹۶). تأثیر ابعاد شهروند الکترونیک برافزایش بهره‌وری خدمات. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد صفادشت.

بهی، عبدالواحد. (۱۳۹۸).  بررسی رابطه فن آوری اطلاعات و ارتباط با خودکارآمدی رایانه‌ای و عملکرد شغلی معلمان ابتدایی. پایان نامه کارشناسی ارشد علوم تربیتی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.

پرتویی، علی‌رضا. (1398). بررسی رابطه بین فناوری اطلاعات با یادگیری سازمانی و نوآوری معلمان مدارس متوسطه سراب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نوراستان آذربایجان شرقی مرکز پیام نور تبریز.

حاجی ‌قاسمی، قاسم. (۱۳۸۵). معرفی الگوی برنامه‌درسی دوره متوسطه با رویکرد استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.

حجازی، پریسا‌ السادات. (۱۳۹۵). تأثیر آموزش شهروند ‌الکترونیک بر خودکارآمدی تحصیلی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های دوره اول ناحیه ۴ اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد آموزش و بهسازی منابع انسانی، موسسه آموزش عالی امام جواد (ع).

خدام عباسی، نجمه؛ شهریاری پور، رضا؛ امین بیدختی، علی اکبر. (1396). ارائه مدل نوآوری در دانشگاه بر اساس فرهنگ یادگیری و مدیریت دانش. آموزش عالی،(37)10، 33-60.

زارع ‌مقدم، علی؛ حسامی، محمدرضا؛ رستمی، شهلا؛ و قربانی، مریم (۱۳۹4). رابطه سواد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات با خودکارآمدی رایانه‌ای در آموزگاران مدارس استثنایی. تعلیم و تربیت استثنایی،۶(۱۴۲)،۳۶-۴۵.

زمانی، بی‌بی‌عشرت (1384). یاددهی و یادگیری مهارت‌های فناوری اطلاعات در برنامه درسی. فصلنامه کتاب، 16(1)، 173-184.

سام‌خانیان، محمد‌ربیع؛ جهانیان، رمضان؛ و مرتضایی، احمد (۱۳۸۲). خلاقیت و نوآوری در سازمان و مدیریت آموزشی. انتشارات اسپندهنر، تهران.

شجاعی، عبدالرحمن. (۱۳۹۶). بررسی رابطه خودسودمندی و رفتارهای نوآورانه دبیران زبان انگلیسی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران.

عبداللهی، بیژن (۱۳۸۵ ). نقش خودکارآمدی در توانمند‌سازی کارکنان. مجله تدبیر، ۱۶۸، ۴۰-۳۵.

عبدی، علی، و احمدی‌موفق، محرم (۱۳۹۷). بررسی رابطه بین خودکارآمدی خلاق با رفتارکاری نوآورانه معلمان. هفتمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی، آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران: انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.

علیرضایی، ابوتراب و تولایی، روح‌الله (۱۳۸۷ ). راهکارهای تقویت نوآوری و شکوفایی در سازمان. فصلنامه مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت،۲(۳ )،۹۶-۶۷.

غیاثی‌فرد، حسن. (1394). بررسی تاثیر پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات بر خلاقیت و نوآوری در سازمان (مطالعه موردی: مرکز طراحی شهید یزدانی سازمان صنایع هوا فضا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت - مدیریت فناوری اطلاعات ـ مدیریت دانش، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران غرب.

 فتاحی‌مجد، روژین. (۱۳۹۸). الگوی روابط صلاحیت حرفه‌ای و خودکارآمدی شغلی و خلاق با رفتار نوآورانه معلمان دوره ابتدایی شهر کرمانشاه .پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه.

فتوحی نیا، مریم؛ پوشنه، کامبیز؛ خسروی بابادی، علی اکبر. (1400). رتبه بندی عوامل تعیین کننده ضرورت تربیت شهروند الکترونیک در برنامه درسی دوره متوسطه اول. فصلنامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، (3) 11، پیاپی43، 131-151.

قراباغی، حسن؛ امیرتیموری، محمدحسن؛ و مقامی، حمیدرضا (۱۳۹۰). بررسی رابطه بین خلاقیت با خودکارآمدی رایانه‌ای در دانشجویان کارشناسی رشته تکنولوژی آموزشی دانشکده روان‌شناسی و علوم‌تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی. نشریه  ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی،۱(۲)،۱۵۱-۱۷۸.

کریمیان‌زاده، فرهاد. (۱۳۹۸). رابطه نیازهای بنیادین روانشناختی و خودکارآمدی شغلی با رفتار نوآورانه معلمان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه.

محمدی مقدم، یوسف؛ معدنی، جواد؛ پهلوانی قمی، معصومه. (1393). نقش فناوری اطلاعات (IT) در عملکرد نوآوری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان. مطالعات مدیریت کسب و کار هوشمند،(8)2، 75-98.

نجفی ‌فینی، حبیب (1393). تأثیر خودکارآمدی بر نوآوری سازمانی. نخستین همایش ملی علوم تربیتی و روان شناسی، تهران

نطاق ‌اشتیوانی، ناهید. (۱۳۹۸). کاربرد فناوری آموزشی در رابطه با خوش‌بینی تحصیلی با خودکارآمدی خلاق دانش‌آموزان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، گروه علوم تربیتی.

Abawuro,F.,&Shamsuddin,A.,&Wahab,E.,&Usman,H.(2019).Mediating role of meaningful  work in the relationship between intrinsie motivation innovative work behavior. International Journal of scientific & technology reseach, Volume 8, Issue 09, september2019/ISSN2277-8616.

Abbott, D. (2010). Experiencing creative self-efficcy: A cace study approach to understand creativity in blogging. Journal of Media and Commucation Studies, 2(8), 170-175.

Al-dosari, Fouad F., Aldaihan, Mohammad A., & Alhassan, R. (2020). Availabilty of ISTE digital citizenship standards among middle and high school students and its relation to internet self-efficacy, Journal of education and learning,VOL.9/NO.5/2020ISSN1927-5250E-ISSN1927-5269Published by Canadian center of science and education,URL:http://doi.org/10.5539/jel.v9n5p59.

Baharuddin, M.F., Masrek.M. N., &Shuhidan, Sh. M. (2019). Innovative work behavior of school teacher's: A conceptual framework, Internation E-Journal of advances in education, VOL .V ISSUE 14, August, 2019.

Ball, D. M. (2008). An empirical investigation of the contribution of computer self-efficacy, computer anxiety, and instructors' experience with the use of technology to their intention to use emerging educational technology in traditional classrooms. Nova Southeastern University, 142, AAT3297720.

Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Control. New York, NY, USA: W.H. Freeman.

Beghtto, R. A. (2006). Creative self-efficacy: Correlates in middle and secondary students. Craetivity research Journal, 18(4), 447-457.

Carmeli, J. (2014). The influence of leaders ana other referents' normative expectations on in-dividual involvement in creative work. Lead-ership quart, 18, 35-48.

Choi, M. (2016). A concept analysis of digital citizenship for democratic citizenship education in the internet age.Theory & Research in Social Education, 00:1-43, ISSN 0093-3104 print/2163-1654 online DOI: 10.1080/00933104.2016.1210549.

Choi, M., Gimbert, B. (2018). Teacher's as digital citizens: The influence of in dividual backgrounds, internet use and psychologyical characteristics on teacher's levels of digital citizenship. Computers & Education Volume121, June 2018, 143-161.

Fielder, K., & Bless, H. (2001). The formation of beliefs at the interface of affective and cognitive processes. Emotion Review, 3(11), 70-144.

Isman, A., & Canan Gungoren, O. (2014). Digital citizenship. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 13(1), 73-77.

Jaussi, K. S., Randel, A. E., & Dionne, S. D. (2007). I am,I think , I can, and I do : The role of personal identity , self-efficacy , and cross-application of experiences in creativity at work. Creaivity research Journal, 19, 247-258.

Jimenez, J. D. & Cegarra, N. J. (2008). Fostering innovation: the role of market orientation and organizational learning European Journal of Innovation Management, 11 (3), 389-412.

Jones, C. (2015). Networked learning: an educational paradigm for the age of digital networks. New York & London: Springer.

Kim, Y.H., Kim, D. J. (2005). A study of online transaction self- efficacy, consumer trust, and uncertainty reduction in electronic commerce transaction. Proceedings of the 38th Hawaii International Conference on System Science, 1-11.

Kundu, A., Dutta Roy, D. (2016).Innovative work behavior of school teachers: Role of belief for innovation and personality patterns. Journal of organization and human behavior. 510.21863/john/2016.5.1.024.

Lamushi, Z. (2016). A ctivating the E-Learning System as a Mechanism to Raise the Level of performance in Universities in Light of Information Thechnology. Paper submitted to the Eleventh International conference: Learning in the Digital Technology Era by Jil Scientific Research Center, Tripoli, Lebanon.

Lewis, W., Agarwal, R., & Sambamurthy, V. (2003). Sources of influence on beliefs about information technology use: An empirical study of knowledge workers. MIS Quarter, 27(4), 657-678.

Mei Chou, Ch., Hua Shen, Ch., & Chuan Shen, T. (2018). Factoers influencing teachers' innovative teaching behavior with information technology (ICT): the mediator role of organizational innovation climate. Educational Psycology, an International Journal of Experimental Educational Psychology, Volume 39(1), 65-85.

Murphy, C.A., Coover, D., & Owen, S. V. (1989). Development and validation of the computer self-efficacy scale. Educational and psychological measurement, 49(4), 893-899.

Naci, A., & Tatli, A. (2020). Evaluation of digital citizenship levels of teachers in the context of information literacy and internet and computer use self-efficacy. Asian Journal of Contemporary Education, 4(2), 80-90.

Netsafe. (n.d.). (2016). Online safety for New Zealand, from http://www.nelsafe. org.nz/digital-citizenship-schools/digital-citizenship/

Niwman, A., TSE, H.H.M., Schwarz, G., & Nielsen, I. (2018). The effects of employeed' Creative self – efficacy on innovative behavior: The role of entrepreneurial leadership. Journal of Business Reaserch, 89, 1-9.

Pervin, L. A., John, O. P. (1997). Personality (theory and research).

Reid, M (2008). Integrating Trust and Computer Self- Efficacy into the Technology Acceptance Model: Their Impact on customers’ use of Banking Information systems in Jamaica. Doctoral Dissertation Research, and Nova Southeastern University.

Ribble, M., & Miller, T. N. (2013). Educational leadership in an online world: connecting students to technology responsibly, safely, and ethically. Journal of Asynchronous Learning Networks, 17(1), 135-143.

Saxby, S. (2015). The 2014 CLSR-LSPI Lisbon seminar on ‘the digital citizen’–Presented at the 9th International Conference on Legal, Security and Privacy Issues in IT Law (LSPI) 15–17 October 2014, Vieira De Almeida & Associados, Lisbon, Portugal. Computer Law & Security Review, 31(2), 163-180.

Widmann, A., & Mulder, R. H. (2018).Team learning behaviors and innovative work behavior in work teams. European Journal of innovation management of innovation, http://doi.org/10.1108/EJM-12-2017-0194.

Wright, A., Walton, P. (2003). Affect psychological wellbeing and creativity. Results of a field study business management, 62, 55-73.