بررسی روایی و پایایی پرسشنامه خلاقیت هیجانی

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 42، آذر 1400، صفحه 207-230   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

علی قاسمی^{* 1}؛ پروین کدیور²؛ هادی کرامتی³؛ مهدی عربزاده⁴

¹استادیار گروه علوم تربیتی، واحد پارسیان، دانشگاه آزاد اسلامی، پارسیان، ایران

²استادگروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران‏

³‏ استادیار، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران‏

⁴استادیار، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران‏

چکیده

هدف پژوهش: هدف از پژوهش، بررسی روایی و پایایی پرسشنامه خلاقیت هیجانی آوریل است.
روش پژوهش: روش پژوهشی حاضر از نوع توصیفی – همبستگی است. شرکت کنندگان شامل501 معلم( 298 مرد و 203 زن) با دامنه سنی 24 تا 56 سال از بین جامعه آماری آموزش و پرورش شهرستانهای پارسیان، عسلویه، بخشهای شیبکوه، کوشکنار و چاه مبارک دراستانهای هرمزگان و بوشهر به روش تصادفی- طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه خلاقیت هیجانی پاسخ دادند
یافته ها: روایی پرسشنامه با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بررسی شد. تحلیل عامل اکتشافی به روش عامل یابی مؤلفه اصلی وچرخش به شیوه پروماکس اجرا شد و سه مؤلفه آمادگی، نوآوری و اصالت/ اثر بخشی استخراج شدند. شاخصهای برازش بدست آمده از تحلیل عامل تأییدی نشان داده که داده های تجربی پژوهش با مدل نظری سه عاملی خلاقیت هیحانی برازش قابل قبولی دارد. مقدار پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفا کرونباخ برای پرسشنامه کل،آمادگی، نوآوری و اصالت/اثربخشی به ترتیب مقدار 0/88، 0/80، 0/78 و 0/83 بدست آمد که مطلوب و قابل قبول بود.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که پرسشنامه خلاقیت هیجانی از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و قابلیت کاربرد در پژوهشهای آموزشی و روانشناختی جامعه معلمان دبیرستان ایران دارد.تعمیم نتایج پژوهش به معلمان ابتدایی و اساتید دانشگاه با احتیاط صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها

پرسشنامه خلاقیت هیجانی؛ آمادگی؛ نوآوری؛ اصالت/اثربخشی

مراجع

آقا بابایی، منا .(1399). پیش بینی رضایت زنا شویی بر اساس هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی زوجین. پژوهش های کاربردی، 8(1)، 85- 105.

تاج زاده قهی، اشرف السادات و سعادتی شامیر، بوطالب .(1397). رابطه خلاقیت هیجانی و خودکارآمدی با سازگاری فردی و اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران. جامعه شناسی آموزش و پرورش، بهار و تابستان،  15-24.

حبیبی، آرش؛ عدن ور، مریم. (1396). مدل‌یابی معادله ساختاری و تحلیل عاملی(آموزش کاربردی نرم افزار لیزرل)، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.

عجم، علی اکبر؛ بادنوا، صدیقه؛ عبداللهی، مجید و مؤمنی مهمویی، حسین، (1395)، رابطه بین خلاقیت هیجانی و اشتیاق تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گناباد، مجله پژوهش در علوم پزشکی،: (8)4، 11-18.

قاسمى، وحید.(1390). برآورد حجم نمونه در مدلهای معادله ساختاری و ارزیابی کفایت آن برای پژوهشگران اجتماعی، مطالعه جامعه شناسی ایران، 12(4)، 138- 161.

 لاورنس اس، میرز؛ گلن گاست؛ ا.جی. گارینو.( 2006؛ ترجمه پاشا شریفی، حسن و همکاران، 1391). پژوهش چند متغیری کاربردی(طرح و تفسیر)، تهران، انتشارات رشد.

محبوبی پور، زهرا .(1400) . رابطه خلاقیت هیجانی و ابراز وجود با اضطراب پیشرفت دختران دبیرستانی، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 1، 379-395.

معاصر، حمید .(1398). خلاقیت هیجانی و یادگیری خود راهبر: نقش واسطه ای انگیزش پیشرفت. روانشناسی، 92(4)، 440- 457.

هومن، حیدر علی. (1393). مدل‌یابی معادله ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل، انتشارات سمت، چاپ ششم.

Averill, J.R, (1999). Individual differences in emotional creativity: structure and correlate, journal of personality, 6, 342-371.

 Averill, J.R, & Nunley, E. P. (1992). Voyages of the heart: Living an emotionally creative life, New York, Macmillan.

Averill, j.R, &Thomas - Knowles, C. (1991). Emotional Creativity. In K. T. Strongman (Ed.), International review of studies on emotion, 1, 269-299. London Wiley.

Averill, J.R. (2005). Emotions as mediators and as products of creative activity. InJ. Kaufman & J. Baer, creativity across domains: faces of the muse, (pp.225-243), Mahwah, NJ: Erlbaum.

Averill, J.R. (2009) .Emotional creativity: toward “spiritualizing the passions” in Oxford Handbook of Positive Psychology, eds. S.J. Lopez and C. R. Snyder (New York, NY: Oxford University press), 249–257.

 Averill, J.R., & Nunley, E.P. (2010). Neurosis: The dark side of emotional creativity. In A. Cropley, D. Cropley, J. Kaufman, & M. Runco (Eds.), the dark side of creativity. New York, NY: Cambridge University Press.

Averill, J. (2013).Individual differences in emotional creativity: structure and correlates. J. Pers. 67, 331–371.

Gutbezahl, J., & Averill, R. J. (1996). Individual difference in emotional creativity as manifested in words and pictures. Creativity Research Journal, 9, 327–334.

Ivcevic, Z., Brackett, M., Mayer, J. (2007). Emotional Intelligence and Emotional Creativity, Journal of Personality; Durham, 75(2), 199-236.

Kuska, M., Trnka, R,. Mana, J,. & Nikoli, T,. (2020). Emotional Creativity: A Meta-analysis and Integrative Review. Creativity Emotion Reseach Journal, 32(2), 151- 160.

Luthans, F., Avey, J. B., & Patera, J. L. (2008). Experimental analysis of a web-based training intervention to develop positive psychological capital. Academy of Management Learning & Education, 7, 209–22

 Lyudmilav.T, Flenaya.L, Tatyanal.S, Nalayav.F. (2015). Emotional Creativity as Resource of Communicative Competence of Student, Mediterranean Journal of Social Sciences. 10(7), 171-181.

 Morgan, C., & Averill, J.R. (1992). True feeling the self and authenticity. A Psychological perspective. In D. D. Franks & V. Gecas (Ed.), Social perspective on emotion, 1, 95-124. Greenwich, CT. JAL Press.

Pena-Sarrionandia, A., Mikolajczak, M., and Gross, J.J. (2015). Integrating emotion regulation and emotional intelligence tradition: ameta-analysis. Frontiers in. Psychology.6:160.

Sezgin.F & Erdogan.O. (2015).Academic Optimism, Hope and Zest for Work as Predictors of Teacher Self-efficacy and Perceived Success, educational sciences: theory & practice, 1(15), 7-19.

 Sharma, D., & Mathur, R. (2016). Linking hope and emotional creativity: Mediating role of positive affect. The International Journal of Indian Psychology, 58, 50–61.

Soroa, G., Aritzeta, A., Balluerka, N., & Gorostiaga, A. (2016). Adaptation and validation of the Basque version of the Emotional Creativity Inventory in higher education. The Spanish Journal of Psychology, 19, 1–13.

Trnka, R., Cabelkova, I., Kuska, M., & Nikolai, T. (2019). Cognitive decline influences emotional creativity in the elderly. Creativity Research Journal, 31, 93–101.

Trnka, R., Zahradnik, M., & Kuška, M. (2016). Emotional creativityand real-life involvement in different types of creative leisure activities. Creativity Research Journal, 28(3), 348–356.

Wang., G & Hung., H. (2015) Effect Of  Chinese Employees’ Emotional Creativity On Their Innovative Performance, Social Behavior and Personality, 43(7), 1147- 1160.

Oriol.X, Amutio. A, Mendoza.M, Da Costa.S and Miranda.R. (2016). Emotional Creativity as Predictor of Intrinsic Motivation and Academic Engagement in University Students: The Mediating Role of Positive Emotions, frontiers in psychology, 7, 1-9.